Η προαγορά κρασιού (γαλλ. en primeur) είναι δημοφιλής πρακτική που λαμβάνει χώρα κυρίως στα διάσημα Γαλλικά οινοποιεία της Βουργουνδίας του Μπορντό και άλλων ξακουστών τόπων προέλευσης. Κατά την περίοδο προαγοράς κρασιού ο πελάτης έχει την ευκαιρία να επενδύσει σε ένα κρασί σε πρώιμο στάδιο, όταν δηλαδή αυτό βρίσκεται ακόμα στο βαρέλι και περίπου 1 χρόνο με 18 μήνες πριν την εμφιάλωση και διαμόρφωση του τελικού προϊόντος. Συνήθως η τιμή του κρασιού αυτήν την περίοδο είναι σημαντικά χαμηλότερη από την αναμενόμενη τιμή του κρασιού μετά την εμφιάλωση και πώληση του στην αγορά. Παρόλα αυτά, υπάρχουν και περιπτώσεις που η αξία του τελικού προϊόντος μειώνεται σε σχέση με την αξία προαγοράς. Ο τρόπος με τον οποίο γίνονται αυτές οι αγοραπωλησίες και γενικότερα ο τρόπος με τον οποίο κινείται η αγορά των σπάνιων και επώνυμων κρασιών ξεχωριστής ποιότητας, μπορούμε να πούμε ότι αποτελεί ένα είδος χρηματιστηρίου που μπορεί να αποφέρει υψηλές αποδόσεις για τους γνώστες του είδους.

Κελάρια Κρασιών

Διαδικασία Επεξεργασία

 
Ρόμπερτ Πάρκερ

Την άνοιξη που ακολουθεί κάθε τρύγο παίρνει μέρος η διαδικασία της προαγοράς. Αυτό το διάστημα άνθρωποι από όλο τον κόσμο πηγαίνουν στο Μπορντό για να δοκιμάσουν την τρέχουσα σοδειά και να αποφασίσουν αν θέλουν ή όχι να αγοράσουν. Το σημαντικό στοιχείο είναι η δοκιμή και η βαθμολόγηση των κρασιών από τον Ρόμπερτ Πάρκερ (Robert Parker) και το περιοδικό Wine Spectator. Μόνο όταν δημοσιευθούν οι βαθμολογίες των κρασιών, τα οινοποιεία θα πάρουν την απόφαση να ορίσουν τις τιμές, ανάλογες πάντα με το σκορ που πέτυχαν. Παλαιότερα η αρχική τιμή ήταν αρκετά μικρότερη της τελικής, τα τελευταία χρόνια όμως είναι σχεδόν παρόμοια. Οι ιδιοκτήτες, βλέποντας τις τιμές των κρασιών τους να εκτοξεύονται, πλέον διαθέτουν μόνο ένα μικρό κομμάτι της παραγωγής τους στην αγορά (σε όσο υψηλότερη τιμή αντέχει αυτή) και μόνο όταν εξαντληθεί αυτή η ποσότητα θα διοχετεύσουν το επόμενο (και πάλι μικρό) κομμάτι.

Οι συνήθεις αγοραστές είναι μεγάλοι χοντρέμποροι (negociants), οι οποίοι αργότερα θα περάσουν τα κρασιά στον καταναλωτή έχοντας το αντίστοιχο κέρδος. Οι χοντρέμποροι οι οποίοι είναι αναγκασμένοι να προκαταβάλουν μέρος ή ολόκληρη την πληρωμή, πλέον ζητούν από τους τελικούς πελάτες να πράξουν αντίστοιχα. Δηλαδή ο καταναλωτής πληρώνει εκείνη την στιγμή ένα ποσό (50% ή και περισσότερο της αξίας του κρασιού) και το παραλαμβάνει 12 με 18 μήνες αργότερα όταν και θα εξοφλήσει το υπόλοιπο (αν υπάρχει).

Πλεονεκτήματα Επεξεργασία

Για τον παραγωγό Επεξεργασία

 
Château la Mission Haut-Brion in Pessac

Κύριο πλεονέκτημα είναι ότι (συνήθως) εξασφαλίζει την διάθεση όλης της παραγωγής από πολύ νωρίς, κάτι πολύ χρήσιμο ειδικά τις όχι πολύ καλές χρονιές. Επιπλέον έχει την δυνατότητα να εισπράξει μεγάλο μέρος της αξίας του κρασιού πριν από την εμφιάλωση βελτιώνοντας την ρευστότητά του και δίνοντας του την δυνατότητα να επενδύσει σε νέες τεχνολογίες και πρακτικές.

Για τον αγοραστή Επεξεργασία

 
Τα διάσημα κρασιά της περιοχής του Μαργκό (Margaux)
  • Εξασφαλίζει την αγορά φιαλών που είναι δυσεύρετες (μικρές παραγωγές) καθώς και όταν η χρονιά είναι πολύ καλή. Ειδικά όταν ο αγοραστής αναζητά ξεχωριστές φιάλες όπως magnum(1,5L), double magnum(3L) κτλ.
  • Εξασφαλίζει συνήθως χαμηλότερη (λιγότερο ή περισσότερο ανάλογα με την χρονιά) τιμή από την τελική.
  • Εξασφαλίζει την προέλευση και την καλή συντήρηση των φιαλών μέχρι την παράδοση στον καταναλωτή.

