Η Ναβόικα (πολωνικά: Nawojka) (14ος αιώνας - 15ος αιώνας) ήταν μια θρυλική Πολωνή γυναίκα κατά το Μεσαίωνα, η οποία ήταν γνωστό ότι είχε ντυθεί ως αγόρι για να σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο της Κρακοβίας τον 15ο αιώνα. Αργότερα έγινε μοναχή. Θεωρείται η πρώτη γυναίκα φοιτήτρια και δασκάλα στην Πολωνία.

Ναβόικα
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση14ος αιώνας
Θάνατος15ος αιώνας[1]
ΘρησκείαΡωμαιοκαθολική Εκκλησία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμοναχή

Επισκόπηση Επεξεργασία

Την ιστορία της αφηγήθηκε για πρώτη φορά ο αββάς Μάρτιν του Λάιμπιτς (1464) στη Βιέννη περίπου το 1429.[2] Υπάρχουν πολλές διαφορετικές εκδοχές του θρύλου.

Σύμφωνα με μια εκδοχή, ήταν κόρη ενός δασκάλου σε ένα εκκλησιαστικό σχολείο στο Γκνιέζνο, η οποία εκπαιδεύτηκε από τον πατέρα της, ο οποίος αποφάσισε να συνεχίσει τις σπουδές της χρησιμοποιώντας τα απαραίτητα μέσα. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, ήταν μια κοπέλα που κληρονόμησε μια περιουσία όταν ήταν ορφανή. Σε μια ακόμη παραλλαγή της ιστορίας[3] («αυτός ο ισχυρισμός είναι επίσης τεκμηριωμένος όπως και κάθε άλλος») προήλθε από το Ντόμπζιν του Βιστούλα. Σε κάθε περίπτωση, ντυμένη ως αγόρι, εγγράφηκε στο Πανεπιστήμιο της Κρακοβίας με το όνομα Άντζεϊ (ή Γιάκουμπ, αναφέρονται δύο εκδοχές του ονόματος που χρησιμοποίησε). Εκείνη την εποχή απαγορευόταν στις γυναίκες να φοιτήσουν σε πανεπιστήμια.

Ανακάλυψη Επεξεργασία

Η Ναβόικα τους ξεγέλασε όλους με επιτυχία και σπούδασε για δύο χρόνια, όπου έφτιαξε το όνομά της ως σπουδαίος και σοβαρός μαθητής. Σύμφωνα με μια πιθανώς μεταγενέστερη προσθήκη στην ιστορία, της προσφέρθηκε εργασία ως οικιακός εργαζόμενος σε έναν από τους καθηγητές, αλλά αρνήθηκε, καθώς εκείνη την εποχή οι υπάλληλοι αναμενόταν να συνοδεύσουν τους δασκάλους τους στο δημόσιο λουτρό.

Μια μέρα, εκτέθηκε ως γυναίκα. Οι εκδοχές διαφέρουν εδώ και πάλι: σύμφωνα με μία, δύο στρατιώτες στοιχημάτισαν ότι ο μαθητής που περπατούσε ήταν στην πραγματικότητα γυναίκα και την εξέθεσε. Σύμφωνα με τη δεύτερη, ανακαλύφθηκε από έναν γιο του βούιτ του Γκνιέζνο που εντάχθηκε στο σχολείο. Σύμφωνα με την τρίτη, αρρώστησε και ένας ιατρός που την εξέτασε ανακάλυψε την αλήθεια.

Όταν παρουσιάστηκε ενώπιον των αρχών για να εξηγήσει γιατί είχε μεταμφιέσει σε αγόρι, απάντησε απλώς: «Για τη βούληση της μάθησης». Όταν ανάκριναν τους συμμαθητές και τους καθηγητές της, δεν μπορούσαν να βρουν κανέναν να την κατηγορήσει για ανήθικη συμπεριφορά. Το ρεκόρ της ως φοιτητής ήταν εξαιρετικό. Δεν καταδικάστηκε για έγκλημα, αλλά οι δικαστές δεν ήθελαν να την απαλλάξουν εντελώς. Σύμφωνα με τον Μάρτιν του Λάιμπιτς, ζήτησε να μεταφερθεί σε μοναστήρι. Πήρε τους όρκους της εκεί, έγινε δάσκαλα και ηγέτης του μοναστηριακού σχολείου, και τελικά ηγουμένη.

Αυτή η ιστορία μπορεί να είναι ή να μην είναι αληθινή. Μερικοί ιστορικοί λένε ότι αν είναι αληθινή, ο χρόνος της στο πανεπιστήμιο ήταν περίπου από το 1407 έως το 1409.

Κληρονομιά Επεξεργασία

Το Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο δεν επέτρεψε στις γυναίκες να σπουδάσουν μέχρι το 1897[4] και να κατέχουν ακαδημαϊκές θέσεις μέχρι το 1906. Ο πρώτος γυναικείος κοιτώνας του πανεπιστημίου, που άνοιξε το 1936, πήρε το όνομά του από τη Ναβόικα. Μια από τις οδούς στην Κρακοβία έχει ονομαστεί από εκείνη.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Ανακτήθηκε στις 27  Νοεμβρίου 2018.
  2. «Czech Feminist Trailblazers». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαΐου 2008. 
  3. «The Legend of Nawojka, the First Polish Woman Student». 
  4. "το 1897 οι πρώτες γυναίκες φοιτήτριες έγιναν δεκτές να σπουδάσουν φαρμακευτική" from: «The Past and the Present: Jagiellonian University official history page». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Φεβρουαρίου 2008. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία