Σχέδιο Ελικών
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Το Σχέδιο Ελικών ήταν, υποτίθεται, στρατηγικό συνωμοτικό σχέδιο δράσης καταρτισμένο από παπανδρεϊκούς αξιωματικούς που είχε στόχο την βίαιη κατάλυση των αρχών του ελληνικού κράτους, τη σύλληψη ή δολοφονία πολιτικών προσώπων, ανωτάτων στρατιωτικών, ακόμα και του τότε βασιλιά Κωνσταντίνου Β΄ και την επιβολή φιλοσοβιετικής κομμουνιστικής δικτατορίας στην Ελλάδα.
Το υποτιθέμενο σχέδιο ήταν από τα στηρίγματα της χουντικής προπαγάνδας την περίοδο 1967-1974, μαζί με την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ. Μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας αποκαλύφθηκε ότι τέτοιο σχέδιο ουδέποτε υπήρξε, ο δε στρατιωτικός ανακριτής λοχαγός Νέττας που πρωταγωνίστησε στην «αποκάλυψη της παπανδρεϊκής συνωμοσίας» καταδικάστηκε σε πολυετή φυλάκιση για απάτη.
Στην πραγματικότητα επρόκειτο για υπόμνημα κάποιων στρατιωτικών στον Γεώργιο Παπανδρέου, που εξέφραζαν σ΄ αυτό τις ανησυχίες τους ως προς τις ακροδεξιές και αντιδημοκρατικές πεποιθήσεις κάποιων συναδέλφων τους που κατείχαν σοβαρές θέσεις. Είχε συνταχθεί το 1964, και δυστυχώς έμελλε να αποδειχθεί προφητικό, καθώς αρκετοί από τους κατονομαζόμενους ως ακροδεξιούς πράγματι εξελίχθηκαν σε πρωταγωνιστές της χούντας των συνταγματαρχών.
Δημοσίευση Επεξεργασία
Στις 3 Μαρτίου 1967 η ημερήσια εφημερίδα ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ κυκλοφόρησε με τον πηχυαίο τίτλο: «Έγγραφο βόμβα με την υπογραφή του κ. Γεωργίου Παπανδρέου αποκαλύπτει το όλο σχέδιο δράσης της συνωμοσίας», συμπληρώνοντας με μικρότερα γράμματα «η Ένωσις Κέντρου δια νυκτερινής δηλώσεώς της ομολογεί την γνησιότητα του εγγράφου».
Ιστορικό Επεξεργασία
Συγκεκριμένα την άνοιξη του 1964, ο Γεώργιος Παπανδρέου ευρισκόμενος στη Θεσσαλονίκη στο ξενοδοχείο «Μεντιτεράνια», δέχθηκε επίσκεψη έμπιστων αξιωματικών προκειμένου να τον ενημερώσουν για τις ανησυχίες τους επί ορισμένων στρατιωτικών θέσεων – κλειδιά του Υπουργείου και μονάδων της Αττικής. Ο πρωθυπουργός ακούγοντάς τους με προσοχή τους συνέστησε να του υποβάλουν σχετικό υπόμνημα στην Αθήνα. Πράγματι τον Ιούνιο του 1964 ένας σφραγισμένος φάκελος με λεπτομερές υπόμνημα και επεξηγήσεις με ονόματα «επικίνδυνων» ΙΔΕΑτών Αξιωματικών παραδίδεται στον πρωθυπουργό στο Καστρί.
