Συντεταγμένες: 37°11′7.300″N 25°31′9.998″E / 37.18536111°N 25.51944389°E / 37.18536111; 25.51944389

Ο Πύργος Αγιάς είναι πύργος ο οποίος πιθανόν κτίστηκε τον 17ο αιώνα στις βόρειες ακτές της Νάξου, σε υψόμετρο περίπου 200 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, και με πανοραμική θέα. Είναι από τους λίγους πύργους της Νάξου που βρίσκονται κοντά στη θάλασσα. Ο πύργος βρίσκεται περίπου 6 χιλιόμετρα βόρεια της Χώρας της Νάξου και κοντά στην μονή Αγιάς και την Αγιά Κωμιακής. Ο πύργος πιθανόν ανήκε στην οικογένεια Κόκκοι και αργότερα αποκτήθηκε από τους Σπανούς και τους Παραρά. Ο πύργος υπέστη ζημιές από πυρκαγιά το 1992.[1]

Πύργος Αγιάς
Χάρτης
Είδοςπύργος
Γεωγραφικές συντεταγμένες37°11′7″N 25°31′10″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων
ΤοποθεσίαΑγιά Νάξου
ΧώραΕλλάδα
Έναρξη κατασκευής17ος αιώνας
Προστασίαδιατηρητέο κτήριο στην Ελλάδα
Commons page Πολυμέσα

Ο πύργος έχει διαστάσεις περίπου 12 επί 7,7 μέτρα. Κοντά στον πύργο βρίσκεται το ελαιοτριβείο, το οποίο αν και δεν έχει στέγη διατηρεί μέρος του εξοπλισμού του, και ερειπωμένα κτίρια όπως αποθήκες, στάβλοι και άλλα. Ο πύργος είναι λιτός, χωρίς διακοσμητικά στοιχεία. Το δώμα του πύργου περιβάλλεται από στηθαίο ύψους 30 εκατοστών κτισμένο από τα ίδια υλικά με τον υπόλοιπο πύργο, το οποίο φέρει πολεμίστρες με τη μορφή χελιδονοουράς. Το εσωτερικό του πύργου ήταν προσβάσιμο από πόρτα στο νότιο τμήμα του πρώτου ορόφου, η οποία ήταν προσβάσιμη από σκάλα. Εσωτερικά οι σκάλες είναι πέτρινες και η πρόσβαση στο δώμα γινόταν με κινητή ξύλινη σκάλα.[2]

Ο πύργος έχει χαρακτηριστεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο το 1983 μαζί με τους άλλους μεσαιωνικούς πύργους της Νάξου, γιατί πρόκειται για επιβλητικά κτίσματα με μεγάλο αρχιτεκτονικό και μορφολογικό ενδιαφέρον, που είναι άρρηκτα δεμένα με την ιστορία του νησιού. Μαζί με τον πύργο μνημεία χαρακτηρίστηκαν το παρεκκλήσι και τα μεσαιωνικά κτίσματα σε απόσταση 100 μέτρων από τον πύργο. Έχει οριστεί ζώνη προστασίας ακτίνας 500 μέτρων γύρω από τον πύργο.[3]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Σπηλιοπούλου, Ιωάννα; Κωτσάκης, Αθανάσιος (2012). «ΟΙ ΠΥΡΓΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΟΧΥΡΩΜΕΝΕΣ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ (14ος-19ος ΑΙ.). ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ-ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΜΕ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΝΑΞΟΥ». Εώα και Εσπερία 8: 207–324. doi:10.12681/eoaesperia.15. ISSN 2241-7540. https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/esperia/article/view/2000. 
  2. Παπαθανασίου, Μανώλης. «Πύργος Αγιάς». Καστρολόγος. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2021. 
  3. «ΥΑ ΥΠΠΕ/ΑΡΧ/Β1/Φ27/63118/1414/9-11-1982 - ΦΕΚ 3/Β/11-1-1983». Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2021. 

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Γ. Μαστορόπουλος, Περί της Ι. Μονής Αγιάς Νάξου, στο: Η Νάξος δια μέσου των αιώνων, Πρακτικά του Α΄ Πανελληνίου Συνεδρίου (Φιλώτι, 3-6 Σεπτεµβρίου, 1992), Ι. ΠΡΟΜΠΟΝΑΣ – Σ. ΨΑΡΡΑΣ (επιµ.), Αθήνα 1994, σ. 449-466