Ο εφημέριος της Τουρ

Νουβέλα του Ονορέ ντε Μπαλζάκ

Ο εφημέριος της Τουρ ή Ο παπάς της Τουρ (γαλλικός τίτλος: Le Curé de Tours) είναι νουβέλα του Γάλλου συγγραφέα Ονορέ ντε Μπαλζάκ που γράφτηκε το 1832 και περιλαμβάνεται στις Σκηνές της επαρχιακής ζωής της Ανθρώπινης κωμωδίας.[1]

Ο εφημέριος της Τουρ
Εικονογράφηση του 1897
ΣυγγραφέαςΟνορέ ντε Μπαλζάκ
ΤίτλοςLe Curé de Tours
ΓλώσσαΓαλλικά
Ημερομηνία δημοσίευσης1832
Εμπνευσμένο απόNicolas Simon
ΣειράΗ Ανθρώπινη κωμωδία
ΧαρακτήρεςFrançois Birotteau
ΕπόμενοΗ Ραμπουιγέζα
Δημοσιεύθηκε στοΗ Ανθρώπινη κωμωδία

Με τον αρχικό τίτλο Οι άγαμοι, δημοσιεύτηκε το 1832 στις Σκηνές της ιδιωτικής ζωής, στη συνέχεια επανεκδόθηκε το 1833 και ξανά το 1839 με τον ίδιο τίτλο, αλλά ως μία ιστορία από τις Σκηνές της επαρχιακής ζωής. Το 1843 πήρε τον σημερινό του τίτλο Ο εφημέριος της Τουρ.[2]

Η πλοκή αναφέρεται σε έναν ευγενικό αλλά αφελή επαρχιακό εφημέριο, που βλέπει τη ζωή του να καταστρέφεται από τον κυνισμό, την υποκρισία και τη φιλοδοξία των γύρω του. Είναι ένα δείγμα της οξείας ψυχολογικής ανάλυσης του Μπαλζάκ και ένα από τα πιο γνωστά έργα του.

Η δράση της νουβέλας διαδραματίζεται το 1826 στην Τουρ, με μια σύντομη αναφορά στο Παρίσι.

Υπόθεση Επεξεργασία

Ο αββάς Μπιροτώ και ο αββάς Τρουμπέρ είναι δύο εφημέριοι στον καθεδρικό ναό της Τουρ που μένουν σε διαμερίσματα στην πανσιόν της 38χρονης δεσποινίδας Σοφί Γκαμάρ. Ο 60χρονος Μπιροτώ είναι ένας ευγενικός, αγαθός άνθρωπος. Ο Τρουμπέρ, δέκα χρόνια νεότερος, είναι ένας καριερίστας, φιλόδοξος και ύπουλος. Αναδρομικά μαθαίνουμε ότι ο Μπιροτώ μένει σ' αυτό το ωραίο διαμέρισμα και έχει άνετα έπιπλα και μεγάλη βιβλιοθήκη που του κληροδότησε ο επί χρόνια φίλος του, ο κληρικός Σαπελού, που πέθανε τον προηγούμενο χρόνο. Όταν η σπιτονοικοκυρά έψαχνε για νέο ενοικιαστή, δέχθηκε τον Μπιροτώ καθώς έλπιζε ότι θα την οδηγούσε στους καλύτερους κύκλους της πόλης, όπου ο Μπιροτώ είχε γνωριμίες. Αλλά αυτό δεν συνέβη και τότε αποφάσισε να τον εκδικηθεί. Καθώς αρχίζει η ιστορία, ο Μπιροτώ περιμένει να χειροτονηθεί σε κανονικό διορισμό στον καθεδρικό ναό.[3]

Επιστρέφοντας στο σπίτι του ένα βράδυ, ο Μπιροτώ διαπιστώνει ότι δεν του ανοίγουν αμέσως, παρά το ότι χτυπάει πολλές φορές. Αφού τελικά μπαίνει στο σπίτι, ενοχλείται που το κηροπήγιο δεν είναι στη θέση του. Φτάνοντας στο διαμέρισμά του στον πρώτο όροφο, το βρίσκει χωρίς θέρμανση, επίσης οι παντόφλες του δεν είναι στη σωστή θέση. Το πρωί μετά το νυχτερινό περιστατικό, ο Μπιροτώ συνειδητοποιεί ότι οι προσπάθειές του να ξεκινήσει τη συνηθισμένη συζήτηση στο τραπέζι του πρωινού δεν έχουν αποτέλεσμα. Μόνο ο αββάς Τρουμπέρ απαντά ευγενικά, αλλά μονοσύλλαβα. Όταν επιστρέφει για το γεύμα, το πρώτο πιάτο έχει ήδη σερβιριστεί. Καταλαβαίνει ότι είναι ανεπιθύμητος. [4]

