Νεοπτόλεμος (στρατηγός στον Πόντο)

στρατηγός του Μιθριδάτη ΣΤ΄ του Πόντου

Ο Νεοπτόλεμος (απεβ. 63 π.Χ.) ήταν δικεκριμένος στρατηγός τού Μιθριδάτη ΣΤ΄ τού Πόντου, αδελφός τού Αρχελάου, επίσης στρατηγού τού βασιλιά. Ανιψιός του ήταν ο Αρχέλαος.

Βιογραφία

Επεξεργασία

Ο Νεοπτόλεμος και ο Αρχέλαος ήταν Έλληνες ευγενείς από την Καππαδοκία, ίσως Μακεδονικής καταγωγής, αγνώστων γονέων. Ίσως οι πρόγονοί τους να είχαν φθάσει στη Μ. Ασία μετά την εκστρατεία τού Αλεξάνδρου Γ΄ τού Μεγάλου. Η οικογένεια τού Νεοπτόλεμου δραστηριοποιήθηκε στην Αυλή τού Πόντου. Όπως και ο αδελφός του, ο Νεοπτόλεμος ήταν στρατηγός και ναύαρχος κατά τον Α΄ Μιθριδατικό Πόλεμο (89-85 π.Χ.). Πιο πριν είχαν κερδίσει στρατιωτική εμπειρία στις Ποντικές εκστρατείες στις βόρειες ακτές της τού Εύξεινου Πόντου. Έλαβε μέρος στις εκστρατείες ως την Κριμαία, ίσως μακριά ως την Τύρας, όπου έκτισε φρούριο, που ακόμη φέρει το όνομά του. Επίσης στην Κριμαία, στη Μαιώτιδα Λίμνη, πολέμησε στους εκεί βάλτους για δύο έτη και έδωσε δύο μάχες.

 
Ο Μιθριδάτης ΣΤ΄. Ο στρατηγός του Νεοπτόλεμος ήταν νικηφόρος στην Ασία, αλλά ηττήθηκε στην Ελλάδα αντιμετωπίζοντας τους Ρωμαίους.

Το 88 π.Χ., ως μέρος τού Α΄ Μιθριδατικού Πολέμου, ο Νεοπτόλεμος και ο αδελφός του έκαναν εκστρατεία εναντίον τού Νικομήδη Δ΄ της Βιθυνίας. Στον ποταμό Αμνία οι δύο αδελφοί διοίκησαν την εμπροσθοφυλακή και κέρδισαν την πρώτη νίκη τού πολέμου. Ο Νεοπτόλεμος μετά πήγε και νίκησε τον Ρωμαϊκό στρατό στο Πρωτοπάχιον, μάλλον χωρίς τον αδελφό του. Ο Ρωμαϊκός στρατός, οδηγούμενος από τον Μάνιο Ακουίλλιο πιέστηκε να αποσυρθεί στην Πέργαμο. Με αυτές τις δύο νίκες ο Μιθριδάτης ΣΤ΄ μπόρεσε να επεκτείνει τον έλεγχό του στη ρωμαϊκή επαρχία της Ασίας και οι στρατηγοί του μετέφεραν τον πόλεμο στην Ελλάδα.

Ο Νεοπτόλεμος συνόδευσε τον αδελφό του και τον Ποντικό στρατό στην Αθήνα. Διοίκησε το στράτευμα περί τη Χαλκίδα, όπου υπέστησαν ήττα από τον Ρωμαίο Μουνάτιο, χάνοντας 1500 άνδρες. Όταν ο Ποντικός στρατός άφησε την Ελλάδα το 85 π.Χ., ο Μιθριδάτης ΣΤ΄ έθεσε τον Νεοπτόλεμο στη διοίκηση τού Ποντικού στόλου, να φυλά τον Ελλήσποντο. Ο Νεοπτόλεμος συνεπλάκη με τον Ρωμαϊκό στόλο, που διοικούσε ο Λ. Λ. Λούκουλλος στη νήσο Τένεδο. Ο Μιθριδάτης ΣΤ΄, που έχανε τη μία μάχη μετά την άλλη, αναγκάστηκε να παύσει τον πόλεμο με τον δικτάτορα Λ. Κ. Σύλλα. Έπειτα από αυτό, δεν αναφέρουν οι ιστορικές πηγές τον Νεοπτόλεμο.

  • D. Dueck, H. Lindsay and S. Pothecary, Strabo’s cultural geography: the making of a kolossourgia, Cambridge University Press, 2005