Συζήτηση:Εξώλης και προώλης

Επειδή πιθανώς κάποιος να ενδιαφέρεται για την ετυμολογική προέλευση της φράσεως αυτής, αλλά και για την ορθογραφία της, ήθελα απλώς να επισημάνω ότι η ορθή γραφή είναι εξώλης και προώλης. Ζητώ συγγνώμη από τον αγαπητό συνεργάτη και συντάκτη τού άρθρου, αν δεν κατάλαβα την πρόθεσή του― διότι δεν είμαι σίγουρος αν η γραφή που παραθέτει είναι παιγνιώδης ή όχι, μια και τη συνδέει με θεατρικές παραστάσεις που συχνά ακολουθούν αυτή την τακτική.

Εν πάση περιπτώσει, η φράση είναι ήδη αρχαία και οι λέξεις αποτελούν επίθετα προερχόμενα από τις προθέσεις εξ και προ, καθώς και από θέμα τού ρ. ὄλλυμι «καταστρέφω, αφανίζω, διαφθείρω». Στην πρώτη τους μαρτυρία απαντούν κανονικά ως κλιτά επίθετα, όπως μαρτυρεί ο Δημοσθένης: εἰ δ΄ ἄρ΄ ἔχουσιν ἀνιάτως͵ τούτους μὲν αὐτοὺς καθ΄ ἑαυτοὺς ἐξώλεις καὶ προώλεις ἐν γῇ καὶ θαλάττῃ ποιήσατε (Περί του στεφάνου 324). Το ίδιο συμβαίνει και τον 2ο αιώνα μ.Χ. σε παράθεμα του σοφιστή Κλαυδίου Αιλιανού: ἀλλ΄ ἐξώλης καὶ προώλης προπηλακισθεὶς ἐς κόρακας ᾤχετο.

Η σημερινή σημασία τής φρ. και ο περιορισμός της στο θηλυκό γένος (πβ. κ. κακήν κακώς) έχει την αφετηρία της στη μεσαιωνική εποχή και στο έθιμο της διαπόμπευσης όσων γυναικών είχαν διαπράξει μοιχεία ή ασκούσαν πορνεία. Οι λέξεις εξώλης και προώλης συνδέθηκαν με την απώλεια (που ανάγεται στο ίδιο ρήμα) και απέκτησαν άλλο πεδίο αναφοράς.

Ελπίζω οι πληροφορίες αυτές να είναι χρήσιμες σε κάποιον. Ζητώ και πάλι συγγνώμη αν παρεξήγησα τον λόγο τής εσφαλμένης γραφής στον τίτλο τού άρθρου. Ευχαριστώ. Dr Moshe 22:30, 21 Αυγούστου 2006 (UTC)

Αγαπητέ Dr Moshe καλημέρα. Η αρχική ως είχε καταχώρηση προέρχονταν εξ αντιγραφής από θεατρικό "κους-κους" του "Φαντάζιο" (παλαιότερου περιοδικού). Η παρέμβαση οποιουδήποτε επι "τω βέλτιστω" και ορθότητα ενός άρθρου είναι νομίζω πάντα αναγκαία, η δε εκδηλούμενη ταυτόχρονα και διακριτική ευγένεια ακόμη πιο ευκταία. Συνεπώς αντί συγνώμης σου, εγώ ευχαριστώ!--Templar52 04:47, 22 Αυγούστου 2006 (UTC)