Τηλεσκόπιο Ουίλιαμ Χέρσελ

Το τηλεσκόπιο Ουίλιαμ Χέρσελ (WHT) είναι ένα οπτικό/σχεδόν υπέρυθρο τηλεσκόπιο 4,20 μέτρων που βρίσκεται στο Observatorio del Roque de los Muchachos στο νησί Λα Πάλμα στις Καναρίους Νήσους της Ισπανίας. Το τηλεσκόπιο, το οποίο πήρε το όνομα του από τον William Herschel και αποτελεί ένα μέρος της ομάδας τηλεσκοπίων isaac Newton. Δέχεται χρηματοδότηση από τα ερευνητικά συμβούλια του Ηνωμένου Βασιλείου, τις Κάτω Χώρες και την Ισπανία.

Τηλεσκόπιο Ουίλιαμ Χέρσελ
Χάρτης
Είδοςκατοπτρικό τηλεσκόπιο
Γεωγραφικές συντεταγμένες28°45′38″N 17°52′54″W
Διοικητική υπαγωγήΣάντα Κρούθ Ντε Τενερίφε
ΧώραΙσπανία
Έναρξη κατασκευής1987
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα

Κατασκευάστηκε το 1987 από την Grubb Parsons και ήταν το τελευταίο τηλεσκόπιο που κατασκεύασε στην 150-ετή ιστορία της. Το WHT ήταν το τρίτο μεγαλύτερο οπτικό τηλεσκόπιο στον κόσμο ενώ σήμερα είναι το δεύτερο μεγαλύτερο στην Ευρώπη.

Το WHT αποτελείται από ένα ευρύ φάσμα οργάνων τα οποία λειτουργούν πάνω από τα οπτικά και σχεδόν υπέρυθρα καθεστώτα. Αυτά χρησιμοποιούνται από επαγγελματίες αστρονόμους για τη διεξαγωγή ενός ευρέος φάσματος αστρονομικών ερευνών. Οι αστρονόμοι που χρησιμοποιούσαν το τηλεσκόπιο ανακάλυψαν τα πρώτα στοιχεία για μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα (Sgr A*) στο κέντρο του Γαλαξία μας και έκαναν την πρώτη οπτική παρατήρηση μιας έκρηξης ακτίνων γάμμα. Το τηλεσκόπιο έχει 75% καθαρές νύχτες, με διάμεση όραση 0,7".

Ιστορία Επεξεργασία

Εναλλακτικό κείμενο για την εικόνα
Μέρος του Παρατηρητηρίου Roque de los Muchachos,[1] συμπεριλαμβανομένης της Ομάδας Τηλεσκοπίων isaac Newton. Το τηλεσκόπιο William Herschel είναι ο μεγάλος θόλος στα αριστερά, το τηλεσκόπιο Isaac Newton[2] βρίσκεται δεύτερο από τα δεξιά και το τηλεσκόπιο Jacobus Kapteyn[3] βρίσκεται στα δεξιά

Το WHT σχεδιάστηκε για πρώτη φορά στα τέλη της δεκαετίας του 1960, μαζί με το αγγλο-αυστραλιανό τηλεσκόπιο (AAT) 3,9 m (150 in). Η βρετανική αστρονομική κοινότητα είδε την ανάγκη για τηλεσκόπια συγκρίσιμης ισχύος στο βόρειο ημισφαίριο. Ειδικότερα, υπήρχε ανάγκη οπτικής παρακολούθησης των ενδιαφερουσών πηγών στις ραδιοφωνικές έρευνες που διεξάγονται στα παρατηρητήρια Jodrell Bank και Mullard (και τα δύο βρίσκονται στο Ηνωμένο Βασίλειο),κάτι που δεν μπορούσε να γίνει από τη θέση του νότιου ημισφαιρίου του AAT.

Μέχρι το 1979, τα 4 m ήταν στα πρόθυρα της διάλυσης λόγω ενός διογκωματικού προϋπολογισμού ,ενώ το διάφραγμα είχε μειωθεί σε 4,2 m (170 in). Μια επιτροπή γνωστή ως ομάδα τίγρεων συγκλήθηκε για να μειώσει το κόστος με μια ανασχεδιασμένη μείωση της τιμής κατά 45%. Η εξοικονόμηση επιτεύχθηκε κυρίως μέσω της μείωσης του εστιακού μήκους του τηλεσκοπίου – καθώς επέτρεπε τη χρήση ενός μικρότερου θόλου – και τη μετεγκατάσταση μη βασικών λειτουργιών εκτός του θόλου σε ένα απλούστερο (και επομένως φθηνότερο) ορθογώνιο παράρτημα. Το ίδιο έτος, το τηλεσκόπιο Isaac Newton μεταφέρθηκε στο παρατηρητήριο Roque de los Muchachos, και γίνεται το πρώτο της ομάδας τηλεσκοπίων isaac Newton. Το 1981, η Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (Ολλανδικός Οργανισμός Επιστημονικών Ερευνών, NWO) [4] αγόρασε μερίδιο 20% στο έργο, επιτρέποντας στο WHT να λάβει το πράσινο φως. Εκείνη η χρονιά ήταν η 200ή επέτειος από την ανακάλυψη του Ουρανού [5] από τον William Herschel, και αποφασίστηκε να ονομάσει το τηλεσκόπιο προς τιμήν του.

