Η οικογένεια Εμπειρίκου είναι εφοπλιστική οικογένεια, μέλη της οποίας διακρίθηκαν στη λογοτεχνία, τη ναυτιλία και την πολιτική.

Γενικά στοιχεία Επεξεργασία

Γενάρχης της οικογένειας θεωρείται[1][2] ο Λεονάρδος Μπειρίκος ή Μπιρίκος, γιος του Αντωνίου Χίου. Ο τελευταίος είχε καταγωγή από τη Χίο, απ' όπου έφυγε το 1765 για να εγκατασταθεί στην Άνδρο. Για την προέλευση του ονόματος υπάρχουν δύο εκδοχές.[1] Η πρώτη αναφέρει ότι ο επώνυμο προήλθε[1] από παρατσούκλι που έβγαλαν οι κάτοικοι της Άνδρου στον Αντώνιο Χίο επειδή στις εορτές φορούσε περούκα ενώ η δεύτερη ότι προήλθε[1] λόγω ενός γιλέκου που φορούσε συνέχεια ο Λεονάρδος και ονομαζόταν "μπιρίκος" ή "περίκος". Με πρόταση του Λεωνίδα Εμπειρίκου το επώνυμο από Μπειρίκος ή Μπιρίκος μετατράπηκε σε Εμπειρίκος (1860).

Ο Λεονάρδος Μπιρίκος ασχολήθηκε με το εμπόριο και τη ναυτιλία αποκτώντας σημαντική περιουσία. Οι απόγονοι αυτού διακρίθηκαν αρχικά στην τοπική κοινωνία της Άνδρου διατελώντας δημογέροντες ενώ στη συνέχεια κατέλαβαν σημαντικές πολιτικές θέσεις συμμετέχοντας στην ελληνική πολιτική ζωή. Παράλληλα ανέπτυξαν σημαντική δραστηριότητα σχετιζόμενη με τη ναυτιλία και το εμπόριο, πολλά μέλη της δε διατηρούν ακόμα σημαντικές ναυτιλιακές επιχειρήσεις στο εξωτερικό και την Ελλάδα. Γνωστότερος ίσως εκπρόσωπος της οικογένειας είναι ο ποιητής Ανδρέας Εμπειρίκος.

Τέλος σε ευαγή ιδρύματα της Άνδρου και της Αθήνας έχει πραγματοποιηθεί πλήθος δωρεών από τα μέλη της οικογένειας (Εμπειρίκειο Γυμνάσιο κ.α.).

