Με τον όρο πετρέλευση (bunkering)* χαρακτηρίζεται γενικά ο ανεφοδιασμός των πλοίων με καύσιμα και συγκεκριμένα με πετρέλαιο. Η επιχειρούμενη κάθε φορά διαδικασία αυτή απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή και απαραίτητη λήψη ειδικών μέτρων ασφαλείας που ορίζονται από διεθνείς ναυτικούς κανονισμούς καθώς και από επιπρόσθετα μέτρα των εγκαταστάσεων που παρέχουν πετρέλευση.

Επιχειρούμενη πετρέλευση εν πλω από τη Φ/Γ ΑΙΓΑΙΟΝ (αριστερά). Ευδιάκριτες οι σημαίες Β καθώς και τα σήματα εμποδιζόμενων ή περιορισμένων χειρισμών που φέρονται εξωτερικά στους ιστούς των πλοίων

Στα εμπορικά πλοία

Επεξεργασία

Η πετρέλευση των εμπορικών πλοίων γίνεται συνήθως εντός λιμένων ή όρμων καταφυγής, απαραίτητα όμως, κατόπιν αδείας της οικείας Λιμενικής Αρχής. Αυτή μπορεί να γίνει είτε από μόνιμη εγκατάσταση ξηράς, όπως συμβαίνει και σε οργανωμένες μαρίνες, είτε από ειδικά σκάφη, μικρά πετρελαιοφόρα, που πλαγιοδετούν στα υπό ανεφοδιασμό πλοία. Επειδή το πετρέλαιο και γενικά τα καύσιμα είναι υποκείμενα του τελωνειακού ελέγχου, η πετρέλευση σε ανοιχτή θάλασσα απαγορεύεται ρητά, θεωρούμενη ως λαθρεμπορική δραστηριότητα.

Στα πολεμικά πλοία

Επεξεργασία

Αντίθετα από τα εμπορικά πλοία τα πολεμικά πλοία λόγω της φύσεώς τους, μπορούν να προβαίνουν και σε "πετρέλευση εν πλω". Στην προκειμένη περίπτωση απαιτείται λήψη πρόσθετων μέτρων ασφαλείας και εξειδικευμένων γνώσεων και εκπαίδευσης του απασχολούμενου προσωπικού. Η "πετρέλευση εν πλω" επιτυγχάνεται με προσέγγιση των πλοίων σε απόσταση ασφαλείας, μείωση ταχύτητας και συντονισμό ίδιας πορείας και ταχύτητας. Όταν επιτευχθούν αυτά επιχειρείται η δημιουργία αερογέφυρας πρώτα με σχοινιά και στη συνέχεια με συρματόσχοινο, από το οποίο και ανακρεμάται ο σωλήνας ανεφοδιασμού. Όταν και αυτή η φάση ολοκληρωθεί και ελεγχθεί η ετοιμότητα του δικτύου και η τήρηση των μέτρων ασφαλείας, τότε δίνεται η εντολή έναρξης της πετρέλευσης.

Διαδικασίες

Επεξεργασία

Κατά τη διάρκεια της πετρέλευσης υποχρεώνονται τα πλοία που ενεργούν αυτή να υψώσουν το διεθνές διακριτικό σήμα που είναι κόκκινη σημαία καλούμενη διεθνώς "bravo" (μπράβο) και που αποτελεί το δεύτερο γράμμα "Β" του διεθνή κώδικα σημάτων. Αν η πετρέλευση γίνεται εν πλω τότε τα πολεμικά πλοία υποχρεώνονται αμφότερα να υψώσουν και το ιδιαίτερο διεθνές σήμα του περιορισμού των χειρισμών τους, λόγω ακριβώς της απασχόλησής τους και το οποίο είναι συνδυασμός περίβλεπτων μαύρων σφαιρών και ρόμβου που φέρονται στον κύριο ιστό (κατάρτι) τους.

 
Ταυτόχρονη πετρέλευση δύο φρεγατών από πετρελαιοφόρο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού
  • Σήμερα τα μεγάλα πολεμικά πετρελαιοφόρα μπορούν να κάνουν ταυτόχρονη "πετρέλευση εν πλω" σε τέσσερα άλλα πλοία δύο από κάθε πλευρά σε επάλληλες πορείες μεταξύ τους.
  • Η φορτοεκφόρτωση των πετρελαιοφόρων δεξαμενοπλοίων, αφενός λόγω του πολύ μεγάλου όγκου και αφετέρου ότι το μεταφερόμενο πετρέλαιο αποτελεί το κύριο φορτίο τους, δεν χαρακτηρίζεται απλά ως πετρέλευση, αλλά ως δραστηριότητα που εμπίπτει στις μεταφορές επικίνδυνων φορτίων.

(*) Ο αγγλικός όρος bunkering, (προφέρεται μπώνκερινγκ) προέρχεται από την ονομασία της δεξαμενής καυσίμων bunker, και στο πληθυντικό bunkers ονομάζονται τα καύσιμα πλοίου. Ο ελληνικός όρος "πετρέλευση" είναι ο εξελικτικός όρος του παλαιότερου "ανθράκευση" όταν για καύσιμη ύλη τα πλοία εφοδιάζονταν και χρησιμοποιούσαν το κάρβουνο.