Η κατασκευή του τηλεσκοπίου έγινε από την Grubb Parsons[6],το τελευταίο τηλεσκόπιο που παρήγαγε η εταιρεία στην 150ετή ιστορία της. Οι εργασίες άρχισαν στο εργαστήριό τους στο Νιούκαστλ-επάνω-Tyne το 1983, και το τηλεσκόπιο στάλη στη Λα Πάλμα το 1985(τα δύο άλλα τηλεσκόπια της ομάδας Isaac Newton[7] άρχισαν να λειτουργούν το 1984). Το WHT είδε το πρώτο φως την 1η Ιουνίου 1987. ήταν το τρίτο μεγαλύτερο οπτικό τηλεσκόπιο στον κόσμο εκείνη την εποχή. Το συνολικό κόστος του τηλεσκοπίου, συμπεριλαμβανομένου του θόλου και της πλήρους αρχικής σουίτας οργάνων, ήταν 15 εκατομμύρια λίρες(το 1984, που ισοδυναμεί με 49 εκατομμύρια λίρες το 2019)· εντός του προϋπολογισμού μόλις ληφθεί υπόψη ο πληθωρισμός.

Επιστημονική Έρευνα Επεξεργασία

Χάρτης

Οι αστρονόμοι χρησιμοποιούν το WHT για να διεξάγουν επιστημονική έρευνα στους περισσότερους κλάδους της παρατηρητικής αστρονομίας, συμπεριλαμβανομένης της επιστήμης του ηλιακού συστήματος, της γαλαξιακής αστρονομίας, της εξωγαλαξιακής αστρονομίας και της κοσμολογίας. Τα περισσότερα από τα όργανα έχουν σχεδιαστεί για να είναι χρήσιμα για μια σειρά διαφορετικών ερευνών.

Το WHT έχει συνεισφέρει σε πολλές σημαντικές νέες ανακαλύψεις. Μερικά από τα πιο αξιοσημείωτα περιλαμβάνουν τα πρώτα στοιχεία μιας υπερμεγέθης μαύρης τρύπας (Sgr A*) στο κέντρο του Γαλαξία (το 1995)και την πρώτη οπτική παρατήρηση μιας έκρηξης ακτίνων γάμμα (GRB 970228)(το 1997).

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, η WHT αντιμετωπίζει αυξανόμενο ανταγωνισμό από νεότερα τηλεσκόπια 8 έως 10 m (310 έως 390 in). Ωστόσο, ένα ευρύ φάσμα ερευνών συνεχίζει να γίνεται με το τηλεσκόπιο. Τα τελευταία χρόνια (από το 2010) αυτό περιελάμβανε:

  • Το έργο SAURON, μια ολοκληρωμένη έρευνα φασματογράφου πεδίου των κοντινών ελλειπτικών και φακοειδών γαλαξιών (2001-2010)
  • Το πρώτο φάσμα ενός αστεροειδούς που στη συνέχεια χτύπησε τη Γη, 2008 TC3 (2009)
  • Το πρώτο φάσμα του Voorwerp του Χάνι (2009)
  • Η ανακάλυψη ότι οι διάχυτες διαστρικες ζώνες δεν προέρχονται από περιμετρικούς φακέλους (2008)
  • Επιβεβαίωση ότι wasp-3b είναι ένας εξωσωματικός πλανήτης (2008)
  • Φάσματα υψηλής ανάλυσης του πρώτου γνωστού διπλού σουπερνόβα, SN 2006jc (2006)
Μελλοντικές Εξελίξεις Επεξεργασία

Η επερχόμενη γενιά εξαιρετικά μεγάλων τηλεσκοπίων (ELTs) [8] θα απαιτήσει εξελιγμένη προσαρμοστική οπτική προκειμένου να χρησιμοποιηθεί στην πλήρη ικανότητά τους. Επειδή το WHT έχει ήδη λειτουργικό ένα προηγμένο σύστημα προσαρμοστικής οπτικής, λαμβάνει προσοχή από τα διάφορα προγράμματα ELT. Το έργο European-ELT[9] (E-ELT) του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου έχει ξεκινήσει ένα πρόγραμμα για τη χρήση του WHT ως κλινοσκέπασμα για το προσαρμοστικό σύστημα οπτικής του και θα λαμβάνει αρκετές νύχτες ετησίως για δοκιμές στον ουρανό. Το έργο περιλαμβάνει την κατασκευή των νέων οπτικών πειραμάτων σε μια από τις εστίες Nasmyth, και καλείται ΚΑΝΑΡΙ. Το CANARY θα επιδείξει την προσαρμοστική οπτική πολλαπλών αντικειμένων (MOAO) που απαιτείται για το όργανο EAGLE στο E-ELT.

Παραπομπές Επεξεργασία