Μέλη (ενδεικτικά) Επεξεργασία

γενάρχης

  • Λεονάρδος ή Λινάρδος Μπειρίκος ή Μπιρίκος, (Χίος 1765 - 1830) γενάρχης της οικογένειας των Εμπειρίκων, πλοιοκτήτης και σύζυγος της Μαρίας Κουτέλη
  • πρώτη γενιά
  • Αντώνιος (Λεονάρδου) Μπειρίκος ή Εμπειρίκος, (1790 - 1852) πλοιοκτήτης, δημογέροντας, πληρεξούσιος, σύζυγος Πιάγκου Αικατερίνη
  • Νικόλαος (Λεονάρδου) Εμπειρίκος, (1793 - 1871) πλοιοκτήτης, αγωνιστής του 1821, σύζυγος Μαρουσάκη (το γένος Ροϊδη)
  • Ματθαίος (Λεονάρδου) Εμπειρίκος, (1794 - 1881) πλοιοκτήτης, δήμαρχος Άνδρου, ευεργέτης, σύζυγος Μπίστη Μαρουλάκη
  • Μιχαήλ (Λεονάρδου) Εμπειρίκος, (1811 - 1898) πλοιοκτήτης, ευεργέτης
  • Κωνσταντίνος (Λεονάρδου) Εμπειρίκος, (1813 - 1884) δήμαρχος Άνδρου, βουλευτής, ευεργέτης, σύζυγος Ανδριάνα Βογιατζή
  • Γεώργιος (Λεονάρδου) Εμπειρίκος, (; - ;)
  • Ιωάννης (Λεονάρδου) Εμπειρίκος (; - 1865)
  • Ασημίνα (Λεονάρδου) Μπιρίκου, (; - ;) σύζυγος Γεωργίου Λούκα
  • Ειρήνη (Λεονάρδου) Μπιρίκου, (; - ;) σύζυγος Γεωργίου Καρυστινάκη
  • δεύτερη γενιά
  • Λεωνίδας (Αντωνίου) Εμπειρίκος, (; - 1853) ιατρός, βουλευτής
  • Λεωνίδας (Νικολάου) Εμπειρίκος, (1819 - 1899) πλοιοκτήτης
  • Αριστείδης (Νικολάου) Εμπειρίκος, ( 1824 - 1909) πλοιοκτήτης, δημοτικός σύμβουλος Άνδρου
  • Ευστράτιος (Νικολάου) Εμπειρίκος, (1828 - 1916), πλοιοκτήτης, σύζυγος Ειρήνης (Ζάννε) Γουλανδρή
  • Κωνσταντίνος (Νικολάου) Εμπειρίκος, (1830 - 1876), πλοιοκτήτης, σύζυγος Καλλιρόη Καΐρη
  • Ματθαίος (Νικολάου) Εμπειρίκος, (1836 - 1922) πλοιοκτήτης, συγγενής και αυτός της οικογένειας Καΐρη, αφού παντρεύτηκε την Ευθυμία Καΐρη
  • Μόσχα (Ματθαίου) Εμπειρίκου, (; - ;) σύζυγος Νικολάου Γουλανδρή
  • Ιωάννης (Ματθαίου) Εμπειρίκος, (; - 1907) δημοτικός σύμβουλος Άνδρου, ευεργέτης μητροπολιτικού ναού Άνδρου
  • Λεωνίδας (Κωνσταντίνου) Εμπειρίκος, (1836 - 1894) εφοπλιστής, ευεργέτης
  • Νικόλαος (Κωνσταντίνου) Εμπειρίκος, (1838 - 1909), δημοτικός σύμβουλος Άνδρου, σύζυγος της Ειρήνης Καμπάνη, μέλος της επίσης εφοπλιστικής οικογένειας Καμπάνη
  • Γεώργιος (Κωνσταντίνου) Εμπειρίκος, (1840 - 1900) πλοιοκτήτης, δήμαρχος Άνδρου, ευεργέτης
  • Αλκιβιάδης (Κωνσταντίνου) Εμπειρίκος , (1842 - 1924) εφοπλιστής, ευεργέτης
  • Επαμεινώνδας (Κωνσταντίνου) Εμπειρίκος, (1858 - 1924)τραπεζίτης, εφοπλιστής, βουλευτής, υπουργός, σύζυγος Όλγας Κουμουνδούρου
  • Γεώργιος (Μιχαήλ) Εμπειρίκος, (1837 - 1900) εφοπλιστής, ευεργέτης
  • Ιωάννης (Μιχαήλ) Εμπειρίκος, (1852 - 1928), σύζυγος Ελένης Γουλανδρή
  • Ειρήνη (Μιχαήλ) Εμπειρίκου (; - 1924), σύζυγος Μιλτιάδη Καμπάνη
  • Μόσχα (Μιχαήλ) Εμπειρίκου (; - ;), σύζυγος Νικολάου Δαπόντε, από επίσης ιστορική οικογένεια της Άνδρου
  • Μιλτιάδης (Γεωργίου) Εμπειρίκος, (; - ;)
  • Ανδρέας (Γεωργίου) Εμπειρίκος, (; - ;)
  • Αντώνιος (Ειρήνης) Καρυστινάκης, (; - ;)
  • τρίτη γενιά
  • Μαρία (Λεωνίδα του Αντωνίου) Εμπειρίκου, σύζυγος Παναγιώτη Ζαΐμη (1863 - 1937)
  • Μόσχα (Λεωνίδα του Νικολάου) Εμπειρίκου, (; - ;) σύζυγος Χαρίτωνος
  • Βασίλειος (Λεωνίδα του Νικολάου) Εμπειρίκος, (1844 - 1923) πλοιοκτήτης, ευεργέτης
