Ναφθενικός χαλκός

Ο ναφθενικός χαλκός (αγγλ. copper naphthenate), γνωστός με τις εμπορικές ονομασίες cunapsol, CuNap, cuprinol, είναι το χαλκούχο άλας του ναφθενικού οξέος, που έχει τον χημικό τύπο CuCnH2n-zO4 (όπου: n: 10-24; z: 0, 1, 2). Η κύρια μέθοδος σύνθεσης του ναφθενικού χαλκού είναι η αντίδραση, κάτω από ειδικές συνθήκες, του ναφθενικού οξέος με ενώσεις δισθενούς χαλκού (Cu⁺²), όπως λ.χ. βασικού ανθρακικού χαλκού μαζί με ένυδρο χαλκό ή με υδροξείδιο του χαλκού.

Το ναφθενικό οξύ χρησιμοποιήθηκε τη δεκαετία του 1940 για να περιγράψει τα μίγματα οξέων με βάση το πετρέλαιο. Σήμερα, ο όρος ναφθενικό οξύ χρησιμοποιείται γενικά για να αναφέρεται σε όλα τα καρβοξυλικά οξέα που υπάρχουν στο πετρέλαιο (κυκλικές, ακυκλικές ή αρωματικές ενώσεις), όπως και τα καρβοξυλικά οξέα που περιέχουν ετεροάτομα, όπως π.χ. άζωτο (Ν) και θείο (S). Ορισμένα τέτοια οξέα περιέχουν περισσότερο από 50% συνδυασμούς αλειφατικών και αρωματικών οξέων.

Ο ναφθενικός χαλκός έχει σήμερα ποικίλες χρήσεις, κυρίως ως συστατικό εμποτιστικών σκευασμάτων για την προστασία του ξύλου. Επίσης χρησιμοποιείται για την προστασία βαμβακερών υφασμάτων έναντι μυκήτων και εντόμων. Είναι εύκολα διαλυτός σε οργανικούς διαλύτες και σε έλαια που σχετίζονται με το πετρέλαιο. Επίσης επειδή είναι αδρανής ένωση, χρησιμοποιείται ενάντια σε έντομα και νηματώδεις σε εδάφη ή καλλιεργούμενες εκτάσεις. Ακόμη, δύναται να εφαρμοσθεί ως προσθετική ουσία για την ξήρανση (στέγνωμα) σε ορισμένα αλκυδικής βάσης χρώματα.