Ο Σινγκ-Τουνγκ Γιάου (κινέζικα: 丘成桐, γεννήθηκε στις 4 Απριλίου 1949) είναι Κινεζοαμερικανός μαθηματικός και καθηγητής Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ[31] Τον Απρίλιο του 2022, ο Γιάου ανακοίνωσε την αποχώρησή του από το Χάρβαρντ για να γίνει καθηγητής μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο Tsinghua[32].

Σινγκ-Τουνγκ Γιάου
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
丘成桐 (Καντονέζικα) και Khiu Sṳ̀n-thûng (Hakka Chinese)
Γέννηση4 Απριλίου 1949
Σαντόου[1][2][3]
ΚατοικίαΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Ευρύτερη Βοστώνη (από 1987)
ΕθνικότηταChinese Americans[4]
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής (από 1990)[5][6]
Βρετανικό Χονγκ Κονγκ (έως 1990)[7]
Χονγκ Κονγκ (έως 1990)
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[8][9][10]
Καντονέζικη γλώσσα
Hakka Chinese
Εκπαίδευσηπτυχίο
διδάκτωρ φιλοσοφίας
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Μπέρκλεϋ
Pui Ching Middle School
Chung Chi College
Κινέζικο Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμαθηματικός[11][12][13]
διδάσκων πανεπιστημίου
καθηγητής πανεπιστημίου[14][15]
επιστήμονας[16][17][18]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο Χάρβαρντ
Πανεπιστήμιο Στάνφορντ
Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Μπέρκλεϋ
Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Σαν Ντιέγκο[19]
Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης στο Στόνι Μπρουκ[20]
Πανεπιστήμιο Τζετζιάνγκ[21]
Οικογένεια
ΑδέλφιαStephen Shing-Toung Yau
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςμετάλλιο Φιλντς (1982)
Υποτροφία Γκούγκενχαϊμ (1982)[22]
βραβείο ΜακΆρθουρ (1984)
βραβείο Όσβαλντ Βέμπλεν στη γεωμετρία (1981)
Εθνικό Μετάλλιο των Επιστημών (1997)
βραβείο Χούμπολτ (1991)
εταίρος του Αλεξάντερ φον Χούμπολτ
βραβείο Βολφ Μαθηματικών (2010)[23]
βραβείο Κράφουντ στα μαθηματικά (1994)[24]
εταίρος της Αμερικανικής Μαθηματικής Εταιρίας (2013)[25][26]
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Τζετζιάνγκ (2003)[27]
επίτιμος διδάκτωρ του Κινεζικού Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ
βραβείο Κράφουντ
John J. Carty Award for the Advancement of Science (1981)[28]
Βραβείο Σάο (2023)[29]
βραβείο Μεγάλων Μεταναστών (2009)[30]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Γιάου γεννήθηκε στο Shantou της Κίνας, μετακόμισε στο Χονγκ Κονγκ σε νεαρή ηλικία και στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1969. Του απονεμήθηκε το μετάλλιο Φιλντς το 1982, σε αναγνώριση της συμβολής του στις μερικές διαφορικές εξισώσεις, την εικασία του Καλάμπι, το θεώρημα της θετικής ενέργειας και την εξίσωση Monge-Ampère[33] Ο Γιάου θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους συντελεστές στην ανάπτυξη της σύγχρονης διαφορικής γεωμετρίας και της γεωμετρικής ανάλυσης.

Βιογραφία Επεξεργασία

Ο Γιάου γεννήθηκε στο Shantou της Κίνας το 1949 από Κινέζους γονείς. Η γενέτειρα του καθηγητή Γιάου είναι η κομητεία Jiaoling της Κίνας. Η μητέρα του, Yeuk Lam Leung, ήταν από την περιοχή Meixian- ο πατέρας του, ο Chen Ying Chiu, ήταν Κινέζος μελετητής της φιλοσοφίας, της ιστορίας, της λογοτεχνίας και των οικονομικών. Ήταν το πέμπτο από τα οκτώ παιδιά με καταγωγή από τη Χάκα[34].

