Τζον Φορντ

Ο Τζον Φορντ (αγγλικά: John Ford, 1 Φεβρουαρίου 1894 - 31 Αυγούστου 1973) ήταν Αμερικανός σκηνοθέτης, ιρλανδικής καταγωγής, κάτοχος τεσσάρων βραβείων Όσκαρ Σκηνοθεσίας. Η καριέρα του που διήρκεσε πενήντα χρόνια είναι πλούσια σε ταινίες από όλα τα είδη. Γύρισε πάνω από 140 ταινίες ξεκινώντας την περίοδο του βωβού κινηματογράφου και περνώντας στον ομιλούντα αργότερα. Δυστυχώς οι περισσότερες από τις βωβές ταινίες που γύρισε από το 1917 μέχρι και το 1927 θεωρούνται χαμένες. Είναι γνωστός μέχρι και σήμερα τόσο για τα γουέστερν Η ταχυδρομική άμαξα (Stagecoach), Η αιχμάλωτος της ερήμου (The Searchers, 1956) και Ο άνθρωπος που σκότωσε τον Λίμπερτι Βάλανς (The Man Who Shot Liberty Valance), όσο και για τις κινηματογραφικές μεταφορές θρυλικών μυθιστορημάτων του περασμένου αιώνα. Οι ταινίες: Τα σταφύλια της οργής (The Grapes Of Wrath) και Η κοιλάδα της κατάρας (How Green Was My Valley), βασίστηκαν στα ομότιτλα έργα των Τζον Στάινμπεκ και Λιούελιν αντίστοιχα. Τα τέσσερα όσκαρ που κέρδισε για τη σκηνοθεσία, αποτελούν μέχρι και σήμερα αξεπέραστο ρεκόρ.

Τζον Φορντ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	John Ford (Αγγλικά)
Γέννηση	1  Φεβρουαρίου 1894 Cape Elizabeth
Θάνατος	31  Αυγούστου 1973 Παλμ Ντέζερτ
Αιτία θανάτου	Καρκίνος του στομάχου
Συνθήκες θανάτου	φυσικά αίτια
Τόπος ταφής	Κοιμητήριο Χόλι Κρος
Χώρα πολιτογράφησης	Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Ύψος	183 cm
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Αγγλικά
Σπουδές	λύκειο του Πόρτλαντ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	σκηνοθέτης κινηματογράφου παραγωγός ταινιών αξιωματικός του ναυτικού σεναριογράφος ηθοποιός ταινιών (έως 1917) σκηνοθέτης παραγωγός
Εργοδότης	Γραφείο Στρατηγικών Υπηρεσιών Universal Studios
Επηρεάστηκε από	The Plow That Broke the Plains
Περίοδος ακμής	1913 - 1966
Οικογένεια
Σύζυγος	Μαίρη Μακμπράιντ Σμιτη (από 1920)
Τέκνα	Μπάρμπαρα Φορντ
Αδέλφια	Φράνσις Φορντ
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατός	Αντιπλοίαρχος/Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ
Πόλεμοι/μάχες	Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσεις	Λεγεωνάριος της Λεγεώνας της Αξίας Πορφυρή Καρδιά Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας Βραβείο της Ένωσης Αμερικανών Σκηνοθετών Όσκαρ Σκηνοθεσίας (1935) Όσκαρ Σκηνοθεσίας (1940) Όσκαρ Σκηνοθεσίας (1941) Όσκαρ Σκηνοθεσίας (1952) AFI Life Achievement Award (1973) Golden Lion for Lifetime Achievement (1971) Βραβείο Εθνικού Συμβουλίου Κριτικής Καλύτερης Ταινίας Αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ Αεροπορικό Μετάλιο Navy & Marine Corps Commendation Medal Combat Action Ribbon China Service Medal Μετάλλιο Υπηρεσίας Αμερικανικής Άμυνας American Campaign Medal European-African-Middle Eastern Campaign Medal Μετάλλιο Εκστρατείας Ασίας-Ειρηνικού Μετάλλιο Νίκης Β´ Παγκοσμίου Πολέμου Navy Occupation Service Medal Μετάλλιο Υπηρεσίας Εθνικής Αμύνης Μετάλλιο Κορεατικής Υπηρεσίας Naval Reserve Medal Μετάλλιο Κορέας Ηνωμένων Εθνών Τάγμα του Λεοπόλδου Owen Wister Award (1972)
Σχετικά πολυμέσα

