Νοηματικός χώρος είναι ο χώρος που χρησιμοποιείται από έναν νοηματιστή που εκφράζεται σε μια νοηματική γλώσσα.[1] Πρόκειται για τον τρισδιάστατο χώρο που βρίσκεται μπροστά στον νοηματιστή, από τη μέση μέχρι το μέτωπό του και από τη μια πλευρά του σώματος ως την άλλη, όπου μπορούν να πραγματοποιηθούν τα νοήματα.[2] Οι νοηματιστές χρησιμοποιούν αυτόν τον χώρο για να αναπαραστήσουν την εννοιολογική δομή του νοήματος.[3] Οι θέσεις σε έναν νοηματικό χώρο αντιστοιχούν με θέσεις στον πραγματικό χώρο. Ο νοηματικός χώρος χρησιμοποιείται για να μεταφέρει αφηρημένες έννοιες όπως "ώρα" και "τάξη". Ο νοηματιστής χρησιμοποιεί επίσης αυτόν τον χώρο για να τοποθετήσει τις οντότητες που περιέχονται σε μια πρόταση (π.χ. άνθρωποι, αντικείμενα, κτήρια και μέρη) και για να καταδείξει τις σημασιολογικές τους σχέσεις.[4] Αυτό ονομάζεται τοποθέτηση. Ο νοηματιστής μπορεί να εισαγάγει άτομα στη συνομιλία νοηματίζοντας τα ονόματά τους και στη συνέχεια τοποθετώντας τα στον νοηματικό χώρο. Στη συνέχεια, μπορεί να τα αναφέρει ως «αυτός» ή «αυτή» δείχνοντας απλώς το σημείο που τους τοποθέτησε αντί να νοηματίσει το όνομά τους εκ νέου. Αυτό ονομάζεται συντακτική τοποθέτηση. Η χρήση του νοηματικού χώρου για να δείξει ο νοηματιστής πού βρίσκονται μέρη ή τα αντικείμενα σε σχέση μεταξύ τους ονομάζεται τοπογραφική τοποθέτηση.[5]

Γλωσσολογία Επεξεργασία

Οι νοηματικές γλώσσες εκμεταλλεύονται τον τρισδιάστατο χώρο για μια πληθώρα σκοπών. Αυτός ο χώρος χρησιμοποιείται για αναφορά σε συμμετέχοντες σε μια συνομιλία, για την επίδειξη των γραμματικών ρόλων των συμμετεχόντων σε μια εκδήλωση ή για την απεικόνιση πληροφοριών σχετικά με διαφορετικά είδη κίνησης.[6]

Αντωνυμική χρήση

Οι νοηματικές γλώσσες έχουν κάποιους μηχανισμούς για να αναφέρονται στους συμμετέχοντες σε μια συνομιλία (π.χ. νοηματιστής, δέκτης, μη-δέκτης). Αυτοί οι μηχανισμοί περιλαμβάνουν έντονα τη χρήση του νοηματικού χώρου. Δείχνοντας προς το στήθος του, ο νοηματιστής αναφέρεται στον εαυτό του. Σε μερικούς πολιτισμούς, οι ομιλητές της γλώσσας δείχνουν τη μύτη τους για να αναφερθούν στον εαυτό τους. Η αναφορά στον δέκτη ή στον μη δέκτη γίνεται δείχνοντας προς το μέρος του. Σε αυτές τις περιπτώσεις χρησιμοποιείται ο δείκτης. Σε περίπτωση αναφοράς σε πολλαπλούς συμμετέχοντες, ορισμένες νοηματικές γλώσσες μπορεί να χρησιμοποιούν άλλα δάκτυλα εκτός από τον δείκτη.[6]

Μέγεθος νοηματικού χώρου Επεξεργασία

Ο νοηματικός χώρος εκτείνεται από το πάνω μέρος του κεφαλιού του νοηματιστή έως τη μέση του και από τον έναν αγκώνα του προς τον άλλο. Τα νοήματα αρθρώνονται πάνω ή μπροστά από το σώμα. Ο χώρος μπορεί να εκτείνεται σε όλο το σώμα σε κοινές νοηματικές γλώσσες και τα νοήματα μπορεί να εκτείνονται ακόμη και στο πίσω μέρος ενός νοηματιστή.[6]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Δέλλιου, Δήμητρα (2019). Ελληνική Νοηματική Γλώσσα. Έργο για την αξιολόγηση της επανάληψης προτάσεων. Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. σελ. 29. 
  2. «ΤΡΟΠΟΙ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΟΗΜΑΤΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ». photodentro. 
  3. «Space on hand: The exploitation of signing space to illustrate abstract thought. - PsycNET». 
  4. Lenseigne, Boris· Dalle, Patrice (2006). «Using Signing Space as a Representation for Sign Language Processing». Στο: Gibet, Sylvie. Gesture in Human-Computer Interaction and Simulation. Lecture Notes in Computer Science (στα Αγγλικά). 3881. Berlin, Heidelberg: Springer. σελίδες 25–36. ISBN 978-3-540-32625-0. 
  5. «G: Signing Space – British Sign Language». 
  6. 6,0 6,1 6,2 Bauer, Anastasia (11 Σεπτεμβρίου 2014). The use of signing space in a shared sign language of Australia. New York. ISBN 978-1-61451-547-0.