Βικιπαίδεια

Αλεξάντρ Σεργκέγεβιτς Πούσκιν

Ρώσος ποιητής, δραματουργός και μυθιστοριογράφος

Ο Αλεξάντρ Σεργκέγεβιτς Πούσκιν (ρωσικά: Алекса́ндр Серге́евич Пу́шкин‎‎· 26 Μαΐου / 6 Ιουνίου 1799, Μόσχα[38] – 29 Ιανουαρίου / 10 Φεβρουαρίου 1837, Αγία Πετρούπολη),[38] ήταν Ρώσος λογοτέχνης, ο μεγαλύτερος ποιητής της Ρωσίας, που θεωρείται και ο δημιουργός της νεότερης ρωσικής λογοτεχνίας και γνωστός φιλέλληνας.[39][40]

Αλεξάντρ Σεργκέγεβιτς Πούσκιν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Александр Сергеевич Пушкин (Ρωσικά)
Προφορά
Γέννηση26 Μαΐουιουλ. / 6  Ιουνίου 1799γρηγ. (μη καθορισμένο ημερολόγιο)[1][2][3]
Μόσχα[4][5][3]
Θάνατος29 Ιανουαρίουιουλ. / 10  Φεβρουαρίου 1837γρηγ.[1][2][6]
Αγία Πετρούπολη[4][5][7]
Αιτία θανάτουτραύμα από πυροβολισμό
Συνθήκες θανάτουανθρωποκτονία και μονομαχία
Τόπος ταφήςSvyatogorsky Monastery[8]
ΚατοικίαΣυμφερόπολη (1820)
Κισινάου (1820–1823)
Οδησσός (1823–1824)
Μόσχα (έως 1829)[9]
Yaropolets[10]
Μόσχα (6ιουλ. / 18  Σεπτεμβρίου 1833γρηγ. – 10ιουλ. / 22  Σεπτεμβρίου 1833γρηγ.)[11]
Νίζνι Νόβγκοροντ[12]
Καζάν (έως 1833)[13]
Layış[14]
Ουλιάνοφσκ[15]
Ουλιάνοφσκ (22 Σεπτεμβρίουιουλ. / 4  Οκτωβρίου 1833γρηγ. – 24 Σεπτεμβρίουιουλ. / 6  Οκτωβρίου 1833γρηγ.)[16]
Yazykov Estate Park, Yazykovo[17]
Ουλιάνοφσκ[18]
Ορενμπούργκ (από 1833)[19]
Σαράτοφ[20]
Πένζα[20]
Yazykov Estate Park, Yazykovo (11ιουλ. / 23  Οκτωβρίου 1833γρηγ. – 12ιουλ. / 24  Οκτωβρίου 1833γρηγ.)[21]
Bolshoye Boldino (από 1833)[22]
Αγία Πετρούπολη[23]
Αγία Πετρούπολη[24]
ΨευδώνυμοАлександр НКШП, Иван Петрович Белкин, Феофилакт Косичкин, P., Ст. Арз. (Старый Арзамасец) και А. Б.
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
ΘρησκείαΑνατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΡωσικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΡωσικά[25]
ΣπουδέςΛύκειο Τσάρσκογιε Σελό (1811–1817)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής[26][27][28]
πεζογράφος
θεατρικός συγγραφέας[28]
κριτικός λογοτεχνίας
μεταφραστής
ιστορικός
μυθιστοριογράφος
λιμπρετίστας[27]
συλλέκτης βιβλίων
δημοσιογράφος άποψης
συγγραφέας[27][28][29]
συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας[30]
δραματουργός
δοκιμιογράφος[28]
bretteur
δημιουργός γραπτών έργων[31]
Αξιοσημείωτο έργοΕυγένιος Ονέγκιν
Η κόρη του λοχαγού
Μπορίς Γκοντουνόφ
Ρουσλάν και Λουντμίλα
The Prophet[32]
The Tale of the Priest and of His Workman Balda[33]
The Tale of the Fisherman and the Fish[33]
The Tale of the Dead Princess and the Seven Knights[33]
The Tale of the Golden Cockerel[33]
Επηρεάστηκε απόΤζον Κητς
Βολταίρος
Δάντης Αλιγκιέρι
Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε
Φρίντριχ Σίλερ
Ουίλλιαμ Σαίξπηρ
Λόρδος Βύρων
Πέρσι Σέλλεϋ
Περίοδος ακμής1814 - 1837
Οικογένεια
ΣύζυγοςNatalia Pushkina (1831–1837)[34][35]
ΤέκναMaria Pushkina
Νατάλια Αλεξάντροβνα Πούσκινα[34]
Alexander Alexandrovich Pushkin[36]
Grigory Aleksandrovich Pushkin
ΓονείςSergey Pushkin[3][34] και Nadezhda Pushkina[34]
ΑδέλφιαOlga Pavlischeva
Λεβ Σεργκέγεβιτς Πούσκιν[3][37]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΦιλικός
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα
Ο ποιητής από τον Πυότρ Σοκόλοφ, το 1836, ένα χρόνο πριν τον τραγικό του θάνατο.

