Σφαγή της Μπορόβας

Θηριωδία κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο

Ως σφαγή της Μπορόβας αναφέρεται η μαζική εκτέλεση 107 κατοίκων του χωριού Μπορόβα Κορυτσάς της Αλβανίας που πραγματοποιήθηκε στις 6 Ιουλίου του 1943 από τα γερμανικά στρατεύματα Κατοχής ως αντίποινα για τη δράση των Αλβανών παρτιζάνων, με την πλειοψηφία των θυμάτων να αποτελείται από γυναικόπαιδα και ηλικιωμένους[1].

Ο χώρος του μνημείου των θυμάτων στη Μπορόβα.

Ιστορικό Επεξεργασία

Η μάχη της Μπορόβας Επεξεργασία

Το απόγευμα της 6ης Ιουλίου του 1943, τρεις λόχοι του 98ου συντάγματος και άνδρες του 54ου αναγνωριστικού αποσπάσματος της 1ης Ορεινής Μεραρχίας της Βέρμαχτ δέχτηκαν επίθεση από Αλβανούς αντάρτες του LANÇ[2] τη στιγμή που διέσχιζαν την Μπορόβα. Κατά τη διάρκεια της πολύωρης συμπλοκής - στην οποία ενεπλάκη και γειτονική ιταλική μονάδα - οι Γερμανοί στρατιώτες απέκρουσαν τους αντάρτες μετρώντας απώλειες τεσσάρων τραυματιών[3].

Η σφαγή Επεξεργασία

Αμέσως μετά το τέλος της μάχης, Γερμανοί στρατιώτες των λόχων του 98ου συντάγματος κατευθύνθηκαν προς την Μπορόβα και για αντίποινα σκότωσαν επί τόπου όσους κατοίκους συνάντησαν, πυρπολώντας παράλληλα τα 95 από τα 102 κτίρια του οικισμού (τις οικίες, τις τρεις εκκλησίες, τους δύο νερόμυλους κλπ). Από τους περίπου 500 κατοίκους της Μπορόβας έχασαν τη ζωή τους 107 άτομα - 64 γυναίκες και 43 άνδρες - όλων των ηλικιών και αμφότερων των φύλων. Από τα θύματα, 47 ήταν έως 20 ετών (ανάμεσά τους και ένα βρέφος τεσσάρων μηνών), 37 από 21 ως 60 ετών και άλλα 23 από 61 μέχρι 80[3].

Μετά τη σφαγή Επεξεργασία

Μετά την ολοκλήρωση της σφαγής και της καταστροφής της Μπορόβας οι Γερμανοί στρατιώτες διανυκτέρευσαν σε θέση ανάμεσα στον οικισμό και το γειτονικό Μπαρμάς. Δύο μέρες μετά τη θηριωδία στην Μπορόβα, οι ίδιοι λόχοι προέβησαν στην πυρπόληση του Μπαρμάς και στην εκτέλεση οκτώ κατοίκων του ως αντίποινα για τον τραυματισμό άλλων τριών στρατιωτών από εκρήξεις ναρκών στις 7 και 8 Ιουλίου.

Αρκετές μέρες μετά τη σφαγή, οι αρχές Κατοχής επέτρεψαν στους κατοίκους της Μπορόβας, που στις 6 Ιουλίου απουσίαζαν για λόγους εργασίας είτε στα χωράφια είτε στη γειτονική Ερσέκα, να μεταβούν στο κατεστραμμένο χωριό τους για να προχωρήσουν στην ταφή των θυμάτων[3].

Μνήμη Επεξεργασία

Μετά την απελευθέρωση της Αλβανίας πραγματοποιήθηκε η εκταφή των θυμάτων και η τοποθέτηση των σορών τους στο νεκροταφείο του χωριού[1]. Παράλληλα δημιουργήθηκε μικρό μουσείο ενώ στο νεκροταφείο τοποθετήθηκε ένα χάλκινο έργο χαρακτικής που αναπαριστά τη σφαγή[3]. Το 1999, ο χώρος του μνημείου ανακατασκευάστηκε με τη συνδρομή Γερμανών στρατιωτών που υπηρετούσαν στη δύναμη KFOR του ΝΑΤΟ[1]. Στις 6 Ιουλίου κάθε χρόνου, διεξάγεται επιμνημόσυνη δέηση στη μνήμη των θυμάτων[3].

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 «Memorial to the Victims of the Wehrmacht Massacre of Borovë». memorialmuseums.org. Information Portal to European Sites of Remembrance. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2016. 
  2. Επρόκειτο για άνδρες της αντάρτικης ομάδας Τομόρι που δρούσε υπό την ηγεσία του Ριζά Κοδέλι. Η σύνθεσή της περιείχε ως επί το πλείστον ένοπλους από την Μπορόβα, το Μπαρμάς, το Λεσκοβίκι και την Ερσέκα (βλ. Χέρμαν Φρανκ Μάγερ, τόμος Α΄, σ. 227 - 228).
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Μάγερ, Χέρμαν Φρανκ (2009). Αιματοβαμμένο Εντελβάις. Η 1η Ορεινή Μεραρχία, το 22ο Ορεινό Σώμα Στρατού και η εγκληματική δράση τους στην Ελλάδα, 1943-1944. Α΄. Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της Εστίας. σελ. 227-230. ISBN 978-960-05-1424-7. 

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Μάγερ, Χέρμαν Φρανκ (2009). Αιματοβαμμένο Εντελβάις. Η 1η Ορεινή Μεραρχία, το 22ο Ορεινό Σώμα Στρατού και η εγκληματική δράση τους στην Ελλάδα, 1943-1944. Α΄. Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της Εστίας.