Κατά τη διάρκεια της κομμουνιστικής κατάληψης της ηπειρωτικής Κίνας, όταν ήταν μόλις λίγων μηνών, η οικογένειά του μετακόμισε στο Χονγκ Κονγκ, όπου αναγκάστηκε να μάθει να μιλάει καντονέζικα καθώς και κινέζικα Χάκα. Κατάφερε να επιστρέψει μόνο το 1979, μετά από πρόσκληση του Hua Luogeng, όταν η ηπειρωτική Κίνα εισήλθε στην εποχή της μεταρρύθμισης και του ανοίγματος[35]. Είχαν οικονομικά προβλήματα επειδή είχαν χάσει όλη τους την περιουσία, και ο πατέρας του και η δεύτερη μεγαλύτερη αδελφή του πέθαναν όταν ήταν δεκατριών ετών. Ο Γιάου άρχισε να διαβάζει και να απολαμβάνει τα βιβλία του πατέρα του και αφιερώθηκε περισσότερο στις σχολικές εργασίες. Αφού αποφοίτησε από το Pui Ching Middle School, σπούδασε μαθηματικά στο Κινεζικό Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ από το 1966 έως το 1969, χωρίς να λάβει πτυχίο λόγω πρόωρης αποφοίτησης. Άφησε τα βιβλία του στον μικρότερο αδελφό του, τον Stephen Shing-Toung Yau, ο οποίος στη συνέχεια αποφάσισε να σπουδάσει επίσης μαθηματικά.

Το φθινόπωρο του 1969 ο Γιάου ξεκίνησε το διδακτορικό πρόγραμμα μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ. Κατά τη διάρκεια των χειμερινών διακοπών, διάβασε τα πρώτα τεύχη του περιοδικού Journal of Differential Geometry[36] και εμπνεύστηκε έντονα από τις εργασίες του Τζον Μίλνορ για τη γεωμετρική θεωρία ομάδων[37]. Στη συνέχεια διατύπωσε μια γενίκευση του θεωρήματος του Πρέισμαν και ανέπτυξε περαιτέρω τις ιδέες του με τον Μπλέιν Λόουσον κατά τη διάρκεια του επόμενου εξαμήνου[38] Χρησιμοποιώντας αυτή τη δουλειά, πήρε το διδακτορικό του το επόμενο έτος, το 1971, υπό την επίβλεψη του Σιίνγκ-Σεν Τσέρν[39].

Πέρασε ένα έτος ως μέλος του Ινστιτούτου Προχωρημένων Σπουδών στο Πρίνστον, πριν ενταχθεί στο Πανεπιστήμιο Stony Brook το 1972 ως επίκουρος καθηγητής. Το 1974 έγινε αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ[40] . 1976 πήρε μια θέση ως επισκέπτης καθηγητής στο UCLA και παντρεύτηκε τον φυσικό Yu-Yun Kuo, τον οποίο γνώριζε από την εποχή που ήταν μεταπτυχιακός φοιτητής στο Μπέρκλεϊ. Από το 1984 έως το 1987 εργάστηκε στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Ντιέγκο.[41] Από το 1987 βρίσκεται στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ[42] Τον Απρίλιο του 2022, ο Γιάου ανακοίνωσε την επικείμενη μετακίνησή του από το Χάρβαρντ στο Πανεπιστήμιο Tsinghua[32].

Το 1978, ο Γιάου έμεινε "άπατρις" αφού το Βρετανικό Προξενείο ανακάλεσε τη διαμονή του στο Χονγκ Κονγκ λόγω του καθεστώτος μόνιμης διαμονής του στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σχετικά με το καθεστώς του όταν έλαβε το μετάλλιο Φιλντς το 1982, ο Γιάου δήλωσε: "Είμαι περήφανος να πω ότι όταν μου απονεμήθηκε το μετάλλιο Φιλντς στα μαθηματικά, δεν είχα κανένα διαβατήριο οποιασδήποτε χώρας και σίγουρα θα έπρεπε να θεωρούμαι Κινέζος." Ο Γιάου παρέμεινε " άπατρις " μέχρι το 1990,[43] όταν απέκτησε την υπηκοότητα των Ηνωμένων Πολιτειών.[44].

Μαζί με τον επιστημονικό δημοσιογράφο Στιβ Νάντις, ο Γιάου έγραψε μια μη-τεχνική περιγραφή των πολλαπλών Calabi-Yau και της θεωρίας χορδών,[45] μια ιστορία του τμήματος μαθηματικών του Χάρβαρντ,[46] και μια αυτοβιογραφία.[47]

