Σεμπρωνία (αδελφή των Γράκχων)
Η Σεμπρωνία, λατιν.: Sepronia, (170 π.Χ. – μετά το 101 π.Χ.), ήταν Ρωμαία ευγενής ,που έζησε στη Μέση και Ύστερη Ρωμαϊκή Δημοκρατία, η οποία ήταν πιο διάσημη ως αδελφή του δύσμοιρου Τιβέριου Γράκχου (απεβ. το 133 π.Χ.) και τού Γάιου Γράκχου (απεβ. το 121 π.Χ.), και σύζυγος τού Ρωμαίου στρατηγού Σκιπίωνα Αιμιλιανού.
| Σεμπρωνία (αδελφή των Γράκχων) | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 2ος αιώνας π.Χ. |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αρχαία Ρώμη |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Σκιπίων Αιμιλιανός[1][2] |
| Γονείς | Τιβέριος Σεμπρώνιος Γράκχος (ύπατος το 177 π.Χ.)[1][3] και Κορνηλία Σκιπιώνις Αφρικάνα[1][4] |
| Αδέλφια | Τιβέριος Σεμπρόνιος Γράκχος[1][5] Γάιος Σεμπρόνιος Γράκχος[1][6] |
| Οικογένεια | Sempronii Gracchi |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφία Επεξεργασία
Καταγωγή Επεξεργασία
Η Σεμπρωνία ήταν το μεγαλύτερο παιδί, που επέζησε και η μόνη κόρη τού Ρωμαίου υπάτου και τιμητή Τιβέριου Σεμπρόνιου Γράκχου και της συζύγου του Κορνηλίας Σκιπιώνας. Τα μικρότερα αδέλφια της ήταν οι διάσημοι Ρωμαίοι πολιτικοί Tιβέριος Σ. Γράκχος και Γάιος Σ. Γράκχος. Οι παππούδες της από τη μητέρα της ήταν ο μεγάλος Ρωμαίος στρατηγός Π. Κ. Σκιπίων Αφρικανός και η σύζυγός του Aιμιλία Παύλα Τέρτια. Ο θείος της Σεμπρωνίας από τη μητέρα του ήταν ένας άλλος διακεκριμένος Ρωμαίος στρατηγός, ο Λεύκιος Αιμίλιος Παύλος Μακεδονικός. Ο πατέρας της είχε τρομερή φήμη ως στρατηγός (έχοντας κερδίσει έναν θρίαμβο στη Σαρδηνία), και ήταν γνωστός ως αυστηρός τιμητής, που ήταν ωστόσο εξαιρετικά δημοφιλής.
Η Σεμπρωνία γεννήθηκε στη Ρώμη γύρω στο 170 π.Χ., και μεγάλωσε και εκπαιδεύτηκε εκεί από τη μητέρα της. Ο πατέρας της απεβίωσε ξαφνικά το 154 π.Χ., ωστόσο πιθανολογείται ότι αρραβωνιάστηκε, όσο εκείνος ζούσε. Ο πρώτος εξάδελφος της μητέρας της, Σκιπίων Αιμιλιανός Αφρικανός, ήταν ο πρώτος της εξάδελφος με υιοθεσία (από τον εκ μητρός θείο της), καθώς και ο αρραβωνιαστικός της. Μετά το τέλος τού πατέρα της, τα μικρότερα αδέλφια της προφανώς μεγάλωσαν και εκπαιδεύτηκαν εν μέρει στο σπίτι τού Σκιπίωνα: ήταν πλούσιος, πλούσιος και διατηρούσε έναν κύκλο Ρωμαίων και ξένων με λογοτεχνική σκέψη, γνωστούς στην ιστορία ως Σκιπιωνικός Κύκλος. Όταν η Σεμπρονία ήταν 17 ή 18 ετών, πιθανώς γύρω στο 151 π.Χ. (όταν ο Σκιπίων ο Νεότερος έφυγε για την Ιβηρική), φαίνεται να παντρεύτηκε τον Σκιπίωνα Αιμιλιανό. Αργότερα θα γίνει διάσημος Ρωμαίος στρατηγός, και κάπως λιγότερο επιτυχημένος Ρωμαίος πολιτικός.
