Σελίμ Γ΄

σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (1761-1808)

Ο Σελίμ Γ΄ ο επονομαζόμενος Μεταρρυθμιστής και εμπνευστής (τουρκ.III. Selim, 24 Δεκεμβρίου 1761 - 28 Ιουλίου 1808) ήταν σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με φιλελεύθερες αντιλήψεις.

Σελίμ Γ΄
سليم ثالث
Χαλίφης του Ισλάμ
Καίσαρας των Ρωμαίων
Υπηρέτης των δύο Ιερών Προσκυνημάτων
Ηγέτης των πιστών
Περίοδος7 Απριλίου 1789 - 29 Μαΐου 1807 (18 έτη, & 1 μήνα)
ΠροκάτοχοςΑμπντούλ Χαμίτ Α΄
ΔιάδοχοςΜουσταφά Δ΄
Γέννηση24 Δεκεμβρίου 1761
Τοπ Καπί, Κωνσταντινούπολη, Οθωμανική Αυτοκρατορία
Θάνατος28 Ιουλίου 1808 (46 ετών)
Τοπ Καπί, Κωνσταντινούπολη, Οθωμανική Αυτοκρατορία
Τόπος ταφήςΤουρμπές Μουσταφά Γ΄, Λαλελί, Κωνσταντινούπολη, Οθωμανική Αυτοκρατορία
ΣύζυγοςΝεφιζάρ Καντινεφέντι
Χιουσνιουσάχ Καντινεφέντι
Ζιμπιφέρ Καντινεφέντι
Αφιτάμπ Καντινεφέντι
Ρεφέτ Καντινεφέντι
Νουρισέμς Καντινεφέντι
Γκόντσα Νιγκιάρ Καντινεφέντι
Ντιμχός Καντινεφέντι
Ταμπισαφάρ Καντινεφέντι
Πλήρες όνομα
   Σελίμ μπιν Μουσταφά
ΟίκοςΟσμανιδών
ΠατέραςΜουσταφά Γ΄
ΜητέραΜιχρισάχ Σουλτάνα
ΘρησκείαΙσλάμ
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Πρώτα χρόνια

Επεξεργασία

Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και ήταν γιος του Μουσταφά Γ΄και της Μιχρισάχ Σουλτάν και διαδέχτηκε το 1789 τον θείο του Αμπντούλ Χαμίτ Α΄. Ήταν ιδιαίτερα μορφωμένος και υπήρξε ποιητής και μουσικός. Το όνομά του συνδέθηκε με την πλέον ταραγμένη περίοδο της Ευρωπαϊκής ιστορίας: αυτήν της Γαλλικής Επανάστασης. Η εξωτερική του πολιτική σημαδεύτηκε από τις συνεχείς καταστροφικές ήττες. Το 1792 υπέγραψε τη συνθήκη Ιασίου, με το οποίο παραχωρούσε προνόμια στους Ρώσους.

Το 1798 ξέσπασε πόλεμος μεταξύ της Γαλλίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όταν τα στρατεύματα του Ναπολέοντα έφτασαν στην Αίγυπτο, αναγκαζόμενος τελικά σε συμμαχία. Γενικά κατά τη διάρκεια της εξουσίας του υπήρξαν πολλές αποσχιστικές τάσεις, κυρίως από πασάδες στις ανατολικές περιοχές της Αυτοκρατορίας, ενώ ενισχύθηκε η αυτονομία των παραδουνάβιων περιοχών. Επίσης εγκαινίασε για πρώτη φορά στην ιστορία της Αυτοκρατορίας μόνιμες διπλωματικές αποστολές στις μεγάλες πρωτεύουσες της Δύσης (Βιέννη, Λονδίνο, Παρίσι, Βερολίνο).

