Πρωσσικό μπλε

Ο Γιόχαν Κόνραντ Ντίπελ, γεννημένος και μεγαλωμένος στο Κάστρο του Φράνκενσταϊν στη Γερμανία, ο αλχημιστής του 17ου αιώνα, έγινε γνωστός ως ο εφευρέτης του πρωσσικού μπλε, μιας από τις πρώτες συνθετικές χημικές χρωστικές ουσίες, το οποίο έχει τον χημικό τύπο FeIII
4[FeII
(CN)
6]
3. Αντίδοτο στο ραδιενεργό καίσιο, το οποίο κατανέμεται ομοιόμορφα στον οργανισμό με κάπως αυξημένες συγκεντρώσεις στο μυϊκό σύστημα, είναι το κυανούν της Πρωσσίας ή Πρωσσικό μπλε. Τα παλαιότερα βιβλία Χημείας αναφέρουν το συγκεκριμένο σύμπλοκο μόριο ως «Κυανούν του Βερολίνου», από τη μετάφραση του γερμανικού όρου «Berliner Blau».

Δείγμα από πρωσσικό μπλε.

Συσκευασία με πρωσσικό μπλε, όπου αναγράφεται και ο χημικός του τύπος.

Το μπλε της Πρωσίας δάνεισε το όνομά του στο πρωσσικό οξύ ή υδροκυάνιο, που προέρχεται από αυτό. Στα γερμανικά, το υδροκυάνιο ονομάζεται «Blausäure», δηλαδή «μπλε οξύ». Για την ιστορία, ο Γάλλος χημικός Ζοζέφ Λουί Γκαι-Λυσάκ έδωσε στο κυάνιο το όνομά του, από την αρχαία ελληνική λέξη «κυανός», λόγω του πρωσικού μπλε χρώματος του.

Βιβλιογραφία

• Alexander Kraft: Berliner Blau. Vom frühneuzeitlichen Pigment zum modernen High-Tech-Material GNT-Verlag 2019, ISBN 978-3-86225-118-6.
• Hans-Peter Schramm, Bernd Hering: Historische Malmaterialien und ihre Identifizierung. o. V. Stuttgart, 1995. Reprint Ravensburg, 2000. ISBN 3-473-48067-3.
• Andreas Ludi: Prussian blue, an inorganic evergreen. In: Journal of Chemical Education, 58 (12), 1981, S. 1013; doi:10.1021/ed058p1013.
• Kurt Wehlte: Werkstoffe und Techniken der Malerei. Otto Maier Verlag, Ravensburg 1967, ISBN 3-473-48359-1 (früher: ISBN 3-473-61157-3).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• The FDA's page on Prussian blue
• The CDC's page on Prussian blue
• National Pollutant Inventory – Cyanide compounds fact sheet
• Heyltex Corporation distributors of Radiogardase (Prussian blue insoluble capsules) Αρχειοθετήθηκε 2020-02-21 στο Wayback Machine.
• Sarah Lowengard, "Prussian Blue" in The Creation of Color in Eighteenth Century Europe Columbia University Press, 2006.
• Prussian blue, ColourLex
• Kraft, Alexander (2008). «On the discovery and history of Prussian blue». Bull. Hist. Chem. 33 (2): 61–67. http://www.scs.illinois.edu/~mainzv/HIST/bulletin_open_access/v33-2/v33-2%20p61-67.pdf.