Πατριάρχης Ανατόλιος
Ο Ανατόλιος (... - 3 Ιουλίου 458) διετέλεσε Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως από το 449, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως μετά τη Σύνοδο της Χαλκηδόνας το 451 (ο πρώτος που έφερε αυτό τον τίτλο[1]) ως τον θάνατό του το 458.
| Άγιος Ανατόλιος | |
|---|---|
 Ο Πατριάρχης Ανατόλιος, ρωσική εικόνα | |
| Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως | |
| Γέννηση | 4ος αιώνας Αλεξάνδρεια |
| Κοίμηση | 3 Ιουλίου 458 Κωνσταντινούπολη |
| Τιμάται από | Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία |
| Εορτασμός | 3 Ιουλίου |
| Σύμβολα | άμφια επισκόπου με ωμοφόριο, ευαγγέλιο, δεξί χέρι σε ευλογία |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Βιογραφικά στοιχεία
ΕπεξεργασίαΓεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια στις αρχές του 5ου αιώνα. Χειροτονήθηκε διάκονος από τον Κύριλλο Αλεξανδρείας[2], από τον οποίο και εστάλη στην Κωνσταντινούπολη ως αποκρισάριος (εκπρόσωπος) του[3], λόγω της μόρφωσής του[4]. Στην Κωνσταντινούπολη διακρίθηκε για τις σχέσεις του με το Παλάτι και για την προάσπιση των συμφερόντων της Εκκλησίας της Αλεξάνδρειας. Συμμετείχε στην Γ΄ Οικουμενική Σύνοδο το 431[5].
Όταν η (λεγόμενη «ληστρική») Σύνοδος της Εφέσου εκθρόνισε τον Φλαβιανό από το Θρόνο της Κωνσταντινούπολης, ο μονοφυσίτης Πατριάρχης Αλεξανδρείας Διόσκορος κατόρθωσε να επιβάλει τον Ανατόλιο ως νέο Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως.
Ο Ανατόλιος όμως απομακρύνθηκε από την επιρροή του Διόσκορου και συναίνεσε στη σύγκληση της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου στη Χαλκηδόνα το 451, της οποίας προήδρευσε[1]. Η Σύνοδος αυτή αποδοκίμασε τον μονοφυσιτισμό, καθαίρεσε το Διόσκορο, ενέταξε εκ νέου στα Δίπτυχα τον άγιο Φλαβιανό και, με τον 28ο Κανόνα, ενέταξε στη δικαιοδοσία της Κωνσταντινούπολης τη διοίκηση της Ασίας, του Πόντου και της Θράκης[6], καθιστώντας τον Θρόνο της Κωνσταντινούπολης δεύτερο σε πρεσβεία μετά την Ρώμη[7]. Ο Ανατόλιος απέκρουσε τις προσπάθειες του Πάπα Λέοντα Α΄ να εξουδετερώσει τον 28ο Κανόνα. Κατά τα πρακτικά, επίσης, της Συνόδου, ο Ανατόλιος τάχθηκε υπέρ της άποψης να καθαιρεθεί ο Διόσκορος ως σχισματικός[α], αντίθετα προς τις προσπάθειες του βασιλικού προεδρείου να καθαιρεθεί ως αιρετικός.
Στις 7 Φεβρουαρίου 457 ο Ανατόλιος έστεψε Αυτοκράτορα τον Λέοντα Α΄[9]. Κατά τον Ντόναλντ Νίκολ, πιθανώς να είναι ο πρώτος πατριάρχης που τέλεσε στέψη αυτοκράτορα στην Κωνσταντινούπολη[10], προσδίδοντας θρησκευτική αίγλη σε μια τελετή η οποία έως τότε είχε πολιτικοστρατιωτικό χαρακτήρα[11]. Το 458 συνεκάλεσε νέα Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη, η οποία ανανέωσε τις αποφάσεις της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου, ακύρωσε την εκλογή του μονοφυσίτη αρχιεπισκόπου Αλεξανδρείας Τιμόθεου του Αίλουρου[12] και υπερασπίστηκε τα δικαιώματα του Οικουμενικού Θρόνου.