Θεωρείται ένας από τους πιο σημαίνοντες σκηνοθέτες της γενιάς του, με επιρροή σε πολλούς μεταγενέστερούς του. Ο Φορντ, ήταν απ' τους πρώτους που χρησιμοποίησε πραγματικές τοποθεσίες για τα εξωτερικά γυρίσματα, αντί των τεχνητών σκηνικών του εσωτερικού των χολιγουντιανών στούντιο. Φημίζεται επίσης για τις μακρινές του λήψεις οι οποίες απεικονίζουν στο κέντρο τον ηθοποιό με φόντo άγρια και ρυτιδιασμένα φυσικά τοπία. Αγαπημένος του ηθοποιός ήταν ο Τζον Γουέιν, ο οποίος πρωταγωνίστησε σε περισσότερες από 20 ταινίες του. Αποτελεί την πρώτη προσωπικότητα του κινηματογράφου που βραβεύτηκε με βραβείο για την προσφορά του στην 7η τέχνη από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου στην πρώτη τελετή του 1974. Για τη συνολική του προσφορά, έχει αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας στο Χόλυγουντ και ειδικότερα στη διεύθυνση 1642 Vine Street.

Ο Μπερτ Γκλένον (αριστερά) και ο Τζον Φορντ (δεξιά) στα γυρίσματα της ταινίας Η ταχυδρομική άμαξα.