Κατονομαζόμενοι ακροδεξιοί Επεξεργασία
Μεταξύ των αναφερομένων σ΄ αυτό το υπόμνημα «επικίνδυνων ΙΔΕΑτών» αξιωματικών συμπεριλαμβάνονταν: ο αντιστράτηγος Γρηγόριος Σπαντιδάκης (μετέπειτα υπουργός της χούντας), οι ταξίαρχοι Οδυσσέας Αγγελής (μετέπειτα κορυφαίος χουντικός και Αρχηγός Ενόπλων Δυνάμεων), Αθ. Ντενίσης (επί χούντας τοποθετήθηκε Αρχηγός Εθνικής Φρουράς στην Κύπρο), και οι συνταγματάρχες και αντισυνταγματάρχες Δημήτριος Ιωαννίδης (ο μετέπειτα αόρατος δικτάτορας) Δ. Πατίλης (μετέπειτα υπουργός της χούντας), Ηλ. Γερακίμης, Στ. Σκληρός (κινηματίας του 1951), καθώς και ο Κ. Θεοχάρης (Δ/ντης του στρατ. γραφείου του ΥΕΘΑ, δηλαδή του Γαρουφαλιά), κ.ά.. Χαρακτηριστικές ήταν η 35η και 37η παράγραφοι του υπομνήματος που σημείωναν:
- "35. Η υπό του ΙΔΕΑ προς τους οπαδούς του δοθείσα γενική γραμμή είναι η επιβίωσή των πάση θυσία. Δια τον λόγον αυτόν ούτοι επισκέπτονται όλους τους πολιτικούς και παρουσιάζουν εαυτούς ως διωχθέντες της ΕΡΕ".
- "37.Ομοίως και εις Κύπρον δημιουργούν κομματικό στρατό όπου υπό Γρίβα ως συμπαγής δύναμις επιβάλλουν τας θελήσεις των εις κυπριακήν και ελληνικήν κυβέρνησιν".
Η ονομασία «Σχέδιο ΕΛΙΚΩΝ» δόθηκε αυθαίρετα, στο μέχρι τότε τιτλοφορούμενο αυτό "σχέδιο συνωμοσίας", μετά την επιβολή του Πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου, από προπαγανδιστές της χούντας, προκειμένου ν΄ ακολουθήσει σχετική δίωξη.
Παραλειπόμενα Επεξεργασία
- Το Καλοκαίρι του 1967 όταν ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος Β΄ μετέβη στις ΗΠΑ το έγγραφο αυτό ως «Σχέδιο ΕΛΙΚΩΝ» αποτέλεσε το δριμύτατο κατηγορητήριο για τη δίωξη από το Διαρκές Στρατοδικείο Αθηνών και την προφυλάκιση από τον ανακριτή λοχαγό Νέττα των ακολούθων αξιωματικών, θεωρούμενοι υπεύθυνοι της σύνταξης αυτού: υποστρατήγων Γεωργιάδη, Τζιάκη και Κουμανάκου, του ταξίαρχου Τσεπαπαδάκη και των αντισυνταγματαρχών Δ. Παραλίκα και Ι. Πάντζαλη. Σημειώνεται ότι από τα βασανιστήρια που υπέστη ο Πάντζαλης κατά τη φυλάκισή του έπαθε μερική παράλυση όπου και πέθανε το 1968 στο ΝΙΜΙΤΣ. Τελικά όλοι έλαβαν αμνηστία αμέσως μετά το αντικίνημα του Κωνσταντίνου.
- Ο ανακριτής λοχαγός Νέττας καταδικάστηκε σε εξαετή φυλάκιση. Το 1972 συγκαταλεγόταν στον κατάλογο των πολιτικών κρατουμένων των οποίων την απελευθέρωση ζητούσε η Διεθνής Αμνηστία.[1][2]
Πηγές Επεξεργασία
- Εφημερίδα "Ακρόπολις" φ.3-3-1967
- Δ. Παραλίκας ταξ/ρχος ε.α. "Συνωμοσίες" Αθήνα 1979, σελ.148-158.
- ↑ «Διεθνής Αμνηστία» (PDF).
- ↑ «LE ROI CONSTANTIN MIS EN CAUSE DEVANT LE TRIBUNAL MILITAIRE A SALONIQUE.» (στα γαλλικά). Le Monde.fr. 1968-06-29. https://www.lemonde.fr/archives/article/1968/06/29/le-roi-constantin-mis-en-cause-devant-le-tribunal-militaire-a-salonique_2495384_1819218.html. Ανακτήθηκε στις 2023-02-06.