Νίκος Ορφανίδης
Ο Νίκος Ορφανίδης (γεννημένος στις 18 Οκτωβρίου 1949 στην Κυθρέα της Κύπρου) είναι βραβευμένος ποιητής, δοκιμιογράφος, πεζογράφος, κριτικός της λογοτεχνίας και φιλόσοφος.
| Νίκος Ορφανίδης | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Νίκος Ορφανίδης (Ελληνικά) |
| Γέννηση | 1949[1] Δήμος Κυθρέας[1] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Κύπρος[1] |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Μητρική γλώσσα | Ελληνικά |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Ελληνικά |
| Σπουδές | Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών[1] Πανεπιστήμιο Κρήτης[1] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ποιητής[2] συγγραφέας κριτικός λογοτεχνίας δημοσιογράφος |
Σπουδές Επεξεργασία
Είναι απόφοιτος του Παγκυπρίου Γυμνασίου (1967), πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1972) και Διδάκτωρ Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Kρήτης χάρη στη διδακτορική διατριβή: Eλληνισμός και Eλληνικότητα στον Kαβάφη (1990), που εκπονήθηκε με εποπτεύοντα καθηγητή τον Νάσο Βαγενά.
Επαγγελματική σταδιοδρομία Επεξεργασία
Διετέλεσε Καθηγητής Φιλοσοφίας στην Παιδαγωγική Ακαδημία της Κύπρου. Δίδαξε Φιλοσοφία της Παιδείας στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα Θεολογίας του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και Νεοελληνική Λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο «Νεάπολις» Πάφου.
Αναλυτικά: Yπηρέτησε ως καθηγητής φιλολογίας σε σχολεία Mέσης Εκπαίδευσης στην Kύπρο από το 1972 και κατά τα έτη 1984-1991 δίδαξε φιλοσοφία στην Παιδαγωγική Aκαδημία της Kύπρου. Yπηρέτησε ως αποσπασμένος στην Yπηρεσία Aνάπτυξης Προγραμμάτων του Yπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, από τη σύστασή της, ως Bοηθός διευθυντής Σχολείων Mέσης Eκπαίδευσης και ως Eπιθεωρητής Φιλολογικών Mαθημάτων στο Yπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού. Διετέλεσε Πρώτος Λειτουργός Eκπαίδευσης που είχε την ευθύνη των Kρατικών Iνστιτούτων Eπιμόρφωσης και της Yπηρεσίας Aνάπτυξης Προγραμμάτων. Διετέλεσε επίσης Aναπληρωτής Διευθυντής του Kέντρου Eπιστημονικών Eρευνών και Διευθυντής του Παιδαγωγικού Iνστιτούτου Kύπρου. Από τις 10. 11. 2004 έως τις 10.11. 2010 υπήρξε μέλος της Eπιτροπής Eκπαιδευτικής Yπηρεσίας.
Yπήρξε ακόμα μέλος της Συμβουλευτικής Eπιτροπής Γραμμάτων, της Συμβουλευτικής Eπιτροπής Eκδόσεων, της Eπιτροπής Aριστείων και της Eπιτροπής Tιμητικών Συντάξεων του Yπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού.
Iδρυτικό μέλος και ταμίας της Φιλοσοφικής Eταιρείας Kύπρου και υπεύθυνος της επιστημονικής της Eπετηρίδας «Zήνων».
Πήρε μέρος ως εισηγητής σε πολλά επιστημονικά και λογοτεχνικά συνέδρια στην Kύπρο, την Eλλάδα, τη Γαλλία, την Aυστραλία και αλλού.
Eίναι εκδότης του περιοδικού λογοτεχνίας και Kριτικής «Aκτή», που κυκλοφορεί από το 1989.[3] Παράλληλα, παρουσίαζε ραδιοφωνικές εκπομπές του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου (Ρ.Ι.Κ.) καθώς και στο Ραδιόφωνο του «Λόγου». Συνεργάστηκε στο ξεκίνημά του με το περιοδικό «Ευθύνη», και με τις εφημερίδες «H Σημερινή» και «Ο Φιλελεύθερος», καθώς και «Μακεδονία» Θεσσαλονίκης, όπως και με τον ιστότοπο «Πεμπτουσία».