Ο εφημέριος καταφεύγει απελπισμένος στο εξοχικό κτήμα της αριστοκράτισσας φίλης του βαρόνης ντε Λιστομέρ, λίγα χιλιόμετρα από την Τουρ. Λίγες μέρες αργότερα, εμφανίζεται ο δικηγόρος της σπιτονοικοκυράς και ζητά από τον εφημέριο να παραιτηθεί από το διαμέρισμα. Ο Μπιροτώ υπογράφει, χωρίς να συνειδητοποιεί ότι έτσι θα χάσει και τα έπιπλα που κληρονόμησε. Με την αφέλειά του δεν είχε προσέξει ότι το συμφωνητικό ενοικίασης προέβλεπε ότι τα έπιπλα και η βιβλιοθήκη θα παραδίδονταν αν ο ένοικος πέθαινε ή έφευγε νωρίτερα. Ο Μπιροτώ πηγαίνει στο παλιό του σπίτι όπου μαθαίνει από την καμαριέρα ότι ο αββάς Τρουμπέρ έχει εγκατασταθεί στο άνετο διαμέρισμά του αφήνοντας το υγρό και μικρό όπου έμενε. Τότε μαθαίνει με τρόμο την απώλεια της βιβλιοθήκης και των επίπλων του. Επιστρέφει στους φίλους του.

Εν τω μεταξύ, ο Μπιροτώ δεν έχει ιδέα για τις ίντριγκες του φιλόδοξου Τρουμπέρ, ο οποίος θέλει να καταστρέψει τον ευγενικό Μπιροτώ στην προσπάθειά του να χειροτονηθεί ο ίδιος στον καθεδρικό ναό. Εν τω μεταξύ, στην Τουρ σχηματίζονται δύο φατρίες, οι «φιλελεύθεροι» πλούσιοι ευγενείς που υποστηρίζουν τον Μπιροτώ και οι «κληρικαλιστές», που τάσσονται με τη δεσποινίδα Γκαμάρ και τον αββά Τρουμπέρ. Όταν η βαρόνη ντε Λιστομέρ συνειδητοποιεί ότι η δύναμη του Τρουμπέρ φτάνει μέχρι το Παρίσι και ότι η στρατιωτική σταδιοδρομία του ανιψιού της κινδυνεύει, υποχωρεί προσεκτικά, εγκαταλείποντας διπλωματικά τον Μπιροτώ και, σε μια μακρά συνομιλία, συνάπτει συμφωνία με τον Τρουμπέρ, που αφήνει και τους δύο ικανοποιημένους. Ο Τρουμπέρ χειροτονείται καταλαμβάνοντας την περίοπτη θέση και σύντομα γίνεται επίσκοπος και ο φτωχός Μπιροτώ υποβιβάζεται σε μια φτωχική προαστιακή ενορία.[5]

Θέματα Επεξεργασία

Ο εφημέριος της Τουρ είναι πρωτίστως ένα έργο για τη ζωή στην επαρχία και την ψυχολογία των κατοίκων της, που ζουν κλεισμένοι στον κύκλο τους, αδιάφοροι για γεγονότα που λαμβάνουν χώρα έξω από την πόλη τους. Το έργο ήταν μια απάντηση του Μπαλζάκ στον αναδυόμενο μύθο μιας ειδυλλιακής γαλλικής επαρχίας, η οποία, σε σύγκριση με το Παρίσι, ήταν μια όαση γαλήνης και παραδοσιακών αξιών. Ο συγγραφέας έδειξε ότι μια ειδυλλιακή επαρχία μπορεί να γίνει αρένα τραγωδίας τόσο μεγάλη όσο μια ανήθικη πρωτεύουσα. [6]

Αυτή η ομοιότητα στην τραγική μοίρα των τίμιων ανθρώπων τονίστηκε επιπρόσθετα από το γεγονός ότι ο επώνυμος ιερέας της ενορίας ήταν ο αδελφός του Καίσαρα Μπιροτώ, ο οποίος καταστράφηκε στο Παρίσι υπό παρόμοιες συνθήκες. Το έργο περιγράφει ταυτόχρονα τον γαλλικό κλήρο και διάφορους τύπους ιερέων - από τον απλό, ειλικρινή και αφελή Μπιροτώ, τον διανοούμενο Σαπελού, μέχρι τον φιλόδοξο Τρουμπέρ, για τον οποίο η εκκλησιαστική σταδιοδρομία είναι ο δρόμος της κοινωνικής ανέλιξης.[4]

Διασκευή Επεξεργασία

  • Ο εφημέριος της Τουρ, ταινία το 1980 σε σκηνοθεσία Γκαμπριέλ Αξέλ. [7]

Μετάφραση στα ελληνικά Επεξεργασία

  • Ο παπάς της Τουρ, μετάφραση: Μίρκα Σκάρα, εκδόσεις Ηριδανός, 1978 [8]

Παραπομπές Επεξεργασία