Ναός Αγίων Θεοδώρων Κλαυθμώνος
Συντεταγμένες: 37°58′45.782″N 23°43′48.288″E / 37.97938389°N 23.73008000°E
O Ναός των Αγίων Θεοδώρων στην πλατεία Κλαυθμώνος είναι βυζαντινός ναός στην Αθήνα, κτισμένος στα μέσα του 11ου αιώνα. Είναι σταυροειδής εγγεγραμμένος. Βρίσκεται στην διασταύρωση των οδών Ευριπίδου και Σκουλενίου, στο κέντρο της Αθήνας.
| Ναός Αγίων Θεοδώρων, Αθήνα | |
|---|---|
 | |
 | |
| Είδος | εκκλησία |
| Αρχιτεκτονική | βυζαντινή αρχιτεκτονική |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 37°58′46″N 23°43′48″E |
| Θρήσκευμα | Ανατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός |
| Θρησκευτική υπαγωγή | Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Αθηναίων |
| Τοποθεσία | Αθήνα |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Έναρξη κατασκευής | 1049 και 1065 |
| Προστασία | αρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα και διατηρητέο κτήριο στην Ελλάδα[1] |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Ιστορία Επεξεργασία
Ο ναός κτίστηκε στη θέση παλαιότερου ναού,[2] εκτός των ορίων του υστερορωμαϊκού τείχους, ο οποίος, σύμφωνα με την παράδοση είχε ανεγερθεί από την αυτοκράτειρα Ευδοκία. Πάνω από την δυτική είσοδο σώζεται η κτητορική επιγραφή. Σύμφωνα με την επιγραφή ανακαινίστηκε εκ βάθρων από τον Νικόλαο Καλόμαλο, Βυζαντινό με το αξίωμα του σπαθαροκανδιδάτου, ενώ δίπλα σε άλλη επιγραφή αναφέρεται η ημερομηνία Μηνί Σεπτεμβρίω ινδικτιώνος γ΄. Έτους CTΦΝΗ (=6588 από κτίσεως κόσμου).[3] Οι ιστορικοί διαφωνούν αν πρόκειται για το έτος 1049 ή 1065.[4]
Ο Πάπας Ιννοκέντιος το 1208 αναφέρει σε επιστολή του ότι ήταν καθολικό μοναστηριού, αλλά αυτό δεν έχει τεκμηριωθεί ανασκαφικά.[3] Ο ναός υπέστη καταστροφές κατά την επανάσταση του 1821 αλλά ανακαινίστηκε το 1840[2] χωρίς να υποστεί αλλοιώσεις. Τον 20ο αιώνα το εσωτερικό του ναού αγιογραφήθηκε από τον Αθανάσιο Κανδρή.[4] Το 1967, κατά τα έργα συντήρησης του ναού βρέθηκαν τάφοι και τμήμα ρωμαϊκού μωσαϊκού κάτω από τον ναό.[3] Το 2018 ξεκίνησαν εργασίες στερέωσης και συντήρησης των τοιχογραφιών και γλυπτών του ναού.[5]
Περιγραφή Επεξεργασία
Ο ναός είναι απλός δίστυλος σταυροειδής εγγεγραμμένος, με βαριές αναλογίες, κατάλοιπο ίσως το προηγούμενου ναού.[4] Ο τρούλος του ναού ανήκει στον αθηναϊκό τύπο και έχει δίλοβα παράθυρα και κιονίσκους διακοσμημένους με ακανθόφυλλα στην κορυφή τους. Στηρίζεται από δύο κίονες στα ανατολικά, ενώ οι κίονες στο δυτικό κομμάτι είναι ενσωματωμένοι στον τοίχο. Ο τρούλος διαθέτει μαρμάρινες υδρορροές πάνω από τους κιονίσκους.[3]
Ο ναός είναι ασυμμέτρος, με τη νότια κεραία να είναι μεγαλύτερη από τη βόρεια. Επίσης, η δυτική πρόσοψη είναι ασυμμέτρη καθώς βόρεια της κεντρικής εισόδου βρίσκεται άλλη θύρα ενώ νότια βρίσκεται δίλοβο παράθυρο.[3] Στο ανατολικό άκρο βρίσκονται τρεις κόγχες με τη μεσαία να είναι η ψηλότερη,[2] ενώ το διακονικό είναι μεγαλύτερο από την πρόθεση. Σε κάθε πλευρά της κεντρικής κόγχης βρίσκεται τρίλοβο παράθυρο. Κάτω από τα παράθυρα των κογχών υπάρχει συνεχόμενη μαρμάρινη ποδιά. Στη νότια πρόσοψη βρίσκεται άλλη μια είσοδος και το κωδωνοστάσιο, το οποίο αποτελεί μεταγενέστερη προσθήκη[3] και σε αυτό έχουν ενσωματωθεί τμήματα του αρχικού τέμπλου.[4] Στη βόρεια πλευρά βρίσκονται μόνο δύο δίλοβα παράθυρα και δύο μονόλοβα παράθυρα.
Ο ναός είναι κτισμένος με το πλινθοπερίκλειστο σύστημα τοιχοδομίας,[4] με τους τοίχους να είναι διακοσμημένοι με κουφικά κεραμικά.[2]
Εικόνες Επεξεργασία
-
Ο τρούλος του ναού -
Η βορειοδυτική πλευρά σήμερα -
Το εσωτερικό του ναού
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ www
.arxaiologikoktimatologio .gov .gr /el /monuments _info?id=147913&type=Monument. - ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 «Ναός Αγίων Θεοδώρων, Αθήνα». odysseus.culture.gr. Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 «ΑΓΙΟΙ ΘΕΟΔΩΡΟΙ ΚΛΑΥΘΜΩΝΟΣ». Βυζαντινός Περίπατος στην Αθήνα. Ανακτήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 «Θεόδωροι, Άγιοι, Πλατεία Κλαυθμώνος-Αθήνα». www.eie.gr. Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. Ανακτήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ «Στερέωση/αποκατάσταση και Συντήρηση Ι. Ν. Αγ. Θεοδώρων Αθηνών». www.culture.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2022.