Φιλοσοφικό έργο Επεξεργασία
Στο φιλοσοφικό έργο του προβάλλει το ερώτημα για τον άνθρωπο ως πρόσωπο μέσα στον κόσμο, έναν κόσμο μηδενισμού, αποξένωσης και αλλοτρίωσης όπως είναι αυτός του Δυτικού ανθρώπου, αναδεικνύοντας και προβάλλοντας την αλήθεια, καθώς και τον τρόπο και την πρόταση ζωής της καθ’ ημάς Ανατολής.
Εργογραφία Επεξεργασία
Το συγγραφικό έργο του περιλαμβάνει πλήθος αυτοτελή και συλλογικά βιβλία, πρακτικά συνεδρίων, άρθρα, δοκίμια, ποιήματα και ποιητικές συλλογές, βιβλιοκριτικές κ.ά. [4][5]
Α) ΠΟΙΗΣΗ
* Η περιπέτεια του ήλιου, Λευκωσία 1975
* Τα Τραγούδια της Περσεφόνης, Λευκωσία 1979
* Εντός των Τειχών, Οι Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα 1983
* Ανατολική Θάλασσα, Οι Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα 1989
* Ο άλλος Χειμώνας, Ακτή, Λευκωσία 1993
* Ουρανοδρόμιο, Ακτή, Λευκωσία 1994
* Η άλλη Βιογραφία, Ακτή, Λευκωσία 1999
* Η Λυπημένη στο Μαγεμένο Δάσος, Ακτή, Λευκωσία 2008
* Τα χαρωπά τραγούδια της μητέρας, Ακτή, Λευκωσία 2009
* Τα Ποιήματα, 1970- 2009, Συγκεντρωτική έκδοση, Αρμός, Αθήνα 2009
* Τα παλιά ποιητικά τετράδια, Ακτή, Λευκωσία 2010
* Εις οδόν αναψυχής, Ακτή, Λευκωσία 2013
* Η γυναίκα με το πέπλο, Ακτή, Λευκωσία 2020
Β) ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
* Κυπριακό Ημερολόγιο, Αστρολάβος / Ευθύνη, Αθήνα 1986
* Επιβατηγό «Ρέθυμνο», Πατάκης, Αθήνα 1995
* Ο Άγγελος έφυγε ευτυχισμένος, Εστία, Αθήνα 1997
* Κλειώ, Καστανιώτης, Αθήνα 2000
* Το Βραδινό λεωφορείο, Αρμός, Αθήνα 2008
* Αλυπίου μάρτυρος φανέρωσις, Ακτή, Λευκωσία 2011
* Ο νυχτερινός ποδηλάτης, Αφηγηματικές και άλλες στιγμές, Ακτή, Λευκωσία 2011
* Οι εκδρομείς, Ακτή, Λευκωσία 2015
* Των γυναικών, αφηγηματικές και άλλες στιγμές, Ακτή, Λευκωσία 2015
* Αναφορά Μοίρας, για την 189 ΜΠΠ, Λευκωσία 2016
* Τα τοπία του ύπνου, πεζογραφήματα, 2016, Ακτή, Λευκωσία 2016
* Ο αόρατος υφαντουργός, Ακτή, Λευκωσία 2018
Γ) ΔΟΚΙΜΙΟ
* Ο νεοελληνικός περίγυρος, Λευκωσία 1977
* Μαρτυρία, Δεκαπέντε δοκίμια νεοελληνικού προβληματισμού, Λευκωσία 1982
* Είκοσι κείμενα, Λευκωσία 1984
* Με οργή, Ακτή, Λευκωσία 1994
* Λόγος Παραμυθίας, Ακτή, Λευκωσία 2002
* Επὶ πτερύγων ἀνέμων Α΄, Αρμός, Αθήνα 2005
* Επὶ πτερύγων ἀνέμων, τόμος Β΄, Ακτή, Λευκωσία 2012
* Επὶ πτερύγων ἀνέμων τόμος Γ΄, Ακτή, Λευκωσία 2012