Γάμος Επεξεργασία
Ορισμένες ιστορικές μαρτυρίες αναφέρουν ότι η Σεμπρωνία και ο Σκιπίων είχαν έναν πολύ δυστυχισμένο γάμο. Δεν έδειχναν καμία στοργή ο ένας για τον άλλον, και ο Σκιπίων παραπονέθηκε για την έλλειψη ομορφιάς και τη στειρότητά της. [7] Είναι γνωστό ότι η Σεμπρωνία δεν είχε παιδιά στον γάμο της. Οι ίδιες ιστορικές μαρτυρίες αναφέρουν, ότι το ζευγάρι διαφώνησε σχετικά με τη μεταχείριση τού Σκιπίωνα στον νεαρό εξάδελφό του και πρώην φύλακα Τιβέριο Γράκχο, ο οποίος είχε προσπαθήσει να κανονίσει έναν οικισμό για τη Νουμαντία και να βγάλει έναν ολόκληρο ρωμαϊκό στρατό από την αιχμαλωσία. Ο Σκιπίων κατήγγειλε τη συνθήκη στη Σύγκλητο και, παρόλο που ο Γράκχος σώθηκε από την τιμωρία, έφερε μία μνησικακία εναντίον του Σκιπίωνα και των συμμάχων του στο εξής. Συμμάχησε με τον πολιτικό αντίπαλο τού Σκιπίωνα Άππιο Κλαύδιο Πούλχερ, ο οποίος ήταν πρώτος της Συγκλητου (princeps Senatus) και τιμητής το 136 π.Χ., καθώς και με άλλους ισχυρούς άνδρες που συμμάχησαν μαζί του μέσω γάμου. Στη συνέχεια έγινε τριβούνος των πληβείων, προκειμένου να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα ριζοσπαστικών μεταρρυθμίσεων, που απειλούσε να υπονομεύσει την κοινωνικοοικονομική και πολιτική τάξη πραγμάτων.
Το 133 π.Χ. ο Τιβέριος Γράκχος και μερικοί από τους οπαδούς του δολοφονήθηκαν στη Ρώμη. Ο συντηρητικός όχλος που τους επιτέθηκε, οδηγήθηκε από μ;iα στενή συγγενή, τη Σεμπρωνία και τον εξάδελφο τού Σκιπίωνα, Πόπλιο Κορνήλιο Σκιπίωνα Νασίκα Σεραπίωνα, ο οποίος ήταν ο μέγιστος αρχιερέας (pontifex maximus). Εκείνη την εποχή, ο Σκιπίων έλειπε στην Ιβηρική πολιορκώντας επιτυχώς τη Νουμάντια, και κατά την επιστροφή του λέγεται ότι σχολίασε, ότι ο Τιβέριος προσπάθησε να γίνει βασιλιάς της Ρώμης, και έτσι άφησε να εννοηθεί ότι το τέλος τού Γράκχου δικαιολογείται από το έθιμο των προγόνων (mos maiorum). Εκείνη την εποχή, ο Σκιπίων πιστώθηκε ότι είχε κανονίσει τη δολοφονία, ή τουλάχιστον ότι είχε συνεννοηθεί σε αυτήν.
Ο Σκιπίων θεωρήθηκε έμμεσα υπεύθυνος για το τέλος τού κουνιάδου του, ή τουλάχιστον για την αποτυχία του να διώξει τους υπεύθυνους για τη δολοφονία Ρωμαίων πολιτών στην περιοχή της Συγκλήτου. Αυτό, μαζί με την επιθυμία του να μιλάει στο λαό στο εξής, οδήγησε σε πτώση της δημοτικότητάς του μεταξύ των Ρωμαίων ψηφοφόρων. Ωστόσο, ήταν ακόμη ένας σημαντικός και αποτελεσματικός ομιλητής στη Σύγκλητο
Την ίδια εποχή ορισμένες μεταφράσεις υποστηρίζουν, ότι ο Σκιπίωνας είχε κάνει μία σύγκριση μεταξύ τού ίδιου και του Τιβέριου Γράκχου με τον Αγαμέμνονα και τον Αίγισθο, αντίστοιχα. Το κοινό εκείνη την εποχή θα μπορούσε να κάνει προέκταση αυτής της σύγκρισης, για να καταλήξει στο συμπέρασμα, ότι ο Τιβέριος Γράκχος και η αδελφή του Σεμπρωνία είχαν κοινή σχέση μοιχίας και αιμομιξίας. [8] Αν και δεν υπάρχουν στοιχεία, που να υποστηρίζουν αυτή τη φήμη, είναι πιθανό να επηρέασε το μεταγενέστερο σκάνδαλο μεταξύ της Σεμπρωνίας και τού Λεύκιου Εξουίτου.