Βιογραφία

Επεξεργασία

Πρώτα χρόνια και εφηβεία

Επεξεργασία

Ο Πούσκιν γεννήθηκε στη Μόσχα, από γονείς ευγενείς, τον Σεργκέι Λβόβιτς Πούσκιν και τη Ναντέζντα (Νάντια) Οσσίποβνα Χάννιμπαλ, οι οποίοι μόλις είχαν εγκατασταθεί στην πρωτεύουσα μετά την παραίτηση του πατέρα του από τον τσαρικό στρατό και τη γέννηση της αδελφής του Όλγκα λίγο καιρό νωρίτερα. Το 1805 γεννήθηκε και το τρίτο παιδί, ο Λεβ. Οι γονείς τους τα παραμελούσαν με τον πατέρα να διαθέτει πολύ λίγο χρόνο γι' αυτά και τη μητέρα να είναι πολύ ιδιότροπη στην έκφραση της αγάπης της.[41]

 
Ο μικρός Πούσκιν.

Ως παιδί, ο Πούσκιν μικρός ήταν παχύς και αδέξιος. Η μητέρα του επινοούσε τιμωρίες για να του αποβάλλει τις κακές συνήθειες και την αδεξιότητά του, στο τέλος όμως η υπομονή της εξαντλούνταν, διότι ήταν ανυπάκουος. Ωστόσο, η Ναντέζντα ήταν πολύ τρυφερή στην Όλγκα και ιδιαιτέρως στον μικρότερο αδελφό του ποιητή, τον Λεβ, πράγμα που έκανε τον Αλεξάντρ εσωστρεφές παιδί.

Με τους γονείς του μιλούσαν γαλλικά, συνήθεια των ευγενών της εποχής. Τα ρωσικά τα έμαθε από τη γιαγιά του από την πλευρά της μητέρας του και τους δουλοπάροικους που υπηρετούσαν στο σπίτι του. Δύο δουλοπάροικοι άσκησαν μεγάλη επίδραση πάνω του: ο Νικολάι Κοζλόφ, που έμεινε κοντά του και όταν μεγάλωσε, και η τροφός του, Αρίνα Ροντιόνοβνα, μέσω της οποίας έμαθε τη λαϊκή ρωσική ποίηση. Ο θείος του (αδελφός του πατέρα του), ποιητής Βασίλι Πούσκιν, τον βοήθησε επίσης στα πρώιμα καλλιτεχνικά του βήματα και αγαπήθηκε ιδιαίτερα από τον μικρό Αλεξάντρ.[42]

 
Η αυλή του Αυτοκρατορικού Λυκείου του Τσάρκογιε Σελό, τόπος που θυμόταν με μεγάλη νοσταλγία ο ποιητής.

Το 1811, σε ηλικία 12 ετών έφυγε από τη Μόσχα για την Αγία Πετρούπολη και μπήκε υπότροφος στο Λύκειο του Τσάρσκογιε Σελό, που μόλις είχε εγκαινιάσει τη λειτουργία του, ιδρυμένο από τον Αλέξανδρο Α΄. Το Λύκειο αποτέλεσε λίκνο ελεύθερων πνευμάτων και επαναστατών, με πολλούς νέους, τέκνα ευγενών, να ενστερνίζονται φιλελεύθερες ιδέες. Η ποίηση αποτελούσε μάθημα με μεγάλη σπουδαιότητα, με τους μισούς μαθητές να γράφουν ποιήματα. Ο Πούσκιν έκανε δύο εγκάρδιους φίλους εκεί, τον Βίλχελμ Κύχελμπέκερ, γερμανικής καταγωγής, ο οποίος διακρίθηκε μετέπειτα ως ποιητής και, αφού εισήλθε στον κύκλο των Δεκεμβριστών, έλαβε μέρος στην εξέγερση του Δεκεμβρίου του 1825 και τον Αντόν Αντόνοβιτς Ντέλβιγκ, τέκνο ευγενών, βαλτικής καταγωγής, ο οποίος επίσης διακρίθηκε ως ποιητής και κριτικός λογοτεχνίας.

Το 1815 ο Πούσκιν έγραψε το ποίημα Ο Ίσκιος του Φονβίζιν, όπου σατίριζε δριμύτατα τους αρχαΐζοντες (τους ομιλητές της σλαβονικής γλώσσας, σλαβονικής, τα αρχαία σλαβικά), παίρνοντας σαφή θέση στο γλωσσικό πρόβλημα που γνώριζε όξυνση τότε. Το 1817 έγραψε την ωδή Η Ελευθερία, όπου ενώνει τη φωνή του με τον Αλεξάντρ Νικολάγιεβιτς Ραντίτσεφ και τον Βασίλυ Βασίλιεβιτς Καπνίστ κατά του δεσποτισμού. Αντίθετα από την επιθετικότητα του Ραντίτσεφ, έκανε έκκληση στους άρχοντες για εγκαθίδρυση της συνταγματικής μοναρχίας, επικαλούμενος το Φυσικό Δίκαιο της ελευθερίας. Η ωδή αυτή διαβάστηκε από πολλούς, θεωρήθηκε όμως αντικαθεστωτική και δεν τυπώθηκε παρά μόνο στο εξωτερικό, πολλά χρόνια μετά το θάνατό του.[41]