Βραβεία Επεξεργασία

Ο Γιάου έλαβε πολλά βραβεία[48], μεταξύ των οποίων το μετάλλιο Φιλντς το 1982 για τη συμβολή του στις μερικές διαφορικές εξισώσεις, καθώς και το βραβείο Κράφοορντ το 1994, το Εθνικό Μετάλλιο Επιστήμης το 1997 και το βραβείο Βολφ το 2010. Το 1981 έλαβε το βραβείο Oswald Veblen.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 14  Δεκεμβρίου 2014.
  2. sydney.edu.au/news/84.html?newsstoryid=6004.
  3. query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9C03E7DB1E30F934A25753C1A9609C8B63.
  4. «中国大百科全书» (Simplified Chinese) Encyclopedia of China Publishing House. 1993. 226059. Ανακτήθηκε στις 31  Μαρτίου 2022. ISBN-13 978-7-5000-7958-3. ISBN-10 7-5000-7958-3.
  5. www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/07317115.2011.572535.
  6. www.researchgate.net/profile/Todd_Oliynyk/publication/45883638_On_long-time_existence_for_the_flow_of_static_metrics_with_rotational_symmetry/links/0f31753915656f4164000000.pdf.
  7. www.facebook.com/video.php?v=10151094456362002.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12342157h. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. mub2010582064. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  10. CONOR.SI. 44347747.
  11. onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/cpa.3160280203/abstract.
  12. onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/cpa.3160310304/full.
  13. www.theglobeandmail.com/news/technology/science/an-equation-for-controversy/article189286/.
  14. sites.dartmouth.edu/calligraphy/2015/02/.
  15. sites.dartmouth.edu/calligraphy/.
  16. www.china.org.cn/english/scitech/170380.htm.
  17. www.bibliotecapleyades.net/ciencia/time_travel/esp_ciencia_timetravel06.htm.
  18. www.doctoryau.com/letter_schmid.html.
  19. Ανακτήθηκε στις 3  Ιουλίου 2019.
  20. Ανακτήθηκε στις 4  Ιουλίου 2019.
  21. Ανακτήθηκε στις 4  Ιουλίου 2019.
  22. shing-tung-yau.
  23. www.ams.org/notices/201006/rtx100600748p.pdf.
  24. www.crafoordprize.se/news/the-royal-swedish-academy-of-sciences-awards-the-1994-crafoord-prize-to-differential-geometry/.
  25. www.ams.org/fellows_by_year.cgi?year=2013. Ανακτήθηκε στις 24  Νοεμβρίου 2022.
  26. www.ams.org/news?news_id=1680. Ανακτήθηκε στις 24  Νοεμβρίου 2022.
  27. (Κινεζικά) Ministry of Education of the People's Republic of China. www.moe.gov.cn/s78/A22/xwb_left/moe_829/tnull_44386.html. Ανακτήθηκε στις 11  Απριλίου 2019.
  28. www.nasonline.org/programs/awards/john-j-carty-award.html.
  29. www.shawprize.org/prizes-and-laureates/mathematical-sciences/2023/press-release.
  30. www.carnegie.org/awards/great-immigrants/2009-great-immigrants/.
  31. "Questions and answers with Shing-Tung Yau", Physics Today, 11 April 2016.
  32. 32,0 32,1 Ling, Xin (21 Απριλίου 2022). «Chinese-born maths genius leaves Harvard to help China become a powerhouse on subject». South China Morning Post (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2022. 
  33. Albers, Donald J.; Alexanderson, G. L.; Reid, Constance. International Mathematical Congresses. An Illustrated History 1893-1986. Rev. ed. including ICM 1986. Springer-Verlag, New York, 1986
  34. «丘成桐院士关注家乡蕉岭仓海诗廊文化建设项目». Eastday (στα Κινεζικά). 6 Ιουνίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 17 Αυγούστου 2019. 
  35. Nadis, Steven J. (2019). The shape of a life : one mathematician's search for the universe's hidden geometry. New Haven. ISBN 978-0-300-24552-3. 1083670814. 
  36. «Journal of Differential Geometry». www.intlpress.com. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2023. 
  37. Shinobu Hosono. Interview with Shing-Tug Yau.
  38. «Page at Center of Mathematical Sciences at Zhejiang University». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2023. 
  39. Shing-Tung Yau. Mathematics Genealogy.
  40. «Shing-Tung Yau (Biography)». 
  41. «University of California, San Diego: External Relations: News & Information: News Releases : Science». 
  42. «Department of Mathematics faculty, Harvard University». 
  43. According to the Chinese nationality law, he was a Chinese national by descent and birth and remained so until his naturalization.
  44. Overbye, Dennis (October 17, 2006). «Scientist at Work: Shing-Tung Yau The Emperor of Math». The New York Times. https://www.nytimes.com/2006/10/17/science/17yau.html?pagewanted=all&_r=0. Ανακτήθηκε στις September 14, 2013. «He became a United States citizen in 1990.» 
  45. Nadis, Steven J. (2010). The shape of inner space : string theory and the geometry of the universe's hidden dimensions. New York: Basic Books. ISBN 978-0-465-02266-3. 701109877. 
  46. Yau, Shing-Tung (2013). A history in sum : 150 years of mathematics at Harvard (1825-1975). Cambridge, Massachusetts. ISBN 978-0-674-72655-0. 861199459. 
  47. Nadis, Steven J. (2019). The shape of a life : one mathematician's search for the universe's hidden geometry. New Haven. ISBN 978-0-300-24552-3. 1083670814. 
  48. «Prof. Shing Tung YAU | CUHK Mathematics». www.math.cuhk.edu.hk. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2023. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία