Σεμπάδ Η΄ ο Βαγρατίδης
O Σμπατ Η΄ ο Ομολογητής, αρμενικά: Սմբատ Խոստովանող Smbat Khostovanogh, (άκμασε στα μέσα του 9ου αι.) από τον Οίκο των Βαγρατιδών ήταν Αρμένιος ευγενής και ένας από τους σημαντικότερους πρίγκιπες (nakharar) της Αρμενίας στα μέσα του 9ου αι. και αρχιστράτηγος (sparapet) της Αρμενίας. Αιχμαλωτίστηκε στη Σαμάρα, πιέστηκε να ασπαστεί το Ισλάμ, αλλά αρνήθηκε και απεβίωσε εκεί. Ήταν πατέρας του Ασώτιος Α΄ της Αρμενίας, ιδρυτή του βασιλείου των Βαγρατιδών της Αρμενίας.
| Σεμπάδ Η΄ ο Βαγρατίδης | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Θάνατος | 862 |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μονάρχης |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Hripsime princess |
| Τέκνα | Ασώτιος Α΄ της Αρμενίας Σμπατ Μπαγκρατουνί Σαπούχ Μπαγκρατουνί Μουσέγ Μπαγκρατουνί Αμπάς Μπαγκρατουνί |
| Γονείς | Ασώτιος Δ΄ ο Βαγρατίδης |
| Οικογένεια | Δυναστεία των Μπαγκρατουνί |
Βιογραφία Επεξεργασία
Ο Σμπατ ήταν ο νεότερος γιος του Aσότ Δ΄ του Κρεατοφάγου, [1] ο οποίος μέχρι το τέλος του το 826 είχε φτάσει να ελέγχει ένα μεγάλο μέρος της Αρμενίας και αναγνωρίστηκε από τους Αββασίδες χαλίφες ως προεδρεύων πρίγκιπας (ishhan) της Αρμενίας. [2]
Μετά το τέλος τού Ασότ Δ΄, ο Σμπατ Η΄ και ο μεγαλύτερος αδελφός του Bαγράτ Β΄ χώρισαν την κληρονομιά του πατέρα τους: ο Βαγράτ Β΄ πήρε τις περιοχές Ταρόν, Kόιτ και Σασούν, δηλαδή κτήσεις της οικογένειας στον Άνω Ευφράτη, ενώ ο Σμπατ Η΄ έλαβε τα προγονικά εδάφη γύρω από Μπαγκαράν και τον Αράξη ποταμό. Σε μία υπολογισμένη προσπάθεια να κρατήσει τους δύο αδελφούς διχασμένους, η κυβέρνηση των Αββασιδών μοίρασε την εξουσία του Ασότ Δ΄ και απένειμε στον Σμπατ Η΄ τον τίτλο του αρχιστράτηγου (sparapet) και ηγεμόνα του Σιράκ, ενώ ο Βαγράτ Β΄ ονομάστηκε πρίγκιπας τέσσερα χρόνια μετά το τέλος τού πατέρα του. [1] [3] Οι υπολογισμοί των Αββασιδών αποδείχθηκαν σωστοί, καθώς τα δύο αδέλφια πέρασαν πολύ χρόνο ερίζοντας μεταξύ τους. [3] Το 841 για παράδειγμα, ο Βαγράτ Β΄ έβαλε τους Αρμένιους επισκόπους να καθαιρέσουν τον Καθολικό της Αρμενίας, Ιωάννη Δ΄, αλλά αμέσως επανεγκαταστάθηκε στην έδρα του από τον Σμπάτ Η΄ με τη βοήθεια των άλλων πριγκίπων. [2]
Ωστόσο οι Αρμένιοι πρίγκιπες μπόρεσαν να χρησιμοποιήσουν την ενασχόληση του Χαλιφάτου με την εξέγερση των Χουραμιτών του Μπαμπάκ Χοραμντίν, για να επιτύχουν σημαντικό βαθμό αυτονομίας κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. [4] Ο Σμπατ Η΄, ο οποίος είχε ζήσει στην Αυλή του χαλίφη ως όμηρος, ήταν πιο προσεκτικός σχετικά με την ανοιχτή αμφισβήτηση της Αραβικής εξουσίας από τον αδελφό του, αλλά τελικά και οι δύο ήταν πολύ αδύναμοι, για να απειλήσουν σοβαρά την κυριαρχία των Αββασιδών προς το παρόν. [2] Όταν ο Χαλίντ ιμπν Γιαζίντ αλ-Σαϋμπανί, ο οποίος στις προηγούμενες θητείες του είχε γίνει εξαιρετικά μη δημοφιλής, τόσο στους Χριστιανούς, όσο και στους Άραβες πρίγκιπες της χώρας, διορίστηκε ως κυβερνήτης από τον χαλίφη το 841, ο Σμπατ Η΄ ηγήθηκε της αντίδρασης εναντίον του. Οι επαναστάτες επέτυχαν την ανάκλησή του από τον χαλίφη και την αντικατάστασή του με τον πιο αδύναμο και ευέλικτο Aλί ιμπν-Χουσάιν, στον οποίο οι Αρμένιοι όχι μόνο αρνήθηκαν να παραδώσουν τους αναμενόμενους φόρους, αλλά και τον οποίο απέκλεισαν αμέσως στην πρωτεύουσά του, Μπαρνταά. [2] [5] Όταν ο χαλίφης αλ-Βατίκ (κυβ. 842–847) διόρισε ξανά τον Χαλίντ ως κυβερνήτη, ο Σμπατ Η΄ ήταν και πάλι στην πρώτη γραμμή μίας εξέγερσης εναντίον του, στο πλευρό του Μουσουλμάνου επαναστάτη Σαβαντάιμπν Αμπντ αλ-Χαμίντ αλ-Τζαχαφί και του Σαχάκ, πρίγκιπα του Συουνίκ. Ωστόσο οι επαναστάτες ηττήθηκαν βαριά στη μάχη του Kαβακέρτ. [6]
Όπως όλοι οι επιφανείς πρίγκιπες (nakharar), πιάστηκε αιχμάλωτος από τον Μπουγκά αλ-Καμπίρ, όταν αυτός εισέβαλε στην Αρμενία το 853–855. [6] Πολλοί από τους πρίγκιπες ασπάστηκαν το Ισλάμ για να σώσουν τη ζωή τους, αλλά ο Σμπατ Η΄ δεν το έκανε. Θεωρείται ως ομολογητής της πίστης από την Αρμενική Εκκλησία.
Ο γιος τού Σμπατ Η΄, ο Ασότ Ε΄ (ως πρίγκιπας) ή Α΄ (ως βασιλιάς), διαδέχθηκε τον πατέρα του ως αρχιστράτηγος (sparapet). Το 862 ο Aσότ Ε' /Α΄ έγινε επίσης «πρίγκιπας των πριγκίπων» (βασιλιάς), οδηγώντας τελικά στην ίδρυση του ουσιαστικά ανεξάρτητου Βασιλείου των Βαγκρατιδών της Αρμενίας το 884 [2] [6].
Bιβλιογραφικές αναφορές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 Ter-Ghewondyan 1976, σελ. 41.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Laurent 1919.
- ↑ 3,0 3,1 Laurent 1919, σελ. 105.
- ↑ Ter-Ghewondyan 1976, σελ. 38.
- ↑ Ter-Ghewondyan 1976, σελ. 28.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Ter-Ghewondyan 1976.
Πηγές Επεξεργασία
- Laurent, Joseph L. (1919). L'Arménie entre Byzance et l'Islam: depuis la conquête arabe jusqu'en 886 (στα French). Paris: De Boccard.