Από το Τσάρσκογιε-Σελό στη Μολδαβία

Επεξεργασία

Οι νέοι που έβγαιναν από το Λύκειο του Τσάρσκογιε-Σελό διορίζονταν -συνήθως σύμφωνα με τις προτιμήσεις τους- είτε σε στρατιωτικά συντάγματα είτε στις κεντρικές πολιτικές υπηρεσίες. Οι περισσότεροι στη συνέχεια παραμελούσαν τα καθήκοντά τους και χαίρονταν τη ζωή, ύστερα από χρόνια στα θρανία. Ο Πούσκιν αποφοίτησε και διορίστηκε στο Υπουργείο των Εξωτερικών. Άρχισε να συχνάζει σε λογοτεχνικούς κύκλους και να ζει έντονα. Ο πρίγκιπας Πιοτρ Αντρέγεβιτς Βιάζεμσκι έγραφε τότε στον θείο του ποιητή, Βασίλυ Πούσκιν: Πρέπει να τον κλείσουμε σε κανένα φρενοκομείο. Τι διαβόλους έχει μέσα του! Όλη την κινητή και ακίνητη περιουσία μου δίνω, για να μπορώ να γράψω τέτοιους στίχους. Αυτό το λυσσασμένο ξεπεταρόνι θα μας καταφέρει όλους εμάς-εμάς και τους προγόνους μας.

Πολλά ποιήματα που έγραψε ο Πούσκιν στα χρόνια 1817-1820 συντίθενται από παιχνιδιάρικους στίχους, εκφράζοντας, άλλα από αυτά ήρεμα αισθήματα και άλλα ισχυρά πάθη, όπως το ποίημα, Ο θρίαμβος του Βάκχου. Την ίδια περίοδο ο ποιητής έγραψε το πρώτο μεγάλο ποιητικό του έργο, ένα κωμικοηρωικό έπος τριών χιλιάδων στίχων, το Ρουσλάν και Λιουντμίλλα, ένα μεγάλο παραμύθι με θρυλικές περιπέτειες του ήρωα, που αναζητά την αγαπημένη του κι αγωνίζεται να τη σώσει από τις εχθρικές μαγικές δυνάμεις. Παράλληλα όμως συνέχισε την καυστική μέσω των γραπτών του κατά της κοινωνικής κατάστασης στην τσαρική Ρωσία και της έντονης δεσποτικής φύσης της, προκαλώντας τελικά την οργή του Αλέξανδρου Α΄, ο οποίος αποφάσισε να τον στείλει εξόριστο στη Σιβηρία ή στον ακόμα πιο παγωμένο Βορρά, σε ένα μοναστήρι σε ένα νησί της Λευκής Θάλασσας.[43]

Έσπευσαν πάντως να τον βοηθήσουν τρεις κορυφαίοι τότε εκπρόσωποι των ρωσικών γραμμάτων, ο λογοτέχνης και ιστορικός Νικολάι Μιχάιλοβιτς Καραμζίν, ο ποιητής Βασίλι Αντρέγεβιτς Ζουκόφσκι και ο Αλεξέι Νικολάγιεβιτς Ολένιν, πρόεδρος της Ακαδημίας Καλών Τεχνών, άντρας με εξαιρετική ευρυμάθεια. Ενεργοποίησαν υψηλές γνωριμίες τους και με τη συνδρομή και της τσαρίνας κινητοποιήθηκαν για να τον σώσουν από την οργή του τσάρου. Την πλάστιγγα όμως οριστικά υπέρ του έκρινε ο Ιωάννης Καποδίστριας, άμεσος προϊστάμενος του Πούσκιν στο Υπουργείο Εξωτερικών, αφού πρώτα ο Πούσκιν του υποσχέθηκε να μείνει μακριά από την πολιτική για ένα χρόνο. Μετά την υπόσχεση αυτή ο Καποδίστριας απέσπασε την έγκριση του τσάρου για μετάθεση του αντιδραστικού Πούσκιν στη Νότια Ρωσία.[44]

Από τη Μολδαβία στον Δεκέμβρη του 1825

Επεξεργασία
 
Πορτραίτο του ποιητή από τον Ορέστ Κιπρένσκυ το 1827.

Στο τότε ρωσικό Κισινιόφ, την πρωτεύουσα σήμερα της Μολδαβίας (Κισινάου στα ρουμανικά), στη Βεσσαραβία της νότιας Ρωσίας όπου μετατέθηκε, ο Πούσκιν τέθηκε υπό την επίβλεψη του στρατηγού Ιβάν Νίκιτιτς Ίνζοφ, ανθρώπου γενναίου και καλλιεργημένου, διακεκριμένο πολεμιστή των Ναπολεόντειων πολέμων, έπειτα από επιθυμία του Καποδίστρια, ο οποίος με επιστολή του στον στρατηγό του ζητάει να δείξει φροντίδα στον νεαρό ποιητή, συμπληρώνοντας: Δεν υπάρχει ακρότητα στην οποία να μην υπέπεσε ο ατυχής αυτός νέος, όπως δεν υπάρχει και τελειότητα που δεν θα μπορούσε να επιτύχει με την υψηλή ποιότητα των χαρισμάτων του.

Στο Κισινιόφ, το 1821, ο Πούσκιν ήρθε πιο κοντά στην υπόθεση της προσπάθειας των Ελλήνων για ανεξαρτησία, πιστεύοντας ακράδαντα ότι η Ελλάδα θα θριάμβευε και εκθειάζοντας την ανδρεία του Αλέξανδρου Υψηλάντη. Ο ενθουσιασμός του όμως δεν κράτησε πολύ. Απογοητεύτηκε με τον Αλέξανδρο Υψηλάντη αποδίδοντάς του ανικανότητα στον ηγετικό ρόλο που είχε αναλάβει. Η εκτίμηση αυτή του ποιητή βασίστηκε σε εσφαλμένες και ανεπαρκείς πληροφορίες. Θεωρούσε ακόμα γενναίο τον Υψηλάντη, δυσφόρησε όμως που μετά την άτυχη μάχη στο Δραγατσάνι (7 Ιουνίου 1821), ο Υψηλάντης κατέφυγε στην Αυστρία.

