Σουλία

Ως πόλη Σουλία ή Σουλήνα, αναφέρεται αρχαιολογική θέση στην ευρύτερη περιοχή της Αγίας Γαλήνης, στη νότια ακτογραμμή της Κρήτης. Αναφέρεται στο Σταδιασμός της μεγάλης θαλάσσης ως λιμένας με καλό νερό και ήταν επίνειο της Συβρίτου. Δεν αναφέρεται δικό της νόμισμα και φαίνεται πως πολιούχος θεά ήταν η Άρτεμις, όπως υποδεικνύεται από τα ερείπια αρχαίου ναού στις εκβολές του αρχαίου ποταμού Ηλέκτρα (νυν Πλατύς), στον όρμο της αγ. Γαλήνης. Στο Σταδιασμοί, επίσης, αναφέρονται και τα δύο ονόματα με τα οποία τη γνωρίζουμε σήμερα.

Αρχιτεκτονικά λείψανα, στα οποία περιλαμβάνεται υδραγωγείο, αναφέρονται από τον Κριστόφορο Μπουοντελμόντι στο "Suveta" (1415). Ο Πάσλεϊ ήταν ο πρώτος που υπέδειξε την ταυτότητα της αρχαιολογικής θέσης, την οποία επιβεβαίωσε αργότερα ο Χάλντμπερ. Όταν η θέση χρησιμοποιήθηκε εκ νέου για κατοίκηση μετά το 1884, βρέθηκαν λείψανα του ιερού της Αρτέμιδας και πολλές αναθηματικές επιγραφές αναφερόμενες στο όνομά της, αλλά δεν αποκαλύφθηκε αναγνωρίσιμο πολεοδομικό σχήμα.

Όλα τα ευρήματα ανήκουν στην περίοδο της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, εκτός του ιερού που είναι παλαιότερο, όπως και τα ίχνη κατοικιών γύρω από το ιερό που παρατήρησε ο Χάλντμπερ. Κοντά στην ακτή υπάρχουν λείψανα του ρωμαϊκού τείχους, ενώ ο κύριος οικισμός ή τουλάχιστον τμήμα του φαίνεται πως βρισκόταν στο λόγο 1 χλμ. ΒΑ της Αγ. Γαλήνης, όπου αποκαλύφθηκαν πολλά όστρακα.

Βιβλιογραφία

• Blackman D. J. «Soulia» στο William L., McAlister, Marian Holland, (Eds.) 1976, The Princeton encyclopedia of classical sites. Princeton University Press. Princeton, N.J. ISBN 978-0691035420
• Halbherr, F. 1896, AJA 11, 593-94.
• Pashley, R. ανατ. 1970, Travels in Crete II , 303-4.