Φιλμογραφία

Ταινίες με ήχο και ομιλία

Τίτλος	Ελληνικός τίτλος	Σημειώσεις
- 1928 -
Mother Machree
Four Sons
Hangman's House (uncredited)
Napoleon's Barber
Riley the Cop (uncredited)
- 1929 -
Strong Boy
The Black Watch
Salute
- 1930 -
Men Without Women	Το υποβρύχιο 13
Born Reckless	Γεννημένος ατρόμητος
Up the River
- 1931 -
Seas Beneath	Υποβρύχιος πόλεμος
The Brat
Arrowsmith
- 1932 -
Airmail
Flesh	Η σαρξ
- 1933 -
Pilgrimage
Doctor Bull
- 1934 -
The Lost Patrol	Χαμένη μεραρχία
The World Moves On	Ο κόσμος γυρίζει
Judge Priest	Ο δικαστής Πριστ
- 1935 -
The Whole Town's Talking	Δεν είμαι εγώ ο ένοχος
The Informer	Ο καταδότης	Νίκη:Όσκαρ Σκηνοθεσίας
Steamboat Round the Bend
- 1936 -
The Prisoner of Shark Island	Σπασμένες αλυσίδες / Δεν εσκότωσα τον Λίνκολν
Mary of Scotland	Μαρία Στιούαρτ
The Plough and the Stars	Δουβλίνο, 1936
- 1937 -
Wee Willie Winkie	Η μασκότ των λογχοφόρων
The Hurricane	Η καταιγίς
- 1938 -
The Adventures of Marco Polo (uncredited)	Μάρκο Πόλο
Four Men and a Prayer	Ο όρκος των τεσσάρων
Submarine Patrol	Θαλασσινή περίπολος
- 1939 -
Stagecoach	Η ταχυδρομική άμαξα	Υποψηφιότητα:Όσκαρ Σκηνοθεσίας
Young Mr. Lincoln	Ο νεαρός κύριος Λίνκολν
Drums Along the Mohawk	Πύρινος χείμαρρος
- 1940 -
The Grapes of Wrath	Τα σταφύλια της οργής	Νίκη:Όσκαρ Σκηνοθεσίας
The Long Voyage Home	Περιπέτεια στον ωκεανό / Το μακρύ ταξίδι του γυρισμού
- 1941 -
Tobacco Road	Καπνοτόπια
How Green Was My Valley	Η κοιλάδα της κατάρας / Η πράσινη κοιλάδα μου	Νίκη:Όσκαρ Σκηνοθεσίας
- 1942 -
Torpedo Squadron (ντοκιμαντέρ μικρού μήκους)
Sex Hygiene (μικρού μήκους)
The Battle of Midway (ντοκιμαντέρ μικρού μήκους)
- 1943 -
December 7th (ντοκιμαντέρ)
We Sail at Midnight (ντοκιμαντέρ)
- 1945 -
They Were Expendable	Φλόγες στον Ειρηνικό / Γίγαντες των κυμάτων
- 1946 -
My Darling Clementine	Καταχθόνιος δίωξη / Ο λυτρωτής
- 1947 -
The Fugitive	Ο σταυρός του μαρτυρίου
- 1948 -
Fort Apache	Το οχυρό αμύνεται / Επέλασις την αυγή
3 Godfathers	Οι τρεις δραπέτες
- 1949 -
Pinky (uncredited)	Πίνκι, η μιγάς
She Wore a Yellow Ribbon	Σύγκρουσις γιγάντων / Ηρωική επέλαση
- 1950 -
When Willie Comes Marching Home	Θα γυρίσεις νικητής
Wagon Master	Τραγικό καραβάνι
Rio Grande	Ρίο Γκράντε
- 1951 -
This Is Korea! (ντοκιμαντέρ)
- 1952 -
The Quiet Man	Ο ήσυχος άνθρωπος	Νίκη: Όσκαρ Σκηνοθεσίας
What Price Glory?	Δοξασμένοι πεζοναύτες
- 1953 -
The Sun Shines Bright	Ο ήλιος λάμπει για όλους
Mogambo	Μογκάμπο
- 1955 -
The Long Gray Line	Λεγεώνες ηρώων
Mister Roberts	Μίστερ Ρόμπερτς
The Bamboo Cross (τηλεταινία)
- 1956 -
The Searchers	Η αιχμάλωτος της ερήμου
- 1957 -
The Wings of Eagles	Ο κυρίαρχος του Ειρηνικού
The Rising of the Moon	Όσα βλέπει το φεγγάρι
- 1958 -
Gideon's Day	Σκότλαντ Γιαρντ: Απόσπασμα αμέσου δράσεως
The Last Hurrah	Ο γίγας με τη χαλύβδινη ψυχή / Το τελευταίο χειροκρότημα
- 1959 -
Korea (ντοκιμαντέρ μικρού μήκους)
The Horse Soldiers	Οι γενναίοι δεν διστάζουν ποτέ
- 1960 -
Sergeant Rutledge	Μπροστά στο απόσπασμα
The Alamo (uncredited)	Άλαμο
- 1961 -
Two Rode Together	Δυο ιππότες της κολάσεως
- 1962 -
The Man Who Shot Liberty Valance	Ο άνθρωπος που σκότωσε τον Λίμπερτι Βάλανς
How the West Was Won	Η κατάκτηση της Δύσης
- 1963 -
Donovan's Reef	Γροθιά και γοητεία
- 1964 -
Cheyenne Autumn	Το δειλινό της μεγάλης σφαγής
- 1965 -
Young Cassidy (uncredited)	Ο επαναστάτης κι η χορεύτρια
- 1966 -
7 Women	Οι εφτά αμαρτωλές
- 1976 -
Chesty: A Tribute to a Legend (ντοκιμαντέρ)

Βωβές ταινίες

Τίτλος	Ελληνικός τίτλος	Σημειώσεις
- 1917 -
The Tornado
The Fighting Gringo
The Trail of Hate
The Scrapper
Cheyenne's Pal
The Soul Herder
Straight Shooting
The Secret Man
A Marked Man
Bucking Broadway
- 1918 -
The Phantom Riders
Wild Women
Thieves' Gold
The Scarlet Drop
Hell Bent
A Woman's Fool
The Craving
- 1919 -
Roped
The Fighting Brothers
A Fight for Love
Rustlers
Bare Fists
Gun Law
By Indian Post
The Gun Packer
Riders of Vengeance
The Last Outlaw
The Outcasts of Poker Flat
Ace of the Saddle
Rider of the Law
A Gun Fightin' Gentleman
Marked Men'
- 1920 -
The Prince of Avenue A
The Girl in Number 29
Hitchin' Posts
Just Pals
- 1921 -
The Big Punch
The Freeze-Out
The Wallop
Desperate Trails
Sure Fire
Jackie
- 1922 -
Little Miss Smiles
Silver Wings
The Village Blacksmith
- 1923 -
The Face on the Bar-Room Floor
Three Jumps Ahead
Cameo Kirby
North of Hudson Bay
Hoodman Blind
- 1924 -
The Iron Horse	Το σιδερένιο άλογο
Hearts of Oak
- 1925 -
Lightnin
Kentucky Pride
Thank You
The Fighting Heart
- 1926 -
The Shamrock Handicap
3 Bad Men
The Blue Eagle
- 1927 -
Upstream