Η απογοήτευση του Πούσκιν από την αναβλητικότητα, τη διχόνοια και την αδιαφορία πολλών Ελλήνων για την εθνική υπόθεση, τον εξοργίζει και στηλιτεύει αγανακτισμένος τους Έλληνες ως έναν άθλιο λαό ληστάρχων και μπακάληδων, σπεύδοντας όμως μετανιωμένος και έχοντας πικράνει κάποιους φίλους του, να δηλώσει ότι η καρδιά του δεν θα μπορούσε να νιώσει εχθρότητα στις ευγενικές προσπάθειες ενός αναγεννώμενου λαού.

 
Ο ποιητής και κριτικός λογοτεχνίας Αντόν Αντόνοβιτς Ντέλβιγκ, ο πιο στενός φίλος του ποιητή. Πέθανε μόλις 32 ετών από ασθένεια στους πνεύμονες.

Την ίδια εποχή, έγραψε μια από τις καλύτερες μπαλάντες του, Το τραγούδι του σοφού Ολέγκ, βασισμένο σε σκανδιναβικό και ρωσικό μύθο. Στη μπαλάντα αυτή στρέφεται στους καιρούς του Ολέγκ και του Ίγκορ, πρώτων ηγεμόνων του Κιέβου (μετά το Νόβγκοροντ, δεύτερη πρωτεύουσα των Ρως). Η μπαλάντα ακολουθούσε το καλλιτεχνικό ρεύμα του Ρομαντισμού και μιλούσε για την αξία της συντροφικότητας, τους φίλους που αφήσαμε πίσω, την αλαζονεία, την τιμή, τις αρχέγονες ιδέες της συλλογικότητας που προδώσαμε και τη νέμεση. Είναι ποίημα σαφώς επηρεασμένο από το έργο του λόρδου Μπάυρον).[45]

Ως τα τέλη του 1822 έγραψε τα ποιήματα Ο αιχμάλωτος του Καυκάσου, Οι αδελφοί λήσταρχοι (δεν το ολοκλήρωσε), Η πηγή του Μπαχτσε-σαράι. Είχε κάνει τότε και αρκετά ταξίδια, στο Κίεβο, στο Αικατερίνοσλαβ (σημερινό Ντνίπρο στην ανατολική Ουκρανία) και ένα μεγάλο ταξίδι στον Καύκασο. Χαρακτηριστικό θέμα των ποιημάτων Ο αιχμάλωτος του Καυκάσου και της Πηγής του Μπαχτσε-σαράι είναι ο ανεκπλήρωτος έρωτας. Από τα γράμματα του ποιητή διαφαίνεται πως το ποίημα Η πηγή του Μπαχτσε-σαράι είναι στενά δεμένο με ένα δυνατό προσωπικό αίσθημα, τον ένα από τους δύο πιο αγνούς έρωτες της ζωής του Πούσκιν, έρωτα που εκφράζει με το φλογισμένο στόμα του χάνου (ηγεμόνα στους ταταρικούς λαούς) Γιρέι. Οι μελετητές του δεν είναι σύμφωνοι ως προς το όνομα της κοπέλας που αγαπούσε. Πιο πιθανό είναι αυτή να ήταν η Σοφία Ποτόσκαγια, συνομήλική του, κόρη Πολωνορώσου στρατηγού και Ελληνίδας Κωνσταντινουπολίτισσας, την οποία αγαπούσε από μικρός, από τα χρόνια της Αγίας Πετρούπολης. Η Σοφία του είχε διηγηθεί την περιπέτεια της γιαγιάς της, που ο χάνος της Κριμαίας την είχε πάρει αιχμάλωτη στο Μπαχτσέ-σαράι (ή Μπαχτσισαράι-Παλάτι των Κήπων-πρωτεύουσα του Χανάτου της Κριμαίας).

Δεκέμβρης 1825

Επεξεργασία
 
Ο Πάβελ Ιβάνοβιτς Πέστελ ως νεαρός αξιωματικός, έργο της μητέρας του το 1813.
 
Η Εξέγερση του Δεκέμβρη, πίνακας του Βασίλυ Φιοντόροβιτς Τιμ.

