Σερδάνια

ιστορική περιοχή της Καταλονίας

Ο όρος Σερδάνια (καταλανικά: Cerdanya‎‎, γαλλικά: Cerdagne‎‎, ισπανικά: Cerdaña‎‎) αναφέρεται σε μια φυσική περιοχή των Πυρηναίων που χωρίζεται διοικητικά μεταξύ της Ισπανίας και της Γαλλίας. Ιστορικά υπήρξε ο πυρήνας της κομητείας της Σερδάνια (από το 798 μέχρι το 1118). Στη συνέχεια εντάχθηκε στο πριγκιπάτο της Καταλονίας μέχρι τη συνθήκη των Πυρηναίων που απέδωσε στη Γαλλία 33 χωριά της περιοχής εκτός από την πόλη της Λίβια που παρέμεινε κάτω από τον ισπανικό έλεγχο. Σήμερα η ισπανική πλευρά ανήκει στην αυτόνομη περιφέρεια της Καταλονίας και μοιράζεται μεταξύ των επαρχιών της Λιέιδα και της Ζιρόνα, παρόλο που θεωρείται ενιαία περιοχή και φέρει το όνομα Σερδάνια δίχως προσδιορισμούς. Αντίθετα στη Γαλλία δεν υφίσταται κάποια διοικητική υποδιαίρεση με το όνομα Σερντάν. Το σημαντικότερο πληθυσμιακό κέντρο της είναι το Πουτσερδά, πρωτεύουσα της σημερινής καταλανικής επαρχίας της Σερδάνια.

Η Άνω και Κάτω Σερδάνια στα σύνορα Γαλλίας-Ισπανίας.

Οι πρώτοι κάτοικοι της περιοχής ήταν μη ινδοευρωπαίοι, ομιλητές μιας γλώσσας κοντινής στα παλαιά βασκικά, που αναμείχθηκαν με ιβηρικά φύλα που κατεύθασαν από το νότο κι έγιναν γνωστοί στους Ρωμαίους ως Κερρητανοί (Cerretani[1]). Με τη ρωμαϊκή κατάκτηση, ο κύριος οικισμός των Κερρητανών μετατράπηκε σε ρωμαϊκή πόλη με το όνομα Iulia Lybica, που με την εξέλιξη των αιώνων κατέληξε να λέγεται Llívia.

Ο εκρωμαϊσμός των κατοίκων της περιοχής υπήρξε ιδιαίτερα αργός και φαίνεται ότι οι κάτοικοι μιλούσαν την κερετανική γλώσσα μέχρι τον 8ο ή 9ο αιώνα, όταν και τα αντικατέστησαν με τα καταλανικά. Σταδιακά η Ιουλία Λίμπικα έχασε τον πρωταγωνιστικό της ρόλο, όντας από τα μέσα του 6ου αιώνα η κοντινή Σέου δ' Ουρζέλ ο αστικός πυρήνας με τη μεγαλύτερη σημασία λόγω της εγκατάστασης εκεί της επισκοπής του Ουρζέλ. Μετέπειτα η Σερδάνια ενσωματώθηκε στα βησιγοτθικά βασίλεια της Τουλούζης και του Τολέδο, μέχρι την ενσωμάτωσή της στην Ισπανική Μαρκιωνία και τη δημιουργία της ομώνυμης κομητείας.

Η Κομητεία της Σερδάνια (στα καταλανικά, Comtat de Cerdanya) προέκυψε όπως και οι υπόλοιπες γειτονικές της κομητείες στα πλαίσια της φραγκικής Ισπανικής Μαρκιωνίας και κατάφερε να επεκταθεί στις γύρω περιοχής του Κονφλέν και του Μπεργεδά. Οι κόμητες της προστάτεψαν πολλές γειτονικές μονές και αββαεία μέχρι που, λόγω της εξαφάνισης της δυναστείας τους, απορροφήθηκαν από την κομητεία της Βαρκελώνης.

Στη συνέχεια η συνθήκη των Πυρηναίων χώρισε στη μέση την περιοχή, με τη Λίβια να παραμένει ισπανική λόγω του καθεστώτος της ως πόλης και ιστορικής πρωτεύουσας της Σερδάνια (η συνθήκη ανέφερε ότι θα αποδίδονται στη Γαλλία μόνο χωριά). Πλέον το γαλλικό τμήμα αναφέρεται ως la Cerdagne ή (πιο σπάνια) ως Cerdagne française και από ισπανική ως Alta Cerdanya ενώ αντίστοιχα η ισπανική πλευρά συνηθίζεται να αποκαλείται στα καταλανικά la Cerdanya.

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Το εθνικό όνομα των Κερρητανών προέρχεται από το αρχικό όνομα της Λίβια, Cere, που με τη σειρά της σχετίζεται με την τοπική ρίζα ker ή kar που σχετίζεται με τη βασκική harri και σημαίνει πέτρα. βλ. Onomasticon Cataloniae, λήμμα «Cerdanya»

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία