Ο φερετροποιός

διήγημα του Αλεξάντρ Πούσκιν

Ο φερετροποιός (ρωσικός τίτλος: Гробовщик) είναι διήγημα του Αλεξάντρ Πούσκιν που γράφτηκε το φθινόπωρο του 1830 στο κτήμα του συγγραφέα στο Μπολντίνο και δημοσιεύτηκε το 1831 στη συλλογή Οι ιστορίες του αείμνηστου Ιβάν Πέτροβιτς Μπέλκιν.[1]

Ο φερετροποιός
Σελίδα χειρογράφου, 1830
ΣυγγραφέαςΑλεξάντρ Σεργκέγεβιτς Πούσκιν
ΤίτλοςГробовщик
ΓλώσσαΡωσικά
Ημερομηνία δημιουργίας1830
Ημερομηνία δημοσίευσης1831
Μορφήδιήγημα

Ένας φερετροποιός, σε κατάσταση ακραίας μέθης, προσκαλεί τους νεκρούς πελάτες του στα εγκαίνια του σπιτιού του και, προς μεγάλο του τρόμο, αυτοί εμφανίζονται. Το διήγημα είναι μια παρωδία των ιστοριών τρόμου της λογοτεχνίας του φανταστικού.[2]

Υπόθεση Επεξεργασία

Η ιστορία αρχίζει με τον φερετροποιό Άντριαν Προκόροφ, που ζει με τις δύο κόρες του, να μετακομίζει από τη βορειοανατολική Μόσχα στο σπίτι που αγόρασε σε μια γειτονιά δυτικά του Κρεμλίνου. Ο Προκόροφ περιγράφεται ως ένας ψύχραιμος, οργανωτικός άνθρωπος που δεν παρεκκλίνει από τη ρουτίνα του. Στη νέα του γειτονιά, σύντομα ανοίγει το κατάστημα κηδειών του σε δωμάτιο του σπιτιού. Αμέσως μετά, γνωρίζει τους γείτονές του, κυρίως Γερμανούς εμπόρους, που έρχονται να τον επισκεφτούν. Ο έμπορος Γκότλιμπ Σουλτς τον προσκαλεί στην επέτειο του γάμου του, στην οποία είναι καλεσμένοι και άλλοι έμποροι της περιοχής. Ο Προκόροφ συμφωνεί και πηγαίνει με τις κόρες του στον γείτονα.[3]

Οι καλεσμένοι τρώνε και πίνουν για πολλή ώρα, όταν ένας από τους καλεσμένους, ένας χοντρός αρτοποιός, σήκωσε το ποτήρι του και αναφώνησε: «Στην υγεία των πελατών μας!». Οι καλεσμένοι άρχισαν να υποκλίνονται ο ένας στον άλλον, τότε ο φούρναρης Γιούρκο γύρισε στον Προκόροφ και χαριτολογώντας του είπε να πιει κι αυτός «στην υγεία των νεκρών του». Όλοι γέλασαν, όμως ο Προκόροφ αισθάνθηκε βαθιά προσβολή. Επιστρέφοντας στο σπίτι σε κατάσταση ακραίας μέθης, ανακοινώνει στην υπηρέτριά του ότι θα προτιμούσε να γιορτάσει τα εγκαίνια του σπιτιού του με τους πελάτες του παρά με τους γείτονές του. Πηγαίνει για ύπνο, αλλά σύντομα τον ξυπνούν για να προετοιμάσει μια νεκρή γυναίκα για την κηδεία της.[4]

Αφού πέρασε όλη τη μέρα σε εξωτερικές δουλειές, ο Προκόροφ γύρισε σπίτι αργά το βράδυ και παρατήρησε έναν άντρα στην πόρτα του. Σκέφτηκε ότι ήταν κλέφτης, αλλά βλέποντάς τον, ο άνδρας τον πλησίασε και ο Προκόροφ τον κάλεσε μέσα. Τότε παρατήρησε ότι μέσα στο σπίτι του υπήρχαν κι άλλοι άνθρωποι που όλοι ήταν νεκροί και κάποιος του εξήγησε ότι ήταν οι παλιοί πελάτες του που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκλησή του (όσοι μπόρεσαν να σηκωθούν από τους τάφους). Παρών ήταν ακόμη και ο πρώτος του πελάτης, που εμφανίστηκε ως σκελετός, και αγκαλιάζοντας τον, ανέφερε το άδικο περιστατικό κατά το οποίο ο Προκόροφ του πούλησε ένα φέρετρο χαμηλότερης ποιότητας, αλλά δεν δίστασε να πάρει όλο το ποσό. Ο Προκόροφ έσπρωξε με φρίκη τον σκελετό, που έπεσε και θρυμματίστηκε. Τότε, όλοι οι νεκροί, αγανακτισμένοι με την πράξη του, άρχισαν να τον κατηγορούν για απάτη, τοκογλυφία και άλλες αδικίες που διέπραξε και αυτός έπεσε αναίσθητος από τον τρόμο του.[5]

Σ' αυτό το σημείο, ο Προκόροφ ξύπνησε, θυμήθηκε έντρομος όλα όσα είχαν συμβεί και ανάσανε με ανακούφιση όταν συνειδητοποίησε ότι ήταν όνειρο.[6]

Διασκευή Επεξεργασία

1990: ρωσική τηλεοπτική ταινία σε σκηνοθεσία Πέτρο Φομένκο με τίτλο Ιστορίες του Μπέλκιν: Ο φερετροποιός.

Μεταφράσεις στα ελληνικά Επεξεργασία

  • Ο πεθαμενατζής, μετάφραση: κ. Λύμπη, εκδόσεις, Μαρή και Κοροντζή, 1943, σε συλλογή διηγημάτων του Πούσκιν.
  • Ο φερετροποιός, μετάφραση: Ανδρέας Σαραντόπουλος, εκδόσεις Ζαχαρόπουλος, 1990, σε συλλογή διηγημάτων του Πούσκιν.[7]
  • Ο πεθαμενατζής, μετάφραση: Κώστας Μιλτιάδης, εκδόσεις Κοροντζή, 2005 στη συλλογή Τα διηγήματα της φωτιάς[8]

Παραπομπές Επεξεργασία