Τον Δεκέμβριο του 1825 σημειώθηκε στην Αγία Πετρούπολη και τη Μόσχα εξέγερση κατά του Τσάρου, εξέγερση με διαφορετικό αίτημα στις δύο πόλεις. Στη μεν Αγία Πετρούπολη το αίτημα ήταν η παροχή Συντάγματος, στη δε Μόσχα η εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας. Κοινό όμως αίτημα και των δύο κινημάτων ήταν η απελευθέρωση των χωρικών από τη δουλοπαροικία και του λαού από το δεσποτισμό. Η εξέγερση απέτυχε υπό το βάρος των κανονιών και ακολούθησαν τα μαρτύρια των Δεκεμβριστών. Ξεκίνησαν ανακρίσεις με συμμετοχή και του ίδιου του αυτοκράτορα, Νικολάου Α΄, στην ανακριτική επιτροπή. Καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν δια απαγχονισμού οι θεωρούμενοι ως πρωταίτιοι, οι Πιοτρ Γκριγκόρεβιτς Κακόφσκι, Σεργκέι Ιβάνοβιτς Μουράβιοφ-Αποστόλ, Μίχαελ Πάβλοβιτς Μπεστούσεφ-Ριουμίν, ο ποιητής Κοντράτι Φιοντόροβιτς Ρυλέγιεφ και ο συνταγματάρχης και ιδεολογικό μυαλό του κινήματος Πάβελ Ιβάνοβιτς Πέστελ, βετεράνος των πολέμων 1812-1813. Όλοι τους, με εξαίρεση τον πρώτο, ήταν πολύ καλοί φίλοι του Πούσκιν. Πολλοί άλλοι εξορίστηκαν σε καταναγκαστικά έργα στα βάθη της Σιβηρίας και πέθαναν από τις κακουχίες ή επέστρεψαν στα σπίτια τους μετά από πολλά χρόνια. Πολλοί από τους Δεκεμβριστές που μαρτύρησαν στους τόπους εξορίας ήταν από το Λύκειο του Τσάρσκογιε-Σελό παλιοί συμμαθητές του ποιητή. Πολλοί από αυτούς που τους ανέκριναν ήταν συμμαθητές τους από το ίδιο Λύκειο.[46]

 
Ο τσάρος Νικόλαος Α΄.

Ο Πούσκιν έγινε κι αυτός στόχος των ανακριτικών Αρχών. Ο τσάρος όμως Νικόλαος Α΄, σκέφθηκε ότι η σύλληψη του πιο φημισμένου ποιητή της Ρωσίας θα έβλαπτε το θρόνο του, ιδίως μάλιστα από τη στιγμή που δεν υπήρχαν στοιχεία ούτε καν ηθικής συνέργειάς του στο κίνημα των Δεκεμβριστών. Παράλληλα, ο καλός φίλος του Πούσκιν, Ζουκόφσκι, παρέδωσε επιστολή του ποιητή στον τσάρο στην οποία επικαλείται τη μεγαλοψυχία του αυτοκράτορα και υπόσχεται ότι δεν θα εκδηλώσει από εδώ και πέρα γνώμες αντίθετες προς την καθιερωμένη τάξη. Ο συμβιβασμός δεν τον απήλλαξε όμως αμέσως, ούτε και αργότερα, από δύσκολες ώρες. Ως τις αρχές Σεπτεμβρίου του 1826 βρισκόταν υπό την επιτήρηση των τοπικών Αρχών, στο Μιχαηλόφσκογιε, παραθεριστικό μέρος της οικογένειάς του στην Περιφέρεια του Πσκοφ.[47]

Μετά την εξορία

Επεξεργασία
 
Η Ναταλία Νικολάγεβνα Γκοντσάροβα, 1831.

Μετά την επιστροφή του από την εξορία, ο Πούσκιν πέρασε δύσκολες μέρες στη Μόσχα. Η λογοκρισία των έργων του –την οποία σύμφωνα με την υπόσχεσή του ασκούσε προσωπικά ο τσάρος- ήταν πολύ πιεστική και η παρακολούθηση της αστυνομίας πολύ στενή. Επιπλέον οι κριτικοί αντιμετώπισαν τα έργα του αυτής της περιόδου δυσμενώς και, το χειρότερο, πολλοί ομοϊδεάτες του τον κατηγόρησαν ως αποστάτη. Παρά ταύτα εκείνη την εποχή έγραψε τις λεγόμενες «μικρές τραγωδίες» του (Μότσαρτ και Σαλιέρι, Ο πέτρινος επισκέπτης κ. α.), πεζογραφήματα, ποιήματα και άρθρα.[48]

Παράλληλα από το 1826 μέχρι το 1831 ο Πούσκιν ζούσε μια άσωτη ζωή στη Μόσχα. Το 1831 παντρεύτηκε τη Νατάλια Νικολάγεβνα Γκοντσάροβα ύστερα από μια περιπετειώδη σχέση. Εγκαταστάθηκε στην Αγία Πετρούπολη, διορίστηκε και πάλι σε κρατική θέση και το 1834 πήρε το αυλικό αξίωμα του Kammerjunker. Του ανατέθηκε να γράψει μια ιστορία του Μεγάλου Πέτρου τον οποίο θαύμαζε, αλλά αυτός έγραψε την Ιστορία του Πουγκατσόφ, ένα μυθιστόρημα με συναφές θέμα (Η κόρη του λοχαγού), το ημιτελές μυθιστόρημα Ντουμπρόβσκι και άλλα ελάσσονα έργα, που έμειναν επίσης ημιτελή.[43]

Το τέλος

Επεξεργασία

Το Νοέμβριο του 1836, ο Πούσκιν ελάμβανε ανώνυμες υβριστικές επιστολές, στις οποίες τον αποκαλούσαν «ιστοριογράφο του Τάγματος των Κερατάδων». Ο ποιητής είχε καταλήξει στο συμπέρασμα, ότι η προέλευση των επιστολών αυτών είχε να κάνει με τις επίμονες ερωτοτροπίες του Ζωρζ ντ' Αντές (1812 - 1895), ενός αξιωματικού γαλλικής καταγωγής του ιππικού της φρουράς στην Αγία Πετρούπολη, με τη σύζυγό του Ναταλία Πούσκινα-Γκοντσάροβα.