* Η αθέατη όψη του Ελληνισμού, Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα 2017
* Τα σύνεργα της ποιήσεως, Αναφορές στη λογοτεχνία, Ακτή, Λευκωσία 2019
Δ) ΜΕΛΕΤΕΣ
[6]
* Η πολιτική διάσταση της ποίησης του Γιώργου Σεφέρη, Αστήρ, Αθήνα 1985
* Η Λογοτεχνία του μυστικού δρόμου και άλλα νεοελληνικά, Ακτή, Λευκωσία 1990
* Όραμα και ματαίωση στον Παντελή Μηχανικό, Ακτή, Λευκωσία 1992
* Ο Ελληνικός Καβάφης, Παρουσία, Αθήνα-Λεμεσός 1997
* Η θαυμαστή του πάθους κλίμακα, Δοκιμή στο αφηγηματικό έργο του Γεωργίου Βιζυηνού, Ακτή, Λευκωσία 1997
* Ως θέλγητρον μυστηριώδες, Σχόλια στον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, Ακτή, Λευκωσία 2003
* Η λογοτεχνία της περιφέρειας της εξορίας καὶ της διασπορᾶς, Αρμός, Αθήνα 2012
* Ποιητών και πεζογράφων επίσκεψις, Δοκιμές στη Νεοελληνική Λογοτεχνία, Ακτή, Λευκωσία 2013
* Η εαρινή οδός, Δοκιμές στη Νεοελληνική Λογοτεχνία, Ακτή, Λευκωσία 2016
* Μαθητεία στον Διονύσιο Σολωμό καὶ στόν Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη,, Ακτή, Λευκωσία 2018
* Ὁ ψηφιδωτὸς καημός, Κείμενα για τον Ελληνισμό και την πονεμένη ιστορία του, Ακτή, Λευκωσία 2019
* Η εαρινή οδός Β΄, Δοκιμές στη Νεοελληνική Λογοτεχνία, Ακτή, Λευκωσία 2020
Ε) ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
* Δοκιμή για μια Φιλοσοφική Στοιχείωση, Δωδώνη, Αθήνα 1987
* Εισαγωγή στη Φιλοσοφία της παιδείας, Ακτή, Λευκωσία 2012
* Εισαγωγικά στη Φιλοσοφία του Νέου Ελληνισμού, Δωδώνη, Αθήνα 2021
Τιμητικές διακρίσεις Επεξεργασία
- Kρατικό Bραβείο Ποίησης (1989)
- Kρατικό Bραβείο Δοκιμίου από το Yπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού (1982, 1997 και 2003)
- Kρατικό Bραβείο Διηγήματος (2011)
- Tιμήθηκε ακόμα με το Bραβείο Ποίησης Kώστα Mόντη (2001)[7]
Βιβλιογραφία για το έργο του Επεξεργασία
- Για το έργο του έχουν γραφτεί αρκετά κείμενα. Μεταξύ άλλων, βλ. Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Πρόσωπα, Έργα, Ρεύματα, Όροι, Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 2008.
- Συλλογικός τόμος: Για τον Νίκο Ορφανίδη, Αφιέρωμα, εκδ. Αίπεια-Πάπυρος, Αθήνα 2020, σσ. 312.
Σ’ αυτό τον τόμο συναντούμε μεταξύ άλλων τις πιο κάτω εργασίες:
ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ:
Νάσος Βαγενᾶς, Για την ποίηση του Νίκου Ορφανίδη
Φώτης Δημητρακόπουλος, Ο Κύπριος ποιητής Νίκος Ορφανίδης ή Η ήττα και η νίκη μιας γενιάς.
