Το τσι κουνγκτσι γκουνγκ ή τσιγκόνγκ ή τσι γκονγκ ή τσι κονγκ· απλοποιημένα κινέζικα: 气功· παραδοσιακά κινέζικα: 氣功· πινγίν: qìgōng· Wade–Giles: chi gong· κυριολεκτικά: «καλλιέργεια της ζωτικής ενέργειας») είναι ένα ολιστικό σύστημα συντονισμένης στάσης σώματος και κίνησης, αναπνοής και διαλογισμού που χρησιμοποιείται για σκοπούς υγείας, πνευματικότητας και κατάρτισης πολεμικών τεχνών. Με ρίζες στην κινέζικη ιατρική, τη φιλοσοφία και τις πολεμικές τέχνες, το τσι κουνγκ θεωρείται παραδοσιακά ως μια πρακτική για την καλλιέργεια και την ισορροπία του τσι (qi), της ζωτικής ενέργειας.

Ο Παναγιώτης Κονταξάκης εικονίζεται στη στάση από την 7η άσκηση του Baduanjin τσι κουνγκ (σφίγγω τις γροθιές και κοιτάω αγριωπά)

Η πρακτική του τσι κουνγκ περιλαμβάνει συνήθως διαλογισμό εν κινήσει, αργές κινήσεις με ροή, βαθιά ρυθμική αναπνοή και ήρεμη διαλογιστική κατάσταση του νου. Χωρίζεται σε Waigong και Neigong. Στο waigong (εξωτερική μέθοδος) χρησιμοποιούμε τις κινήσεις του σώματος προκειμένου να κινήσουμε την ενέργεια εκεί που τη θέλουμε, ενώ στο neigong (εσωτερική μέθοδος) χρησιμοποιούμε μόνο την πρόθεσή μας ενόσω το φυσικό σώμα βρίσκεται σε ακινησία (π.χ. μικροκοσμική τροχιά της ενέργειας). Το τσι κουνγκ ασκείται σε ολόκληρη την Κίνα και παγκοσμίως για αναψυχή, άσκηση και χαλάρωση, προληπτική ιατρική και αυτοθεραπεία, εναλλακτική ιατρική, διαλογισμό, πνευματικότητα καθώς και ως βασική εκπαίδευση για πολεμικές τέχνες.

Φόρμες Επεξεργασία

Με τον όρο «φόρμα»[1] στις πολεμικές τέχνες εννοούμε μια σειρά τυποποιημένων κινήσεων ή ασκήσεων[2]. Στις περισσότερες πολεμικές τέχνες, ειδικότερα σε αυτές που καλούνται παραδοσιακές, οι φόρμες κατέχουν σημαντική θέση και συμπεριλαμβάνονται στη βασική εκπαίδευση.[3]

Το 2003 η Κινέζικη Ομοσπονδία Τσι Κουνγκ Υγείας αναγνώρισε επισήμως τέσσερις φόρμες τσι κουνγκ για την υγεία:

  • Πραγματεία αλλαγής μυών/τενόντων (Γι Τζιν Τζινγκ, Yì Jīn Jīng, 易筋經).
  • Πέντε ζώα (ή το παιχνίδι των πέντε ζώων) (Γου Τσιν Σι, Wu Qin Xi, 五 禽 戲).
  • Έξι θεραπευτικοί ήχοι (Λιου Τζι Τζουέ, Liu Zi Jue, 六字 訣).
  • Οκτώ μεταξωτά (ή οκτώ κομμάτια μεταξένιου υφάσματος ή οκτώ κομμάτια μεταξιού) (Πα Tούαν Τζιν[4], Ba Duan Jin, 八段 錦)

Όμως πέραν των αναγνωρισμένων υπάρχει πληθώρα παραδοσιακών φορμών που ασκούνται εκατοντάδες χρόνια, καθώς και πάρα πολύ σημαντικοί δάσκαλοι που μας έχουν μεταφέρει αυτήν την αρχαία γνώση.

Διαφορές τσι κουνγκ και τάι τσι Επεξεργασία

Το τάι τσι είναι πιο πολύπλοκο κινησιολογικά και χορογραφικά, επικεντρώνεται περισσότερο στη φόρμα και είναι μια πολεμική τέχνη. Αντίθετα, το τσι κουνγκ επικεντρώνεται στην υγεία και στην ευεξία[5]. Είναι πιο πολύπλοκο εσωτερικά, καθώς χρησιμοποιεί την πρόθεση για να κινήσει το Τσι (ζωτική ενέργεια) προκειμένου να καλλιεργήσει την ενέργεια του ασκούμενου. Ενώ στη Δύση το τάι τσι είναι πιο γνωστό, στην Κίνα το τσι κουνγκ αποτελεί μέρος της καθημερινότητας για μεγάλο τμήμα του πληθυσμού. Όμως τα τελευταία χρόνια έχει σημαντική ανάπτυξη και στη δύση, καθώς τα οφέλη του γίνονται όλο και πιο γνωστά.