 
Η μονομαχία του Πούσκιν, 1869

Ο Πούσκιν, μη ανεχόμενος τα κουτσομπολιά, δεν είχε άλλη επιλογή παρά να καλέσει τον ντ' Αντές σε μονομαχία. Ο θετός όμως πατέρας του ντ' Αντές, πρεσβευτής της Ολλανδίας στην Αγία Πετρούπολη, προσπάθησε με κάθε τρόπο να αποτρέψει την επικείμενη μονομαχία μεταξύ των δύο ανδρών, παντρεύοντας μάλιστα τον ντ' Αντές με τη μεγαλύτερη σε ηλικία αδελφή της Νατάλια, την Εκατερίνα Γκοντσάροβα. Ο γάμος έγινε στις 10 Ιανουαρίου του 1837. Δεν άργησε όμως να εκδηλωθεί και πάλι το ενδιαφέρον του ντ' Αντές για την όμορφη γυναίκα του ποιητή Νατάλια. Οι φήμες και τα ανώνυμα γράμματα δεν σταματούσαν, με συνέπεια να γράψει ο ποιητής ένα προσβλητικό γράμμα στον θετό πατέρα του ντ’ Αντές, τον Ολλανδό επιτετραμμένο βαρώνο Χέκερεν.[49]

Τελικά, ο ντ' Αντές αποδέχτηκε την πρόσκληση του Πούσκιν για μονομαχία, παρά την επίσημη απαγόρευση που υπήρχε. Ο Πούσκιν συνάντησε στο «Λογοτεχνικό Καφέ» της Αγίας Πετρούπολης το φίλο του Κονσταντίν Ντάνζας (1801 - 1870), ταγματάρχη του ρωσικού στρατού, τον οποίο όρισε μάρτυρα στη μονομαχία του με τον ντ' Αντές.

Η μονομαχία έγινε το απόγευμα της 27ης Ιανουαρίου του 1837 στην τοποθεσία Τσερνάια Ρέτσκα, στα χιονισμένα περίχωρα της Αγίας Πετρούπολης, με δυνατό αέρα και θερμοκρασία δεκαπέντε βαθμούς υπό το μηδέν. Ο Πούσκιν τραυματίστηκε θανάσιμα στο κάτω μέρος της κοιλιάς και μεταφέρθηκε με άμαξα στο σπίτι του στην πρωτεύουσα. Πέρασε τις τελευταίες ημέρες της ζωής του στο σπουδαστήριο-γραφείο του, ανάμεσα σε αγαπημένα του πρόσωπα, θαυμαστές και φίλους. Άφησε την τελευταία του πνοή στο ανάκλιντρο του γραφείου του δύο ημέρες αργότερα, το απόγευμα της 29ης Ιανουαρίου 1837, ώρα 2:45, σε ηλικία 37 ετών. Αιτία του θανάτου ήταν η περιτονίτιδα.

Ο θάνατος του Πούσκιν, όπως είπε ο φίλος του ζωγράφος Καρλ Μπριουλόφ, ήταν «μια ανεπανόρθωτη απώλεια για τον ρωσικό πολιτισμό».[50]

Αποτίμηση

Επεξεργασία

Ο Νικολάι Γκόγκολ έγραψε για τον Πούσκιν: Ο Πούσκιν ήταν για όλους τους ποιητές σαν μια ποιητική φλόγα που έπεσε απ’ τα ουράνια και από την οποία σαν κεράκια άναψαν άλλοι αυτοφυείς ποιητές. Γύρω του διαμορφώθηκε ολόκληρος αστερισμός. Ο Μαξίμ Γκόρκυ είπε για αυτόν: Για μας τους Ρώσους ο Πούσκιν είναι η αρχή κάθε αρχής.[51]

Εργογραφία

Επεξεργασία
Ποίηση
Λυρική ποίηση
  • 1814: Воспоминания в Царском Селе – Αναμνήσεις από το Τσάρσκογιε Σελό
  • 1817: Вольность: Ода – Ωδή στην ελευθερία
Αφηγηματική ποίηση
—μτφ. Λουκάς Καστανάκης («Πολτάβα και άλλα ποιήματα») (εκδ. «ΓΝΩΣΗ»)
—μτφ. Νίκος Παπακωνσταντίνου (χ.ε. 1962)
—μτφ. Κοραλία Μακρή (εκδ. Κοροντζή, 1977)
—μτφ. Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ (εκδ. Καστανιώτη, 2000)