Το τέλος τού Σκιπίωνα Αιμιλιανού Επεξεργασία
Το 129 π.Χ. ο Σκιπίων είπε στους συμμάχους τού Γράκχου, ιδίως στον τριβούνο Γάιο Παπίριο Κάρβωνα, ότι σκόπευε να καταγγείλει επισήμως τις μεταρρυθμίσεις τού Τιβέριου Γράκχου, ιδίως τις αγροτικές προτάσεις. Ο Κάρβων, τότε τριβούνος των πληβείων, ήταν μακροχρόνιος υποστηρικτής του Tιβέριου Γράκχου, και εκείνη την εποχή ήταν σκληρός εχθρός τού Σκιπίωνα. Ο Σκιπίων επέστρεψε σπίτι και πήγε νωρίς για ύπνο, σχεδιάζοντας να κάνει την κρίσιμη ομιλία του την επόμενη ημέρα στη Σύγκλητο. Το επόμενο πρωί, τον βρήκαν νεκρό στο κρεβάτι του.
Δεν υπήρχε ιστορικό ασθένειας. Το σώμα του αποτεφρώθηκε βιαστικά, αντί να ενταφιαστεί όπως συνηθίζεται στους Σκιπίωνες. [α] Φήμες διαδόθηκαν ότι δολοφονήθηκε, και ότι η εν διαστάσει σύζυγός του Σεπρωνία και η μητέρα της Κορνηλία Σκιπιόνα ήταν ύποπτες. Ωστόσο, η αιτία τού τέλους τού Σκιπίωνα είναι άγνωστη, και δεν υπάρχουν στοιχεία, που να αποδεικνύουν ότι η Σεμπρωνία εμπλέκεται. Ωστόσο, η απάντηση της Συγκλήτου στο ξαφνικό τέλος ενός μεγάλου στρατηγού ήταν ασυνήθιστη.
Οι σύγχρονοι μελετητές προτείνουν ότι αν ο Σκιπίων δολοφονήθηκε, πιθανότατα ο Κάρβων ήταν υπεύθυνος. Ο Ρωμαίος ιστορικός και συγκλητικός Κικέρων, γράφοντας αρκετές δεκαετίες αργότερα, χρησιμοποιώντας πηγές που ήταν κοντά στον αποβιώσαντα Σκιπίωνα, κατονόμασε τον Κάρβωνα ως τον ένοχο, αλλά ήταν λιγότερο σίγουρος για το αν η Σεμπρωνία έδωσε στον Κάρβωνα πρόσβαση στον Σκιπίωνα. Όσοι πιστεύουν ότι ο Σκιπίων δολοφονήθηκε, επισημαίνουν το παρόμοια μυστηριώδες τέλος ενός άλλου εξαδέλφου του, τού Πόπλιου Κορνήλιου Σκιπίωνα Νασίκα Σεραπίωνα, ο οποίος, αν και μέγιστος αρχιερέας (pontifex maximus), είχε σταλεί στη Μικρά Ασία από τη Σύγκλητο και απεβίωσε μυστηριωδώς στην Πέργαμο το 132 π.Χ.
Μετέπειτα χρόνια Επεξεργασία
Η Σεμπρωνία έζησε ήσυχα, μετά το τέλος τού συζύγου της. με τη μητέρα της. Αφού ο μικρότερος αδελφός της απεβίωσε επίσης το 121 π.Χ., η περιουσία του κατασχέθηκε από μία εκδικητική Σύγκλητο. Η μητέρα της Κορνηλία Σκιπιώνα απεβίωσε αργότερα το ίδιο έτος, αφήνοντας την περιουσία της με ειδική εξαίρεση στη βρέφος εγγονή της Σεμπρωνία (κάτω).
