Γιούστα Γκράτα Ονωρία

(Ανακατεύθυνση από Ονώρια)


H Γιούστα Γκράτα Ονωρία ή ποιο απλά Ονωρία, λατιν. Justa Grata Ηonoria (έζησε στο 1ο ήμισυ τού 4ου αι.) ήταν η μεγαλύτερη αδελφή τού Βαλεντινιανού Γ΄ Αυτοκράτορα της Δύσης. Έμεινε γνωστή για την έκκλησή της για βοήθεια (και ίσως έρωτα) στον Αττίλα των Ούνων, που τον οδήγησε στο να διεκδικήσει το Δυτικό Ρωμαϊκό Κράτος. Στα νομίσματα που κόπηκαν μετά την άνοδο τού αδελφού της στον θρόνο το 426, φέρει τον τίτλο της Αυγούστας.

Γιούστα Γκράτα Ονωρία
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση417 (περίπου)
Ραβέννα
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Ρώμη
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταηγεμόνας
Οικογένεια
ΓονείςΚωνστάντιος Γ΄ και Γάλλα Πλακιδία
ΑδέλφιαΟυαλεντινιανός Γ΄
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμααυτοκράτορας
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Η Ονωρία. Τμήμα τού σταυρού τού Δεσιδέριου, Μουσείο της Αγ. Ιουλίας, Μπρέσκια. Περί το 425.

Βιογραφία Επεξεργασία

Καταγωγή Επεξεργασία

Ήταν η μόνη κόρη τού Κωνστάντιου Γ΄ Αυτοκράτορα της Δύση και της Γάλλας Πλακιδίας, κόρης τού Θεοδοσίου Α΄ Αυτοκράτορα των Ρωμαίων. Τα δύο πρώτα ονόματα ανήκουν στις δύο εκ πατρός θείες τής Γάλλας Πλακιδίας, τη Γιούστα και τη Γκράτα, κόρες τού Βαλεντινιανού Α΄ Αυτοκράτορα της Δύσης. Το τρίτο όνομα είναι από τον θείο της Ονώριο Αυτοκράτορα της Δύσης. Ετεροθαλής αδελφός της ήταν ο Θεοδόσιος, γιος της Γάλλας Πλακιδίας από τον πρώτο της γάμο με τον Αταούλφο βασιλιά των Βησιγότθων, που γεννήθηκε το 414 και απεβίωσε το επόμενο έτος. Αμφιθαλής αδελφός της ήταν ο Βαλεντινιανός Γ΄ Αυτοκράτορας της Δύσης.

Η νεανική ζωή της Επεξεργασία

Οι ιστορικές αναφορές είναι λίγο περισσότερο από σύντομες αναφορές ή μνείες της παρουσίας της. Ο ιστορικός Στ. Όοστ θεωρεί, ότι συνόδευσε τη μητέρα της και τον αδελφό της, όταν ταξίδευσαν την άνοιξη τού 423 στην Κωνσταντινούπολη. Επίσης τους συνόδευσε τη στρατιωτική αποστολή στη Θεσσαλονίκη το θέρος τού 424, που θα αποκαθιστούσε τη Γάλλα Πλακιδία και τον Βαλεντινιανό Γ΄ στη Δύση. Περιλαμβανόταν σε ψηφιδωτά της αυτοκρατορικής οικογένειας, χαμένα τώρα, στον ναό Σάντα Κρότσε ιν Τζερουσαλέμμε της Ρώμης και στον Άγ. Ιωάννη τον Ευαγγελιστή της Ραβέννας. Επίσης αναφέρεται στο ποίημα Carmen I τού Φλάβιου Μεροβώδη, που γράφτηκε περί το 443: αν και δεν σώθηκε ολόκληρο, την αναφέρει σε μία περιγραφή της οικογένειας τού Βαλεντινιανού Γ΄. Τα στοιχεία αυτά έκαναν τον Όοστ να πει, ότι "η ζωή της Ονωρίας θα ήταν πληκτική και η ίδια θα ένοιωθε στο περιθώριο των εξελίξεων".

Στους παλαιότερους ιστορικούς η Ονωρία είχε τη φήμη φιλόδοξης και ασύδοτης, που χρησιμοποίησε τα θέλγητρά της για να προωθήσει τα συμφέροντά της. Θεωρούσε τον αδελφό της ασθενή και νωχελή. σύμφωνα με τον Ιωάννη τον Αντιοχέα (ιστορικό τού 7ου αι.) παρέσειρε τον αρχιθαλαμηπόλο της Ευγένιο, αλλά η σχέση τους αποκαλύφθηκε. Σύμφωνα με το Χρονικό τού κόμη Μαρκελλίνου η Ονωρία εστάλη σε μονή στην Κωνσταντινούπολη. Ο Τζ. Μπ. Μπάρυ πιστεύει, ότι η τιμωρία της αυτή δεν έγινε τότε, αποδεικνύοντας πως ο Μαρκελλίνος έκανε λάθος, ταιριάζοντας το συμβάν σε λάθος ζεύγος υπάτων, τοποθετώντας το γεγονός 15 έτη πιο πριν.