Ποιήματα του Πούσκιν μεταφρασμένα

—μτφ. ISBN 960-8031-00-1.
Παραμύθια σε στίχους
  • 1825: Жених – Ο Γαμπρός
  • 1830: Сказка о попе и о работнике его Балде – Η ιστορία του ιερέα και του υποτακτικού του Μπάλντα
  • 1830: Сказка о медведихе – Η ιστορία της θηλυκιάς αρκούδας (ημιτελές)
  • 1831: Сказка о царе Салтане – Η ιστορία του Τσάρου Σαλτάν
  • 1833: Сказка о рыбаке и рыбке – Η ιστορία του ψαρά και του ψαριού ISBN 960-224-997-8.
  • 1833: Сказка о мертвой царевне – Η ιστορία της νεκρής πριγκίπισσας
  • 1834: Сказка о золотом петушке – Η ιστορία του χρυσού πετεινού
Δράμα
—μτφ. Γ. Ξυδάς ( εκδ. «ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ»)
  • 1830: Маленькие трагедии – Μικρές τραγωδίες (συλλογή που περιλαμβάνει 4 έργα) ISBN 960-221-109-1
1. Каменный гость – Ο πέτρινος επισκέπτης ISBN 960-8031-19-2
2. Моцарт и Сальери – Μότσαρτ και Σαλιέρι
3. Скупой рыцарь – Ο φιλάργυρος ιππότης
4. Пир во время чумы – Γιορτή στα χρόνια της πανούκλας
Πεζογραφία
—μτφ. Ανδρέας Σαραντόπουλος (εκδ. «Σ.Ι. ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ»)
—μτφ. Ανδρέας Σαραντόπουλος (εκδ. «Σ.Ι. ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ»)
1. Выстрел – Η πιστολιά
2. Метель – Η χιονοθύελλα
3. Гробовщик – Ο πεθαμενατζής
4. Станционный смотритель – Ο σταθμάρχης
5. Барышня-крестьянка – Δεσποινίς χωριατοπούλα
—μτφ. Σ. Παπαχρήστου (εκδ. «ΚΟΡΟΝΤΖΗ»)
—μτφ. Ανδρέας Σαραντόπουλος (εκδ. «Σ.Ι. ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ»)
—μτφ. ISBN 978-960-16-3179-0.
  • 1834: Кирджали – Κιρτζαλί (διήγημα)
—μτφ. Σ. Παπαχρήστου (εκδ. «ΚΟΡΟΝΤΖΗ»)
—μτφ. Ανδρέας Σαραντόπουλος (εκδ. «Σ.Ι. ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ»)
—μτφ. Στ. Ευαγγελίου (εκδ. «ΚΟΡΟΝΤΖΗ»)
—μτφ. ISBN 960-208-179-1.
—μτφ. Ευηνέλλα Αλεξοπούλου (εκδ. «ΡΟΕΣ»)
  • 1836: Рославлев – Ροσλάβλεφ (ημιτελές μυθιστόρημα)
—μτφ. Ανδρέας Σαραντόπουλος (εκδ. Σ.Ι. ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ)
  • 1837: История села Горюхина – Η ιστορία του χωριού Γκορουχίνο (ημιτελές διήγημα)
—μτφ. Ανδρέας Σαραντόπουλος (εκδ. Σ.Ι. ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ)
  • 1837: Египетские ночи – Αιγυπτιακές νύχτες (ημιτελές διήγημα)
  • 1841: Дубровский – Ντουμπρόφσκυ (ημιτελές μυθιστόρημα)
—μτφ. Σ. Παπαχρήστου (εκδ. ΚΟΡΟΝΤΖΗ)
—μτφ. Ανδρέας Σαραντόπουλος (εκδ. Σ.Ι. ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ)

Έργα του Πούσκιν στην Όπερα

Επεξεργασία

Όπερες (Λυρικό θέατρο)