Στον εσωτερικό τομέα

Επεξεργασία

Στον εσωτερικό τομέα ο Σελίμ Γ΄ επιχείρησε πολλές ριζοσπαστικές αλλαγές, κυρίως στα στρατιωτικά ζητήματα. Συγκρότησε ειδικό συμβούλιο, στα μέλη του οποίου παραχώρησε πολλές αρμοδιότητες, ενώ περιόρισε σημαντικά αυτές του Μεγάλου Βεζίρη και των τοπικών αρχόντων. Από την αρχή της ανάρρησής του στο θρόνο έλαβε σειρά μέτρων που αφορούσαν φορολογία επί θεμάτων ιδιοκτησίας καθώς και σειρά μέτρων επί της εσωτερικής διοίκησης.

Προσπάθησε να περιορίσει την επιρροή των Γενιτσάρων και να δημιουργήσει τακτικό στρατό Ευρωπαϊκού τύπου. Οι συγκεκριμένες όμως μεταρρυθμίσεις που αποτέλεσαν την αρχή του λεγόμενου (Nizâm-i Cedid) Τανζιμάτ, προκάλεσαν την αντίδραση των Γενίτσαρων, οι οποίοι υποκινημένοι από κύκλους της Αυλής και θρησκευτικούς ηγέτες τον ανέτρεψαν με κίνημα και τον εκθρόνισαν το 1807 περιορίζοντάς τον στα ανάκτορα.

Τελικά δολοφονήθηκε δια στραγγαλισμού κατά διαταγή του διαδόχου του στο θρόνο Μουσταφά Δ΄ μέσα στα ανάκτορα στις 28 Ιουλίου του 1808 στη Κωνσταντινούπολη και το σώμα του ρίφθηκε από τα τείχη της πόλης. Ένα χρόνο αργότερα την ίδια τύχη είχε και ο Μουσταφά Δ΄. Ο Σελίμ Γ' θεωρείται ο πρωτοπόρος του μεταρρυθμιστικού ρεύματος Νιζαμι Τζεντιντ (Nizâm-i Cedid).

Οικογένεια

Επεξεργασία

Ο Σελίμ δεν απέκτησε παιδιά.

Σύζυγοι

  • Νεφιζάρ Καντινεφέντι
  • Χιουσνιουσάχ Καντινεφέντι
  • Ζιμπιφέρ Καντινεφέντι
  • Αφιτάμπ Καντινεφέντι
  • Ρεφέτ Καντινεφέντι
  • Νουρισέμς Καντινεφέντι
  • Γκόντσα Νιγκιάρ Καντινεφέντι
  • Ντιμχός Καντινεφέντι
  • Ταμπισαφάρ Καντινεφέντι

Σημειώσεις

Επεξεργασία
  • Ο Σελίμ Γ΄ είναι ο Σουλτάνος που μετά από διαβουλεύσεις ζήτησε το 1798 την καθαίρεση του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄ διατάζοντας στη συνέχεια την εξορία του, αρχικά στη Χαλκηδόνα και από εκεί στο Άγιο Όρος, ο οποίος τελικά αποκαταστάθηκε το 1806.
  • Είναι όμως και ο Σουλτάνος που έδωσε την άδεια της ανίδρυσης της ιστορικής Μεγάλης του Γένους Σχολής σε μεγάλο οικόπεδο στη Ξηροκρήνη (Κουρούτσεσμέ) του Βοσπόρου, μετά από σχετικό αίτημα που του υπέβαλε ο Δημήτριος Μουρούζης, που τελούσε Μέγας Διερμηνέας (Μέγας Δραγουμάνος) της Υψηλής Πύλης από το 1806.

Υπέγραψε με τον τσάρο Παύλο Α' , την 21η Μαρτίου 1800 στην Κωνσταντινούπολη, την ίδρυση του πρώτου ανεξάρτητου ελληνικού κράτους μετά την Άλωση (υπό οθωμανική επίβλεψη), την Επτάνησο Πολιτεία (βλέπε σχετικό λήμμα)