Τεχνική Σιξ
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Τεχνική Σιξ ονομάζεται στην αρχαία ελληνική αγγειογραφία η τεχνική που αποδίδει τις μορφές με επίθετο λευκό ή κόκκινο χρώμα πάνω στο μελανό βάθος του γανώματος του αγγείου και τις λεπτομέρειες με εγχάραξη. Η εγχάραξη αποκαλύπτει το μαύρο βάθος του γανώματος κάτω από το ερυθρό ή λευκό των μορφών και έτσι το συνολικό αποτέλεσμα δίνει την εντύπωση ερυθρόμορφης αγγειογραφίας, η οποία ωστόσο είναι μεταγενέστερη και διαφέρει ριζικά στην τεχνική. Η τεχνική Σιξ είναι ωστόσο μια έκφραση του προβληματισμού των αγγειογράφων για τις δεσμεύσεις που τους επέβαλλε η μελανόμορφη τεχνική. Αυτός ο προβληματισμός οδήγησε τελικά στην ανάπτυξη της ερυθρόμορφης αγγειογραφίας.
| Χρονολογικός πίνακας αρχαίας ελληνικής αγγειογραφίας (κυρίως αττικής) | |
|---|---|
| Πρωτογεωμετρικός Ρυθμός | (περ. 1050-900 π.Χ.) |
| Γεωμετρικός Ρυθμός περ. 900-700 π.Χ | |
| Πρώιμος | (περ. 900-850 π.Χ.) |
| Μέσος | (περ. 850-760 π.Χ.) |
| Ύστερος | (περ. 760-700 π.Χ.) |
| Πρωτοαττικός Ρυθμός περ. 700-630-620 π.Χ | |
| Πρώιμος | (περ. 700-675 π.Χ.) |
| Μέσος | (περ. 675-650 π.Χ.) |
| Ύστερος | (περ. 650-620 π.Χ.) |
| Μελανόμορφος Ρυθμός περ. 630-500 π.Χ. | |
| Πρωτομελανόμορφος | (περ. 630-600 π.Χ.) |
| Πρώιμος | (περ. 600-570 π.Χ.) |
| Ώριμος | (περ. 560-530 π.Χ.) |
| Ύστερος | (περ. 530-500 π.Χ.) |
| Ερυθρόμορφος Ρυθμός περ. 530-390 π.Χ. | |
| Πρώιμος Αρχαϊκός | (περ. 530-500 π.Χ.) |
| Ώριμος Αρχαϊκός | (περ. 500-475 π.Χ.) |
| Πρώιμος Ελεύθερος Ρυθμός | (περ. 475-450 π.Χ.) |
| Ελεύθερος ή Ωραίος Ρυθμός | (περ. 450-420 π.Χ.) |
| Πλούσιος Ρυθμός | (περ. 420-390 π.Χ.) |
| Ρυθμός Kertsch | (περ. 390-320 π.Χ.) |
Η τεχνική πήρε το συμβατικό της όνομα από τον πρώτο μελετητή που την περιέγραψε, τον Ολλανδό αρχαιολόγο Γιαν Σιξ (Jan Six). Οι πρώτοι πειραματισμοί με αυτή την τεχνική εντοπίζονται σε αποδόσεις γυναικείων προσώπων στη μελανόμορφη αγγειογραφία του πρώτου μισού του 6ου αιώνα π.Χ.. Τα γυναικεία πρόσωπα καλύπτονταν με επίθετο λευκό χρώμα, σύμφωνα με τις συμβάσεις απόδοσης του φύλου στη ζωγραφική της εποχής, και οι αγγειογράφοι απέδιδαν τις λεπτομέρειες και τα χαρακτηριστικά των προσώπων με εγχάραξη. Στην απόδοση ολόκληρων μορφών επεκτάθηκε η τεχνική από το 530 π.Χ. περίπου και μετά. Μια παραλλαγή αυτής της τεχνικής, η λεγόμενη ψευδοερυθρόμορφη, χρησιμοποιήθηκε εκτεταμένα στην Ετρουρία.
Ζωγράφοι που χρησιμοποίησαν την τεχνική Σιξ είναι ο Ψίαξ, ο Ζωγράφος της Σαπφούς και ο Ζωγράφος του Διόσφου. Οι δύο τελευταίοι χρησιμοποίησαν μάλιστα ρόδινο επίθετο χρώμα αντί λευκού. Με αυτή την τεχνική διακοσμήθηκαν κυρίως μικρά αγγεία, ιδιαίτερα λήκυθοι.
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- (Αγγλικά) J. Six, "A rare vase-technique", Journal of Hellenic Studies 30, σσ. 323-326.
- (Αγγλικά) C. H. E. Haspels, "A Lekythos in Six's Technique", Muse 3, 1969, 24-28.
- (Αγγλικά) B. Cohen, The Colors of Clay: Special Techniques in Athenian Vases, J. Paul Getty Museum: Los Angeles, 2006. ISBN 978-0-89236-571-5