  • «Ρουσλάν και Λουντμίλα»: Μιχαήλ Γκλίνκα, 1842.
  • «Ρουσάλκα»: Αλεξάντρ Νταργκομίζκι, 1856.
  • «Ο πέτρινος επισκέπτης»: Αλεξάντρ Νταργκομίζκι, 1872.
  • «Μπόρις Γκοντουνόφ»: Μοντέστ Μουσόργκσκι, 1874.
  • «Ευγένιος Ονέγκιν»: Πυότρ Ιλίτς Τσαϊκόφσκυ, 1879.
  • «Πολτάβα» (Μαζέππα): Πυότρ Ιλίτς Τσαϊκόφσκυ, 1884.
  • «Ντάμα Πίκα»: Πυότρ Ιλίτς Τσαϊκόφσκυ, 1890.
  • «Τσιγγάνοι» (Αλέκο): Σεργκέι Ραχμάνινοφ, 1892.
  • «Ο φιλάργυρος ιππότης»: Σεργκέι Ραχμάνινοφ, 1906.
  • «Ντουμπρόφσκι»: Έντουαρντ Ναπράβνικ, 1895.
  • «Μότσαρτ και Σαλιέρι»: Νικολάι Ρίμσκυ-Κόρσακοφ, 1898.
  • «Η ιστορία του Τσάρου Σαλτάν»: Νικολάι Ρίμσκυ-Κόρσακοφ, 1900.
  • «Η ιστορία του χρυσού πετεινού»: Νικολάι Ρίμσκυ-Κόρσακοφ, 1909.
  • «Ο αιχμάλωτος του Καυκάσου»: Σεζάρ Κούι, 1883.
  • «Γιορτή στα χρόνια της πανούκλας»: Σεζάρ Κούι, 1901.
  • «Η κόρη του λοχαγού»: Σεζάρ Κούι, 1911.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Aleksandr Kirpichnikov: «Пушкин, Александр Сергеевич» (Ρωσικά)
  4. ↑ 4,0 4,1 «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 26  Φεβρουαρίου 2017.
  5. ↑ 5,0 5,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118641816. Ανακτήθηκε στις 21  Ιουλίου 2015.
  6. ↑ Yury Isayev: «Чувашская энциклопедия». (Ρωσικά) Chuvash encyclopedia. Chuvash publishing company. 2006. ISBN-13 978-5-7670-1471-2.
  7. ↑ muse.jhu.edu/journals/pushkin_review/v014/14.1.lachmann.html.
  8. ↑ 8,0 8,1 διάφοροι συγγραφείς: «Энциклопедический словарь». (Ρωσικά) Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Μπρόκχαους και Εφρόν. Brockhaus–Efron. Αγία Πετρούπολη. 1907. σελ. 826-851.
  9. ↑ Yevgeny Bobrov: «А. С. Пушкинъ въ Казани.». d:Q23825849. 1905. σελ. 59.
  10. ↑ Yevgeny Bobrov: «А. С. Пушкинъ въ Казани.». d:Q23825849. 1905. σελ. 26-27.
  11. ↑ Yevgeny Bobrov: «А. С. Пушкинъ въ Казани.». d:Q23825849. 1905. σελ. 27.
  12. ↑ Yevgeny Bobrov: «А. С. Пушкинъ въ Казани.». d:Q23825849. 1905. σελ. 27.
  13. ↑ Yevgeny Bobrov: «А. С. Пушкинъ въ Казани.». d:Q23825849. 1905. σελ. 28-35.
  14. ↑ Yevgeny Bobrov: «А. С. Пушкинъ въ Казани.». d:Q23825849. 1905. σελ. 56.
  15. ↑ Yevgeny Bobrov: «А. С. Пушкинъ въ Казани.». d:Q23825849. 1905. σελ. 35.
  16. ↑ Yevgeny Bobrov: «А. С. Пушкинъ въ Казани.». d:Q23825849. 1905. σελ. 53.
  17. ↑ Yevgeny Bobrov: «А. С. Пушкинъ въ Казани.». d:Q23825849. 1905. σελ. 53-54.
  18. ↑ Yevgeny Bobrov: «А. С. Пушкинъ въ Казани.». d:Q23825849. 1905. σελ. 56.
  19. ↑ Yevgeny Bobrov: «А. С. Пушкинъ въ Казани.». d:Q23825849. 1905. σελ. 56-57.
  20. ↑ 20,0 20,1 Yevgeny Bobrov: «А. С. Пушкинъ въ Казани.». d:Q23825849. 1905. σελ. 57.
  21. ↑ Yevgeny Bobrov: «А. С. Пушкинъ въ Казани.». d:Q23825849. 1905. σελ. 57.
  22. ↑ Yevgeny Bobrov: «А. С. Пушкинъ въ Казани.». d:Q23825849. 1905. σελ. 57.
  23. ↑ Yevgeny Bobrov: «А. С. Пушкинъ въ Казани.». d:Q23825849. 1905. σελ. 57.
  24. ↑ Yevgeny Bobrov: «А. С. Пушкинъ въ Казани.». d:Q23825849. 1905. σελ. 63.
  25. ↑ CONOR.SI. 5923939.
  26. ↑ www.nytimes.com/1997/10/20/world/grigory-pushkin-poet-s-great-grandson-83.html.
  27. ↑ 27,0 27,1 27,2 Ιστορικό Αρχείο Ρικόρντι. 10288. Ανακτήθηκε στις 3  Δεκεμβρίου 2020.
  28. ↑ 28,0 28,1 28,2 28,3 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/13639. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  29. ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
  30. ↑ Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  31. ↑ www.bksh.al/details/520. Ανακτήθηκε στις 2022.
  32. ↑ Ανακτήθηκε στις 4  Φεβρουαρίου 2017.
  33. ↑ 33,0 33,1 33,2 33,3 Ανακτήθηκε στις 5  Φεβρουαρίου 2017.
  34. ↑ 34,0 34,1 34,2 34,3 34,4 34,5 «Kindred Britain»
  35. ↑ p10886.htm#i108855. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  36. ↑ Yevgeny Bobrov: «А. С. Пушкинъ въ Казани.». d:Q23825849. 1905. σελ. 23, сноска 2.
  37. ↑ «Пушкин, Лев Сергеевич» (Ρωσικά)
  38. ↑ 38,0 38,1 «Aleksandr Sergeyevich Pushkin». Encyclopedia Britannica. Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2014. 
  39. ↑ Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Τόμ. 8, σ. 363, εκδοτική Αθηνών 1988
  40. ↑ . «in.gr/2022/01/29/aleksantr-pouskin-ellada-theon-ki-iroon-patrida/». 
  41. ↑ 41,0 41,1 . «archive.schillerinstitute.com/fid_97-01/993_Pushkin.pdf» (PDF). 
  42. ↑ . «pushkinland.ru/2018/english/Alexander Pushkin». 
  43. ↑ 43,0 43,1 . «aleksandr-pushkin.su/biografiya/». 
  44. ↑ . «saint-petersburg.com/famous-people/alexander-pushkin/». 
  45. ↑ . «study.com/academy/lesson/alexander-pushkin-biography-poems». 
  46. ↑ . «study.com/academy/lesson/decembrist-revolt-causes-facts». 
  47. ↑ . «notablebiographies.com/Pe-Pu/Pushkin-Aleksandr». 
  48. ↑ . «prlib.ru/en/history/ A. S. Pushkin». 
  49. ↑ . «poetryfoundation.org/poets/alexander-pushkin». 
  50. ↑ . «excellence-in-literature.com/pushkin-biography/». 
  51. ↑ . «herodote.net/Bio/Pouchkine-biographie». 

Πηγές

Επεξεργασία
  • L. Lavrin, Pushkin and Russian Literature, 1969

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αλεξάντρ_Σεργκέγεβιτς_Πούσκιν&oldid=10810766"