Ρίσκο και απόδοση Επεξεργασία

Ρίσκο Επεξεργασία

Η συγκεκριμένη διαδικασία φυσικά και έχει και τα μειονεκτήματά της. Πρώτα απ’ όλα δοκιμάζοντας ένα κρασί από το βαρέλι μόλις 5-6 μήνες μετά τον τρύγο δεν μας δίνεται η δυνατότητα να εκτιμηθεί με ακρίβεια η τελική ποιότητα του κρασιού που θα παραληφθεί. Αυτό συμβαίνει κυρίως επειδή μεσολαβεί μεγάλο χρονικό διάστημα, μέχρι και 18 μήνες, μεταξύ της προαγοράς και της εμφιάλωσης του τελικού προϊόντος. Πιο συγκεκριμένα, καθώς το κρασί είναι ένα προϊόν που συνεχώς διαμορφώνεται, συμβαίνει κάποιες φορές οι εκτιμήσεις για την εξέλιξη ορισμένων κρασιών να πέσουν έξω και το αποτέλεσμα να είναι κατώτερο των προσδοκιών. Αυτό μπορεί να έχει ως συνέπεια η τιμή διάθεσης του κρασιού στην αγορά να είναι χαμηλότερη από την τιμή προαγοράς προκαλώντας ζημίες στον επενδυτή.

Επιπλέον υπάρχουν περιπτώσεις όπου ο έμπορος δεν ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις του είτε επειδή δεν εξασφάλισε από τους παραγωγούς τις ποσότητες τις οποίες έχει προπωλήσει είτε λόγω πτώχευσης ή άλλων εξωτερικών παραγόντων.

Συνεπώς κατά την προαγορά κρασιού πρέπει να επιλέγονται προσεκτικά τόσο τα κρασιά στα οποία θέλουμε να επενδύσουμε όσο και οι συνεργάτες ή οι έμποροι με τους οποίους θα πραγματοποιηθεί συνεργασία.

Απόδοση Επεξεργασία

 
Πίνακας 1: Σύγκριση της τιμής ανά μπουκάλι της παραγωγής του 2000 όταν κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 2001 με τις αντίστοιχες τιμές τον Ιούνιο του 2003, τον Ιούνιο του 2005 και τον Ιούνιο του 2006 σε δολάρια (USD)

Η απόδοση μίας επένδυσης στην προαγορά κρασιού εξαρτάται από την αρχική εκτίμηση και βαθμολογία, που γίνεται κάθε χρόνο 5-6 μήνες μετά τον τρύγο, της παραγωγής της συγκεκριμένης χρονιάς.

Για παράδειγμα το 1997 στο Μπορντό ήταν μια χρονιά που λόγω καιρικών συνθηκών και άλλων παραγόντων ο τρύγος δεν απέδωσε τα αναμενόμενα υψηλής ποιότητας κρασιά. Αντίθετα οι αρχικές τιμές κυμάνθηκαν σε ιδιαιτέρως υψηλά επίπεδα έχοντας ως αποτέλεσμα την σταδιακή μείωση της τιμής του κρασιού με το πέρασμα του χρόνου.

Το 2000 από την άλλη ήταν μια καλή χρονιά ποιοτικά για τους παραγωγούς του Μπορντό. Το κρασί ήταν ξεχωριστής ποιότητας και υπήρχε αυξημένη ζήτηση αλλά οι αρχικές τιμές διαμορφώθηκαν σε σχετικά χαμηλά επίπεδα με αποτέλεσμα οι έμποροι να μην προλάβουν να διαθέσουν τις πρώτες παρτίδες στην αγορά αλλά μόνο σε εκλεκτούς πελάτες. Εκείνη την χρονιά ακόμα και αυτοί που αγόρασαν τις δεύτερες και τις τρίτες παρτίδες κατάφεραν και πέτυχαν υψηλή απόδοση στις επενδύσεις τους.

Στον παρακάτω πίνακα φαίνεται η εξέλιξη των τιμών της σοδειάς του 2000 για τα κρασιά κάποιων διάσημων οινοποιείων του Μπορντό.

Παρατηρείται αύξηση 25-36% τα δύο πρώτα χρόνια και 40-75% από το 2003 στο 2006. Συνολική αύξηση από 100% μέχρι 150% από την αρχική τιμή του 2001 ακόμη και για τις τρίτες παρτίδες Τέλος είναι γεγονός πως σχεδόν πάντα σε ορίζοντα δεκαετίας αυτά τα κρασιά αποφέρουν σημαντικά κέρδη. Είναι όμως επίσης πιθανό ένα κρασί που αγοράστηκε en primeur να αξίζει λιγότερο μετά την ευρεία κυκλοφορία του και να περάσουν αρκετά χρόνια μέχρι να ξανανεβεί η τιμή του. Ο επενδυτής σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να συνυπολογίζει το κόστος αποθήκευσης και σωστής διατήρησης των κρασιών γιατί διαφορετικά η μείωση της αξίας τους είναι μεγάλη.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία