Σερέχ

srḫ πρόσοψη (παλατιού)

Σερέκχ σε ιερογλυφικά

Το σερέκχ (ή και σερέχ) ήταν ένα σημαντικό εραλδικό σύμβολο της αρχαίας Αιγύπτου.

Σερέκχ του Ντζετ με το γεράκι Ώρο από πάνω.

Εμφάνιση

Το σερέκχ ήταν ένα διακοσμητικό μοτίβο που συνδύαζε την πρόσοψη ενός παλατιού και το σχέδιο (όψη από ψηλά) μιας βασιλικής αυλής. Η λέξη "σερέκχ" προέρχεται από την αιγυπτιακή λέξη για την "πρόσοψη". Υπάρχουν πάρα πολλές παραλλαγές για την διακόσμηση της πρόσοψης ενός σερέκχ. Η πολυπλοκότητα και η λεπτομέρεια της πρόσοψης αλλάζει σε μεγάλο βαθμό σε κάθε αντικείμενο που υπήρχε. Φαίνεται ότι δεν υπήρχαν αυστηροί στιλιστικοί κανόνες για το σχεδιασμό του σερέκχ.

Χρήση

Κανονικά ένα σερέκχ χρησιμοποιούταν ως βασιλικός θυρεός, δίνοντας έμφαση και τιμώντας το όνομα του Φαραώ. Η χρήση του μπορεί να χρονολογηθεί ήδη από την περίοδο Νακάντα ΙΙ (περίπου 3400 π.Χ.). Ονομάζοντας το Φαραώ, τα ιερογλυφικά που σχημάτιζαν το όνομά του, τοποθετούνταν σε ένα παραλληλόγραμμη επέκταση πάνω από το σερέκχ, που αντιπροσώπευε την βασιλική αυλή. Επίσης, το γεράκι του θεού Ώρου ή χίμαιρα του Σεθ ήταν στο πάνω μέρος του σερέκχ, υποδηλώνοντας τους ουράνιους προστάτες του ονομαζόμενου βασιλιά.

Αν η λέξη "σερέκχ" γραφόταν με όλα τα γράμματα (όπως φαίνεται στο κουτί με τα ιερογλυφικά παραπάνω), των οποίων κάποιες φορές προηγούταν η μινιατούρα ενός σερέκχ, μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και με την κυριολεκτική έννοια. Πολλοί πάπυροι για την κατασκευή κτηρίων χρησιμοποιούν τη λέξη "σερέκχ" για να περιγράψουν την πρόσοψη κτηρίου, όπως σπιτιού, ναού ή βασιλικού παλατιού.

Ιστορία

Όπως αναφέρθηκε, το σερέκχ σαν διακοσμητική μινιατούρα εμφανίστηκε πρώτη φορά κατά την ύστερη φάση της περιόδου της Νακάντα ΙΙ, όπου χρησιμοποιούταν μόνο ως βασιλικό εραλδικό σύμβολο. Από το Αρχαίο Βασίλειο και μετά εμφανίζονται και οι πρώτες χρήσεις σαν λέξη με όλα τα γράμματα σε αρχαίους παπύρους.