  • Αλέξανδρος (Λεωνίδα του Νικολάου) Εμπειρίκος (; - 1912)
  • Ευγενία (Νικολάου του Κωνσταντίνου) Εμπειρίκου, (1882 - 1972) ευεργέτης, σύζυγος Σταμάτη Εμπειρίκου
  • Κωνσταντίνος (Νικολάου του Κωνσταντίνου) Εμπειρίκος, (1873 - 1943) ευεργέτης
  • Περράκης (Νικολάου του Κωνσταντίνου) Εμπειρίκος, (1880 - 1948) ευεργέτης
  • Λεωνίδας (Νικολάου του Κωνσταντίνου) Εμπειρίκος, ( ; - 1965) πλοιοκτήτης, ευεργέτης
  • Ζάννες (Ευστρατίου) Εμπειρίκος (; - 1907)
  • Κωνσταντίνος (Επαμεινώνδα) Εμπειρίκος, (Αθήνα, 1895 - Γενεύη 1980) εφοπλιστής, ευεργέτης
  • Αλέξανδρος (Επαμεινώνδα) Εμπειρίκος - Κουμουνδούρος, βουλευτής, υπουργός, ποιητής
  • Νικόλαος (Κωνσταντίνου) Εμπειρίκος, έμπορος σιτηρών, δημοτικός σύμβουλος & πρόεδρος κοινότητας Άνδρου
  • Λεωνίδας (Ματθαίου) Εμπειρίκος, δικηγόρος, ευεργέτης
  • Αλέξανδρος (Αριστείδη) Εμπειρίκος, δημαρχιακός πάρεδρος Άνδρου
  • Σταμάτης (Γεωργίου) Εμπειρίκος, εφοπλιστής, ευεργέτης, γερουσιαστής, σύζυγος Ευγενίας Εμπειρίκου
  • Αριστείδης (Γεωργίου) Εμπειρίκος, εφοπλιστής, ευεργέτης
  • Πολυξένη (Ανδρέα) Εμπειρίκου, ευεργέτης, σύζυγος Κωνσταντίνου Δροσόπουλου
  • Αντώνιος (Ανδρέα) Εμπειρίκος, εφοπλιστής, ευεργέτης κ
  • Μαρής (Ανδρέα) Εμπειρίκος, εφοπλιστής
  • Μιχαήλ (Ανδρέα) Εμπειρίκος, εφοπλιστής
  • Λεωνίδας Ανδρ. Εμπειρίκος, εφοπλιστής, τραπεζίτης, βουλευτής, υπουργός
  • Γεώργιος (Μιλτιάδη) Εμπειρίκος, εφοπλιστής, βουλευτής, γερουσιαστής, υπουργός
  • Ευανθία (Ιωάννου του Ματθαίου) Εμπειρίκου, (1876 - 1971) σύζυγος Αντωνίου Κούλουθρου
  • τέταρτη γενιά
  • πέμπτη γενιά
  • Αντώνιος (Νικολάου) Κούλουθρος, εφοπλιστής
  • Βασίλειος Κούλουθρος, εφοπλιστής και γιος του Νικολάου
  • Βασίλειος Εμπειρίκος, εφοπλιστής, σύζυγος της Γιασμίν Ρίτας Χέιγουορθ Αγά Χαν και γιος του Νικολάου
  • Σταμάτης Εμπειρίκος, εφοπλιστής και γιος του Νικόλα
  • Παναγιώτης Ζαΐμης, σύζυγος Ασπασίας Βερούτη και γιος του Λεωνίδα
  • Γιάννης Εμπειρίκος - Skarbek - Borowski, γιος της Ειρήνης
  • Λεωνίδας Εμπειρίκος, ιστορικός, γιος του ποιητή Ανδρέα Εμπειρίκου και της Βιβίκας Εμπειρίκου (Ζήση)
  • Πέτρος Εμπειρίκος, εφοπλιστής, συλλέκτης έργων τέχνης και γιος του Γεωργίου
  • Αριστείδης Εμπειρίκος, εφοπλιστής, συλλέκτης έργων τέχνης και γιος του Γεωργίου
  • Πέτρος Εμπειρίκος, εφοπλιστής, συλλέκτης έργων τέχνης και γιος του Γεωργίου
  • Αριστείδης Εμπειρίκος, εφοπλιστής, συλλέκτης έργων τέχνης και γιος του Γεωργίου
  • Σταμάτης Εμπειρίκος, εφοπλιστής και γιος του Νικόλα

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Εταιρία Ανδρίων Επιστημόνων, Ο Ανδρέας Εμπειρίκος και η Άνδρος. Οι ιστορικές και κοινωνικές ρίζες, Αθήνα 2009

Πηγές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Εμπειρίκος Ν. Αύγουστος, Η ιστορία των οικογενειών των Εμπειρίκων, Αθήνα 1983, σελ. 34-37.
  2. Οικογένεια Εμπειρίκου Αρχειοθετήθηκε 2010-06-02 στο Wayback Machine., από την εφημερίδα "Πρώτο Θέμα"
  3. Κωνσταντίνος Τσάτσος, Λογοδοσία μιας ζωής, Εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα 2000, τόμος Α΄