Νάντια Στυλιανοὐ, Το τοπίο της μνήμης μέσα από το πεζογραφικό έργο του Νίκου Ορφανίδη
Δημήτρης Κοσμόπουλος, Η έντεχνη ανάληψη του χρόνου. Σχόλια στη γραφή του Νίκου Ορφανίδη
Γιώργος Μύαρης, Ονειροβάτης των γραμμάτων και ελπίδων
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ:
Δημ. Κ. Παπακωνσταντίνου, Νίκου Ορφανίδη, Τα Τραγούδια της Περσεφόνης
Ἀνδρέας Χριστοφίδης, «Ο Χωροχρόνος της Κύπρου»: Νίκου Ορφανίδη, «Ἀνατολική Θάλασσα», Ποιήματα
Στέλιος Παπαντωνίου, «Φθορὰ και λύτρωση στον Νίκο Ορφανίδη: Οι ποιητικές συλλογές Ο Άλλος Χειμώνας (1993) και Ουρανοδρόμιο (1994)
Ζήνων Ζανέττος, Η κλίμαξ της ποίησης: Αναψυχή και ευδοκία
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ:
Μαρία Ἡροδότου, Το αποικιοκρατικὸ παρελθόν στὸ μεταποικιοκρατικὸ παρὸν στὸ μυθιστόρημα του Nίκου Ορφανίδη Ο Άγγελος έφυγε ευτυχισμένος
Γιάννης Γαρπόζης, Νίκος Ορφανίδης, «Κλειώ: Εμμονή στην Κυπριακή ουτοπία»
Νάντια Στυλιανοὐ, Νίκου Ορφανίδη, Το Βραδινό λεωφορείο
Λεωνίδας Γαλάζης, Νίκος Ορφανίδης, Αλυπίου μάρτυρος φανέρωσις, Λευκωσία, Ακτή, 2011
Ιωάννα Στυλιανού, Νίκου Ορφανίδη, Αλυπίου μάρτυρος φανέρωσις, πεζογράφημα, Ακτή, Λευκωσία 2011
Γιώργος Αναγνώστου, Νίκου Ορφανίδη, «Ο νυχτερινός ποδηλάτης»
Αντώνης Πιλλάς, Ο κατακερματισμός της μνήμης, Αναφορά στο βιβλίο του Νίκου Ορφανίδη, «Ο νυχτερινός ποδηλάτης»
Ευάγγελος Τζάνος, Οι Εκδρομείς – Των Γυναικών
Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλος, Historia lacrymosa, Οι λυπημένοι εκδρομείς του Νίκου Ορφανίδη
ΓΙΑ ΤΑ ΔΟΚΙΜΙΑ ΤΟΥ:
Βαγγέλης Αθανασόπουλος, Ο Ιερεμίας και η Κύπρος του τέλους του 20ού αιώνα. Το βιβλίο «Με Οργή», του Κύπριου λογοτέχνη Ν. Ορφανίδη, που κυκλοφόρησε στη Λευκωσία
Κώστας Ε. Γάλλος, Νίκου Ορφανίδη, «Λόγος Παραμυθίας»
Δημήτρης Λεβέντης, Η Μαθητεία του Νίκου Ορφανίδη στον Σολωμό και στον Παπαδιαμάντη
ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ «ΑΚΤΗ», κείμενα των: Θεοδόση Πυλαρινού, Δημήτρη Δασκαλόπουλου, Δημήτρη Κοσμόπουλου, Φώτη Δημητρακόπουλου, Αντώνη Φωστιέρη, Αρχιμανδρίτη Ανανία Κουστένη.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 BiblioNet. 12878. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2022.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 13496138j. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2022.
- ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2021.
- ↑ https://deyteros.com/nikos-orfanidis/
- ↑ «Biblionet».
- ↑ http://georgakas.lit.auth.gr/simikta/index.php?option=com_chronoforms&chronoform=searchBy&author=11164
- ↑ http://www.polignosi.com/cgibin/hweb?-A=8201&-V=limmata