Οφέλη για την υγεία Επεξεργασία

Το τσι κουνγκ αποτελεί τμήμα της γενικότερης προσέγγισης για την υγεία της παραδοσιακής κινεζικής ιατρικής (με την κινεζική βοτανοθεραπεία και τον βελονισμό να είναι οι δύο άλλοι σημαντικότεροι κλάδοι) με ιδιαίτερη έμφαση στην πρόληψη καθώς εκλαμβάνεται ως εσωτερική πολεμική τέχνη (nèigōng, 內功), δηλαδή με έμφαση στην πνευματική, διανοητική και ενεργειακή διάσταση (το τσι).

Έχουν διεξαχθεί έρευνες για ευρύ φάσμα προβλημάτων υγείας, συμπεριλαμβανομένης της υπέρτασης, του πόνου και της θεραπείας του καρκίνου. Οι συστηματικές ανασκοπήσεις των κλινικών δοκιμών ήταν χαμηλής ποιότητας και ασαφείς, γεγονός που οδήγησε στη διαπίστωση ότι δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία ότι το τσι κουνγκ προσφέρει οφέλη για συγκεκριμένα προβλήματα υγείας[6]. Όμως εδώ δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αν η μέθοδος δεν είναι ολοκληρωμένη ή δεν διδάσκεται ορθά τότε σαφώς δεν θα υπάρξουν αποτελέσματα. Γι' αυτό είναι σημαντικό ο υποψήφιος ασκούμενος να αναζητά δασκάλους που έχουν εις βάθος γνώση του τεράστιου πεδίου που λέγεται Τσι Κουνγκ.

Δάσκαλοι στην Ελλάδα Επεξεργασία

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Frantzis, Bruce Kumar. Ανοίξτε τις ενεργειακές πύλες του σώματός σας: Τσι Γκουνγκ για μακροζωία και ζωτικότητα, Αθήνα: Σέλας, 2001, 256 σ. ISBN 960-7246-50-0
  • Kit, Wong Kiew. Η τέχνη του Τσι Γκονγκ : Η μέγιστη αξιοποίηση της ζωτικής ενέργειας, Αθήνα : Πύρινος Κόσμος, 2001. - 311 σ. ISBN-13 978-960-430-140-9
  • Kit, Wong Kiew. Τσι Γκονγκ για υγεία και ζωτικότητα, Πύρινος Κόσμος, 2002, 251 σελ. ISBN 960-430-168-3, ISBN-13 978-960-430-168-3
  • Kit, Wong Kiew. Η τέχνη του Τσι Γκονγκ, Η μέγιστη αξιοποίηση της ζωτικής ενέργειας, Πύρινος Κόσμος, 2001, 311 σελ.
  • Γιανγκ, Τζουίνγκ - Μινγκ. Η ουσία του Τσι Γκονγκ, Το εσωτερικό θεμέλιο του Τάι Τζι Τσουάν, Πύρινος Κόσμος, 2002, 213 σελ. ISBN 960-430-155-1, ISBN-13 978-960-430-155-3
  • Γκάο Γιουν, Τσι Γκονγκ, Πύρινος Κόσμος, 1998, 159 σελ. ISBN 960-430-073-3, ISBN-13 978-960-430-073-0

Σύνδεσμοι Επεξεργασία

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. αγγλικά: form· κινεζικά πινγίν: tàolù, απλοποιημένα κινεζικά: 套路· ιαπωνικά: kata, 型 ή 形. Βλέπε επίσης: Forms in Traditional Chinese Martial Arts και Kata
  2. The terms "form" and "sequence" in Martial arts
  3. Οι φόρμες στις πολεμικές τέχνες
  4. Ορθή προφορά βάσει του Taji Forum
  5. Differences between tai chi and qigong
  6. Hartley L, Lee MS, Kwong JS, Flowers N, Todkill D, Ernst E, Rees K (2015). «Qigong for the primary prevention of cardiovascular disease». Cochrane Database Syst Rev (6): CD010390. doi:10.1002/14651858.CD010390.pub2. PMID 26068956. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/14651858.CD010390.pub2/full.