Χρόνια μετά το τέλος τού συζύγου τής Σεμπρωνίας, Σκιπίωνα, μπλέχτηκε σε άλλο ένα δημόσιο σκάνδαλο. Γύρω στο 100 π.Χ. ένας Ρωμαίος πολιτικός κέρδισε γρήγορα φήμη, ισχυριζόμενος ότι ήταν ο νόθος γιος τού αδελφού της Σεμπρωνίας, Τιβέριου Γράκχου. Αυτός ο Ρωμαίος πολιτικός ονομαζόταν Λεύκιος Εκουίτος. Είναι πιθανό αυτό το σκάνδαλο να επηρεάστηκε από την προηγούμενη φήμη, ότι η Σεμπρωνία και ο αδελφός της είχαν κοινή σχέση αιμομιξίας, ενώ ο Σκιπίων ήταν ακόμη εν ζωή, υπονοώντας ότι ο Eκουίτος ήταν το αποτέλεσμα αυτής της ένωσης. [8]
Ανεξάρτητα από το αν η φήμη περί αιμομιξίας είχε επικρατήσει, ένας τριβούνος ζήτησε επιβεβαίωση από τη Σεμπρωνία ότι ο Λεύκιος Εκουίτος ήταν πράγματι ο γιος τού αδελφού της. Ζητήθηκε από τη Σεμπρωνία να φιλήσει τον Λεύκιο Εκουίτο στην Αγορά για να παράσχει απόδειξη τού ισχυρισμού του ως μόνου επιζόντος τέκνου τού Tιβέριου Γράκχου. [9] Το ευρύ κοινό ήταν ενθουσιασμένο με την προοπτική, ότι ο Τιβέριος Γράκχος είχε έναν απόγονο, που είχε επιζήσει, αλλά η Σεμπρωνία δεν επιβεβαίωσε τη φήμη, διαψεύδοντάς την αγανακτισμένη. Τώρα είναι ευρέως αποδεκτό, ότι ο Λεύκιος Εκουίτος δεν είχε σχέση με την οικογένεια Γράκχων. [8]
Καλλιτεχνικές απεικονίσεις Επεξεργασία
Η Σεμπρωνία παρουσιάζεται στον πίνακα Η Κορνηλία μητέρα των Γράκχων, δείχνει τα παιδιά της ως τους θησαυρούς της, τής Aγγέλικα Κάουφμαν, μίας Ευρωπαίας καλλιτέχνιδας τού 18ου αιώνα. Σε αυτόν τον πίνακα η Σεμπρωνία παρουσιάζεται ως νεαρή κοπέλα, ντυμένη στα ροζ, να κρατά το χέρι της μητέρας της. Αυτό γίνεται για να καταδείξει την αθωότητα της Σεμπρωνίας και τη σύνδεσή της με τη μητέρα της, Κορνηλία. [9]
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Σημειώσεις Επεξεργασία
- ↑ The family had a tomb, rediscovered in the eighteenth century, and now in the Vatican.
Βιβλιογραφικές αναφορές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 4091. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021.
- ↑ «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1504. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021.
- ↑ 3,0 3,1 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1182. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021.
- ↑ 4,0 4,1 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 3946. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021.
- ↑ «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1525. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021.
- ↑ «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1598. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021.
- ↑ Chrystal, Paul (17 Μαΐου 2017). «Roman Women: The Women who influenced the History of Rome».
- ↑ 8,0 8,1 8,2 Beness, J. Lea; Hillard, Tom (2017). «Wronging Sempronia – Erratum». Antichthon 51: 251. doi:. ISSN 0066-4774.
- ↑ 9,0 9,1 Hyde, Melissa· Milam, Jennifer (2 Μαρτίου 2017). Women, Art and the Politics of Identity in Eighteenth-Century Europe. ISBN 9781351871723.
Πηγές Επεξεργασία
- Sallust, De coniuratione Catilinae xxv
- Πλούταρχος, Κατασκευαστές της Ρώμης, Τιβέριος Γράκχος.
- Valerius Maximus, Factorum et dictorum memorabilium libri iii.8.6, ix.15.1
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Sempronia Gracchus στο Wikimedia Commons