Στάμνος του Συρίσκου (η δολοφονία του Ιππάρχου)

Ο στάμνος του Συρίσκου φιλοξενείται στο Μουσείο «Μάρτιν φον Βάγκνερ» του Πανεπιστημίου του Βίρτσμπουργκ. Η προέλευσή του δεν είναι γνωστή. Είναι μέλος της «Συλλογής Φέολι».

η δολοφονία του Ιππάρχου
εμπρόσθια όψη: οι Αρμόδιος και Αριστογείτων δολοφονούν τον τύραννο Ίππαρχο
Ονομασία	η δολοφονία του Ιππάρχου
Έτος δημιουργίας	5ος αι. π.Χ.
Είδος	αττικός ερυθρόμορφος στάμνος
Διαστάσεις	35 εκ.
Μουσείο	Martin von Wagner-Museum, Würzburg
Αριθμός καταλόγου	L 515
δεδομένα

Περιγραφή

Ο στάμνος ύψους 35 εκατοστών είναι διακοσμημένος με δύο ερυθρόμορφες αγγειογραφίες με θέμα την δολοφονία του τυράννου Ιππάρχου από το χέρι του Αρμόδιου και Αριστογείτωνα. Είναι σπασμένος και ξανασυγκολλημένος, ενώ ο συντηρητής του επικάλυψε τις ρωγμές με το ερυθρόμορφο χρώμα της αγγειογραφίας. Στην πίσω όψη ένα κεφάλι είναι νέο.

Μπροστινή αγγειογραφία

Η αγγειογραφία της μπροστινής όψης εικονίζει μια σκηνή δολοφονίας. Ένας μεσήλικας γενειοφόρος και ένας έφηβος άνδρας επιτίθενται με τα σπαθιά τους σε έναν επίσης γενειοφόρο μεσήλικα και από τις δύο πλευρές και τον σκοτώνουν. Ο άνδρας αριστερά τον έχει ήδη τρυπήσει με το σπαθί του, ενώ ο έφηβος έχει υψώσει το σπαθί του για να τον χτυπήσει. Ο νεαρός φοράει ιμάτιο και στεφάνι μυρτιάς, το σύμβολο του αθάνατου έρωτα. Κρατάει τη θήκη του σπαθιού του στο αριστερό χέρι. Ο γενειοφόρος στη μέση που δέχεται την επίθεση προσπαθεί να ξεφύγει προς τα αριστερά. Φοράει δάφνινο στεφάνι στα μαλλιά και κρατάει στο αριστερό χέρι το μεγάλο σκήπτρο του τυράννου. Με το δεξί προσπαθεί μάταια να απωθήσει τον δολοφόνο του, που τον περίμενε για να τον σκοτώσει. Είναι και αυτός στεφανωμένος και ντυμένος με ιμάτιο και χιτώνα.

Πίσω αγγειογραφία

Η πίσω αγγειογραφία είναι μικρότερου μεγέθους. Εικονίζει τρεις άνδρες, δύο έφηβους και έναν ηλικιωμένο, που προφανώς γίνονται μάρτυρες του αιματηρού περιστατικού, και τρομαγμένοι σπεύδουν προς βοήθεια. Είναι και αυτοί ντυμένοι με κοντό ή μακρύ ιμάτιο και στεφανωμένοι, ενώ κρατούν μακρυά ράβδο στο χέρι.

Ερμηνεία

Η μπροστινή αγγειογραφία εικονίζει την δολοφονία του Ιππάρχου από τον γηραιότερο Αρμόδιο και τον νεαρό εραστή του, τον Αριστογείτονα, ενώ στην πίσω όψη βλέπουμε τους πολίτες της Αττικής και θεατές των Παναθηναίων αγώνων, που ως γνωστό τελούνταν όταν ξαφνικά συνέβη η επίθεση.

Καλλιτεχνική ερμηνεία

Το έργο είναι αξιόλογο για την επιτυχημένη σύνθεση και απόδοση των γραμμών και χρωμάτων. Εκτός αυτού είναι αξιόλογο για την διάσωση του ιστορικού γεγονότος που αναφέρει. Είναι σίγουρα επηρεασμένο από το δημοφιλές σύμπλεγμα των Τυραννοκτόνων.

Δείτε επίσης

• Παναθηναϊκός αμφορέας (Βρετανικό Μουσείο αρ. 605)

Πηγές

• Deutsches Archäologisches Institut (1884). Archäologische Zeitung. Berlin: Druck und Verlag G. Reimer. σελίδες 215-222 και πίνακας 12. Ανακτήθηκε στις 24 Μαρτίου 2012. 
• Beat Schweizer (2009). ... da den Tyrannen sie erschlugen, gleiches Recht den Athenern schufen. σελίδες 254. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιανουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 24 Μαρτίου 2012.