 
Σόλιδος με την Ονωρία στη μία όψη και Νίκη που κρατά σταυρό στην άλλη όψη. Επιγραφές DN IUST. GRAT. HONORIA Pius Felix AVGusta / BONO (σε άλλα νομίσματα: SALUS) REIPUBLICAE R V COMOB (=Θεσσαλονίκης) νομισματοκοπείο.

Το συμβάν με τον Αττίλα Επεξεργασία

Το σίγουρο είναι, ότι ο αδελφός της αποφάσισε να την παντρέψει με τον Ρωμαίο Συγκλητικό Βάσσο Ερκουλάνο, που θεωρήθηκε ανίκανος να καταλάβει τον θρόνο και ως εκ τούτου η επιλογή του ήταν ασφαλής. Η Ονωρία, που δεν ήθελε αυτόν τον γάμο, ζήτησε τη βοήθεια τού Αττίλα των Ούνων. Έστειλε σε αυτόν μία παράκληση για βοήθεια και το δαχτυλίδι της την άνοιξη τού 450. Αν και η Ονωρία ίσως δεν είχε πρόθεση να τον παντρευτεί, ο Μπάρυ θεωρεί, ότι ο Αττίλας εξέλαβε το δαχτυλίδι ως υπόσχεση γάμου. Δέχθηκε με τον όρο να λάβει τη Δυτική Αυτοκρατορία ως προίκα. Όταν ο Βαλεντινιανός Γ΄ ανακάλυψε το σχέδιο, πείστηκε -με παρεμβολή της μητέρας τους Γάλλας Πλακιδίας- να μην τη σκοτώσει, αλλά να την εξορίσει. Έγραψε έντονα στον Αττίλα, αρνούμενος τη νομιμότητα της υποτιθέμενης πρότασης γάμου.

Από καιρό ο Αττίλας σχεδίαζε να εισβάλει στη Ρώμη και τώρα η επιστολή της Ονωρίας τού έδινε αφορμή να το κάνει. Ο ηγεμόνας των Ούνων με απεσταλμένο του στη Ραβέννα το 451 δήλωσε, ότι η Ονωρία ήταν αθώα, πως η πρόταση ήταν νόμιμη και θα ερχόταν να διεκδικήσει αυτό, που δικαιωματικά ήταν δικό του. Πάλι το 452 έκανε ένα όμοιο αίτημα, μετά το οποίο εισέβαλε στη βόρειο Ιταλία, ανεπιτυχώς πάντως.

Τίποτε από τη ζωή της, έπειτα από το συμβάν με τον Αττίλα, δεν καταγράφτηκε. Ένας ιστορικός εκτιμά, ότι παντρεύτηκε τον Ερκουλάνο, αλλά ο Ιωάννης ο Αντιοχέας γράφει γι' αυτήν στο τέλος: "και έτσι η Ονωρία ελευθερώθηκε από τον κίνδυνο την εποχή εκείνη". Ο Μπάρυ αναρωτιέται αν, εκτός από τον ανιαρό γάμο της, τιμωρήθηκε μετά σκληρότερα.

Το 455 οι Βάνδαλοι λεηλάτησαν την πόλη, σκότωσαν τον Βαλεντινιανό Γ΄ και πήραν τη σύζυγο και τα τέκνα του στην Καρχηδόνα. Η Ονωρία δεν αναφέρεται μεταξύ των σημαντικών προσώπων που μεταφέρθηκαν στη Βόρειο Αφρική, έτσι ο Όοστ θεωρεί, ότι αυτή είχε ήδη αποβιώσει. Ο ίδιος ιστορικός αναφέρει, ότι δεν έχουμε στοιχεία για να πούμε αν απεβίωσε από φυσικά αίτια ή την εκτέλεσε ο αδελφός της.

Οικογένεια Επεξεργασία

Μάλλον παντρεύτηκε τον Βάσσο Ερκουλάνο συγκλητικό.

Πηγές Επεξεργασία

  • Stewart Oost, Galla Placidia Augusta: A biographical essay (Chicago: University Press, 1968), p. 162
  • John of Antioch, fragment 199.2; translated by C.D. Gordon, Age of Attila, p. 104
  • Bury, "Justa Grata Honoria," Journal of Roman Studies, 9 (1919), pp. 10, 13 JSTOR