Συνέγραψε κάποιους ύμνους[13]. Σύμφωνα με την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία θανατώθηκε από αιρετικούς, ενδεχομένως οπαδούς του Διόσκορου[14] το 458[15]. Η Ορθόδοξη Εκκλησία τον έχει ανακηρύξει άγιο και τιμά τη μνήμη του στις 3 Ιουλίου.
Υποσημειώσεις και παραπομπές
ΕπεξεργασίαΥποσημειώσεις
ΕπεξεργασίαΠαραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 Emil Preda, Dicționar al sfinților ortodocși, Ed. Lucman, București, 2000, σελ. 27.
- ↑ Святитель Анатолий, Патриарх Константинопольский
- ↑ Hainthaler, Theresia, “Anatolius of Constantinople”, Religion Past and Present, 2006(ISBN 9789004146662)
- ↑ Μανουήλ Γεδεών, σελ. 189.
- ↑ "St Anatolius the Patriarch of Constantinople", Orthodox Church in America
- ↑ Μανουήλ Γεδεών, σελ. 190.
- ↑ Noble, Thomas· Strauss, Barry (2005). Western Civilization. Houghton Mifflin Company. σελ. 214. ISBN 0-618-43277-9.
- ↑ Έκθεσις του Πρωτοπρεσβυτέρου Ιωάννου Σάββα Ρωμανίδου περί των εν Γενεύη Συνελεύσεων της Μικτής Υποεπιτροπής από 19ης έως 22ας Σεπτεμβρίου 1990 και της Μικτής Επιτροπής Διαλόγου μεταξύ Ορθοδόξων και Ανατολικών Ορθοδόξων Εκκλησιών από 23ης έως 28ης Σεπτεμβρίου 1990
- ↑ Grünbart, Michael (2013). «Aspekte Der Politischen Verflechtung Des Patriarchen in Der Mittelbyzantinischen Zeit» (στα γερμανικά). Recueil des travaux de l’Institut d’études byzantines, Zbornik radova Vizantoloskog instituta 50 (1): 288. https://www.academia.edu/6802125/Aspekte_der_politischen_Verflechtung_des_Patriarchen_in_der_mittelbyzantinischen_Zeit?email_work_card=title. Ανακτήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2023.
- ↑ Georg Ostrogorsky, Ιστορία του Βυζαντινού κράτους, μτφρ.Ιωάννης Παναγόπουλος, εκδ.Στέφανος Βασιλόπουλος, Αθήνα, 1978, τομ.1ος, σελ.123
- ↑ Nicol 1993, σελ. 52.
- ↑ Μανουήλ Γεδεών, σελ. 190-191.
- ↑ Strong, James and McClintock, John. The Cyclopedia of Biblical, Theological, and Ecclesiastical Literature. Harper and Brothers; NY; 1880
- ↑ Campbell, Thomas. "St. Anatolius." The Catholic Encyclopedia. Τόμ. 1. New York: Robert Appleton Company, 1907. 17 Μαρτίου 2015
- ↑ Εκκλησία της Ελλάδος.
Πηγές
Επεξεργασία- Γεδεών, Μανουήλ (1885). Πατριαρχικοί Πίνακες: Ειδήσεις ιστορικαί βιογραφικαί περί των Πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως: από Ανδρέου του Πρωτοκλήτου μέχρις Ιωακείμ Γ' του από Θεσσαλονίκης, 36-1884. Κωνσταντινούπολη: Lorenz & Keil.
- «Συναξαριστής - 3 Ιουλίου». Εκκλησία της Ελλάδος. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Ιουνίου 2007. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2023.
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Larousse-Britannica, 2007, τόμ. 7, σελ. 183
- Nicol, Donald (1993). Βιογραφικό Λεξικό της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, μτφρ.Ευγένιος Πιερρής. Αθήνα: Ελληνική Ευρωεκδοτική.