Βιβλιογραφία

• Brianton, Kevin, Hollywood Divided: The 1950 Screen Directors Guild and the Impact of the Blacklist, Lexington: University of Kentucky Press, 2016.
• Evans, Alun, Brassey's Guide to War Films, Brassey's, 2000. (ISBN 1-57488-263-5).
• Lindsay Anderson, Never Apologise: The Collected Writings, London: Plexus, 2004. Republication of "Meeting in Dublin with John Ford: The Quiet Man", Sequence 14, 1952.
• Lindsay Anderson, About John Ford, London: Plexus, 1981, 1999 edition.
• Peter Bogdanovich, John Ford, Berkeley: University of California Press, 1967, revised 1978.
• Peter Cowie, John Ford and the American West, New York: Harry Abrams Inc., 2004.
• Serge Daney, "John Ford", in Dictionnaire du cinéma, Paris, Éditions universitaires, 1966, ripubblicato in Serge Daney, La Maison cinéma et le monde, 1. Le Temps des Cahiers, 1962–1982, Paris: P.O.L., 2001.
• Toni D'Angela, John Ford. Un pensiero per immagini, Milano, Edizioni Unicopli, 2010.
• Scott Eyman, Print the Legend: The Life and Times of John Ford, New York, 1999.
• Dan Ford, The Unquiet Man: The Life of John Ford, London: Kimber. 1982 (1979).
• Tag Gallagher. John Ford: The Man and His Films. Berkeley: University of California Press, 1986.
• La furia umana, n. 3, 2010. Special issue about John Ford, incorporating texts (in French, Italian, English, Portuguese) by Julio Bressane, Paul Vecchiali, Raymond Bellour, Art Redding, Toni D'Angela, Juan Gorostidi Munguia, Tag Gallagher, Joseph McBride, Jacques Aumont, John Zorn, Barry Gifford, Giulio Giorello, Alberto Abruzzese, Eva Truffaut and others.
• Jean Mitry, John Ford, Paris, 1954.
• McBride, Joseph (2001). Searching for John Ford: A Life. New York: St. Martin's Press. σελ. 880. ISBN 0-312-31011-0. 
• Pippin, Robert B. Hollywood Westerns and American Myth: The Importance of Howard Hawks and John Ford for Political Philosophy (Yale University Press, 2010) 208 pp.
• Patrice Rollet and Nicolás Saada, John Ford, Paris: Editions de l'Etoile/Cahiers du cinéma, 1990.
• Andrew Sinclair, John Ford, New York: Dial Press/J. Wade, 1979.
• «Politique(s) de John Ford» (στα γαλλικά). Trafic (56). Winter 2005. 

Περαιτέρω ανάγνωση

• Koszarski, Richard. 1976. Hollywood Directors: 1914–1940. Oxford University Press. Library of Congress Catalog Number: 76-9262.
• Andrew Sarris: The John Ford Movie Mystery (= Cinema One. Bd. 27). Secker & Warburg, London 1976, ISBN 0-436-09941-1.
• Hans Helmut Prinzler: [Artikel] John Ford. In: Thomas Koebner (Hrsg.): Filmregisseure. Biographien, Werkbeschreibung, Filmographien. 3., aktualisierte und erweiterte Auflage. Reclem, Stuttgart 2008 [1. Aufl. 1999], ISBN 978-3-15-010662-4, S. 248–255.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ο Τζον Φορντ στην IMDb
• Essay/Filmgespräch über John Ford.
• www.sensesofcinema.com/2002/great-directors/ John Ford
• Interview Αρχειοθετήθηκε 2024-07-17 στο Wayback Machine. www.thefilmjournal.com/issue12/ford.html Interview with John Ford in 1964.
• Classic Movies (1939–1969): John Ford. Αρχειοθετήθηκε 2021-02-11 στο Wayback Machine.
• www.memorialdelashoah.org/filmographie/ John Ford, Samuel Fuller & George Stevens. (2010).
• Ο Τζον Φορντ στο cine.gr Αρχειοθετήθηκε 2012-01-12 στο Wayback Machine.