Πέτα Άρτας

οικισμός της Ελλάδας
Για οικισμούς με ίδιο όνομα στην Ελλάδα, δείτε: Πέτας.

Συντεταγμένες: 39°10′N 21°2′E / 39.167°N 21.033°E / 39.167; 21.033

Το Πέτα είναι κωμόπολη στην Ήπειρο, 8 χλμ. ανατολικά της Άρτας.[1] Διοικητικά υπάγεται στον Δήμο Νικολάου Σκουφά, του οποίου αποτελεί και την έδρα. Στην απογραφή του 2011 ο οικισμός βρέθηκε να έχει πληθυσμό 1563 κατοίκους. Η κύρια ασχολία των κατοίκων του είναι η γεωργία.

Πετα
Πετα is located in Greece
Πετα
Πετα
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΗπείρου
Περιφερειακή ΕνότηταΑρτας
ΔήμοςΝικολάου Σκουφά
Δημοτική ΕνότηταΠέτα
Δημοτική ΚοινότηταΠέτα
Γεωγραφία και Στατιστική
Γεωγραφικό διαμέρισμαΗπείρου
Υψόμετρο169 μέτρα
Πληθυσμός1.563 (2011)
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΠέτας
Ταχ. κώδικας472 00
Τηλ. κωδικός2681

Ιστορία Επεξεργασία

Ο χώρος κατοικείται από την αρχαιότητα, όπως μαρτυρεί το παρακείμενο αρχαίο νεκροταφείο.[2] Στην περιοχή διεξήχθη σημαντική μάχη το 1822 κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης. Στη μνήμη των πεσόντων έχει εγερθεί μνημείο σε ύψωμα του χωριού.

Στην ίδια τοποθεσία διεξήχθη την 1η Οκτωβρίου του 1943 μάχη μεταξύ του ΕΔΕΣ και των γερμανικών δυνάμεων Κατοχής, κατά την οποία σκοτώθηκε ο αξιωματικός του ΕΔΕΣ και εύελπις, Λεωνίδας Πετροπουλάκης[3].

Μνημεία Επεξεργασία

Το σημαντικότερο μνημείο του χωριού είναι αυτό των πεσόντων στη Μάχη του Πέτα, το οποίο βρίσκεται σε ένα από τα υψηλότερα σημεία του χωριού. Μνημείο του χωριού είναι και ο ιερός ναός του Αγίου Γεωργίου, στον οποίο βρίσκεται κεντητός επιτάφιος, που χρονολογείται από το 1647. Ο ναός είναι κατασκευής του 1850 και έχει χαρακτηριστεί προστατευόμενο μνημείο.[4]

Έθιμα Επεξεργασία

Η Μεγάλη Εβδομάδα ήταν η εποχή που όλοι οι ξενιτεμένοι γύριζαν σπίτι τους. Τα σπίτια στο Πέτα γέμιζαν, οι οικογένειες ξανάσμιγαν, οι φωνές των παιδιών ξεσήκωναν τις γειτονιές. Ήταν για όλους περίοδος λύπης, κατάνυξης, νηστείας. Από νωρίς το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου οι γυναίκες Πετανίτισσες άρχιζαν τις ετοιμασίες για την Ανάσταση και την Κυριακή του Πάσχα. Η μάνα Πετανίτισσα, αρχηγός της οικογένειας για εκείνες τις ημέρες, από το χάραμα έβαζε το μπότι σε κεντρικό σημείο της αυλής. Ήταν το σκεύος που μετέφερε και αποθήκευε το νερό της οικογένειας. Ένα βασικό εξάρτημα για την ζωή στο κάθε σπίτι. Μόλις η καμπάνα χτυπούσε χαρμόσυνα για την πρώτη Ανάσταση όλοι μαζί σπάγανε το μπότι. Το σπάσιμό του συμβολίζει το θόρυβο που έγινε όταν Αναστήθηκε ο Χριστός, κατά τις Γραφές. Τα τελευταία χρόνια το έθιμο αναβιώνεται στην πλατεία του χωριού από την Αδελφότητα των εκ Πέτα Άρτας "Ο 'Αγιος Γεώργιος".[5]

Πρόσβαση Επεξεργασία

Το Πέτα απέχει 8 χλμ από την Άρτα.[6] Η μετάβαση μπορεί να γίνει, εκτός από αυτοκίνητο, και με τη χρήση του αστικού ΚΤΕΛ Άρτας.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Φιλοθέη – Βλαχέρνα – Πέτα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2015. 
  2. «Aρχαίο νεκροταφείο στη θέση "Επάνω Πέτα" Πέτα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2015. 
  3. Γρηγορίου Μπαλάσκα, Στρατόπεδο Μεζήλου, μια επίγεια κόλαση. Σταχυολογήματα μιας οδυνηρής περιόδου, Αθήνα 2004, σελ. 34 - 35.
  4. «ΥΑ ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ33/47048/1034/8-6-1995 - ΦΕΚ 539/Β/21-6-1995». ΥΠΠΟ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2015. 
  5. «Artapress.gr - To free press περιοδικό της Άρτας». archive.artapress.gr. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2022. 
  6. «Δημοτική Ενότητα Πέτα». Δήμος Νικολάου Σκουφά. 5 Ιουλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2015.