Ολκιμότητα

Ο όρος ολκιμότητα χαρακτηρίζει την ικανότητα των μετάλλων και κραμάτων να επιδέχονται διάφορους τρόπους μορφοποίησης υπό πίεση και έλξη. Πρόκειται για ιδιότητα των περισσοτέρων καθαρών μετάλλων, όπως αργύρου, χαλκού, σιδήρου αλλά και κραμάτων, όπως χάλυβας, ορείχαλκος και άλλων κραμάτων του χαλκού, μαγνησίου, αλουμινίου και νικελίου. Στη μηχανική ο όρος αναφέρεται στην ιδιότητα των υλικών να εμφανίζουν σχετικά μεγάλες παραμορφώσεις πριν τη θραύση τους. Η αντίθετη ιδιότητα ονομάζεται ψαθυρότητα. Εκτός από τα παραπάνω, όλκιμη συμπεριφορά παρουσιάζουν πολλά πλαστικά, φυσικά υλικά όπως ο ιστός της αράχνης και άλλα.

Η Ολκιμότητα αποτελεί ιδιαίτερη περίπτωση της ελασιμότητας ως μια μορφή πλαστικότητας των μετάλλων με δεδομένο ότι κατά την παραμόρφωσή τους υπό πίεση και έλξη αυτά δεν καταστρέφονται. Η ιδιότητα αυτή, όπως και η ελασιμότητα ήταν γνωστή από την αρχαιότητα. Τα μέταλλα που έχουν υψηλό βαθμό ολκιμότητας ονομάζονται όλκιμα και είναι σχεδόν όλα τα ελατά. Η κατεργασία των ολκίμων μετάλλων και κραμάτων προς παραγωγή προϊόντων γίνεται με την έλαση που πραγματοποιείται σε ειδικούς μηχανουργικούς χώρους στα ελασματουργεία, από ειδικές μηχανές με τριπλούς κωνικούς κυλίνδρους καλούμενοι έλαστρα ολκής, ή έλαστρα συνεχούς λειτουργίας, ή "έλαστρα 150", ενώ τα παράγωγα αυτών ονομάζονται ανάλογα ράβδοι, σιδερόβεργες και σύρματα.