Βικιπαίδεια

Υπόθεση Ηριάννας Β.Λ.

H υπόθεση Ηριάννας Β.Λ. αναφέρεται στην σύλληψη, δίκη, καταδίκη και εν τέλει αθώωση στο Εφετείο της διδακτορικής φοιτήτριας Ηριάννας Β.Λ. για συμμετοχή στην τρομοκρατική οργάνωση «Συνωμοσία Πυρήνων της Φωτιάς».[1][2]

Η υπόθεση ξεκίνησε το 2011 με την έκδοση εντάλματος σύλληψης τριών μελών των Πυρήνων της Φωτιάς ενώ ταυτόχρονα έγινε έλεγχος στην οικία όπου διέμενε ο σύντροφος της Ηριάννας. Η Ηριάννα έδωσε κατάθεση και οικειοθελώς δείγμα DNA. Αργότερα βρέθηκε οπλισμός στην Πολυτεχνειούπολη και στον οπλισμό ανιχνεύθηκε μικρή ποσότητα υλικού DNA. Η εξέταση του υλικού από τα εργαστήρια της αστυνομίας έδειξε ταύτιση με το γενετικό υλικό της Ηριάννας. Η ταύτιση αμφισβητήθηκε γιατί το υλικό ήταν μικρότερου του κατώτατου ορίου για εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων, δεν υπήρχε δείγμα για επανέλεγχο και για άλλους τεχνικούς λόγους. Στο σκεπτικό της απόφασης συνυπολογίστηκαν και οι κοινωνικές σχέσεις της Ηριάννας. Η ετυμηγορία του δικαστηρίου για κάθειρξη 13 ετών προκάλεσε διαμαρτυρίες, καθώς σύμφωνα με τους επικριτές της, παραβίαζε μια βασική αρχή του κράτος δικαίου, ότι όλοι είναι αθώοι μέχρι αποδείξεως του αντιθέτου.[3] Ύστερα από 400 ημέρες φυλάκισης και 2 απορρίψεις αιτήσεων αναστολής, τον Ιούνιο του 2018 το Πενταμελές Εφετείο της Αθήνας αποφάνθηκε ότι «Ηριάννα και Περικλής είναι ομόφωνα αθώοι, χωρίς αμφιβολίες», και το Μάιο του 2019 το Εφετείο Αναστολών επιδίκασε αποζημίωση 15€/ημέρα για την άδικη φυλάκισή τους.[4]

Χρονικό  Επεξεργασία

Τον Ιανουάριο του 2011, η αστυνομία εξέδωσε εντάλματα συλλήψεως για τους Χρήστου Τσάκαλου, Νταμιάνο Μπολάνο και Γιώργου Νικολόπουλου. Καθώς επιτηρούσε η αστυνομία το κρησφύγετο, αντιλήφθηκε την παρουσία δυο άγνωστων μέχρι τότε υπόπτων, του Γιώργου Πολύδωρου και της Όλγας Οικονομίδου. Ενω τους παρακολουθούσε, αντιλήφθηκε ότι επισκέφθηκαν την οικία που νοίκιαζε ο σύντροφος της Ηριάννας, Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος, μαζί με τον στενό του φίλου του Περικλή Μπ. Εκεί διέμενε περιστασιακά και η Ηριάννα.

Στις 11 Μαρτίου 2011, η αστυνομία με εφόδους της, συνέλαβε τους όλους τους προαναφερθέντες. Ο σύντροφος της Ηριάννας κατηγορήθηκε για συμμετοχή στην «Συνωμοσία Πυρήνων της Φωτιάς» (αργότερα αθωώθηκε) ενώ η Ηριάννα έδωσε οικειοθελή κατάθεση και αφέθηκε ελεύθερη.

Τον Νοέμβριο του 2011 η αστυνομία ανακάλυψε οπλισμό στο χώρο της Πολυτεχνειούπολης στου Ζωγράφου και σε έλεγχο που ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του 2012 από τη Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών, βρέθηκε DNA δυο γνωστών ατόμων και υλικό DNA άγνωστης ως τότε γυναίκας. Το DNA της γυναίκας τελικά ταυτίστηκε με γενετικό υλικό το οποίο είχε βρεθεί στην οικία του Κωνσταντίνου Παπαδόπουλου, γεγονός που οδήγησε την αστυνομία στη σύλληψη της Ηριάννας. Η φοιτήτρια απολογήθηκε, αφέθηκε ελεύθερη με περιοριστικούς όρους και παραπέμφθηκε σε δίκη, η οποία ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 2017 με καταδίκη της Ηριάννας σε 13 χρόνια φυλάκιση.

Έκτοτε, έγιναν δύο αιτήσεις αναστολής εκτέλεσης της ποινής από την Ηριάννα και τον Περικλή, οι οποίες απορρίφθηκαν αμφότερες σε κλίμα έντασης με το σκεπτικό πως η Ηριάννα δεν υφίσταται «υπέρμετρη ανεπανόρθωτη βλάβη» από τη κράτησή της στη φυλακή, ο Περικλής δε διατρέχει «κίνδυνο υγείας» και το δικαστήριο διέκρινε και στους δύο «έντονη αντικοινωνικότητα».[5][6]

Η υπόθεση εκδικάστηκε και σε δεύτερο βαθμό. Το Εφετείο στις 28 Ιουνίου 2018 έκρινε αθώους την Ηριάννα και τον Περικλή.[7]

Τα ζητήματα της δίκης Επεξεργασία

Δύο ζητήματα ανέκυψαν και έδωσαν δημοσιότητα στην δίκη της Ηριάννας. Η χρήση του DNA ως αποδεικτικού υλικού και η ποινικοποίηση κοινωνικών σχέσεων.

Τα προβλήματα με το DNA στον οπλισμό Επεξεργασία

Η ταυτοποίηση του γενετικού υλικού της Ηριάννας στον οπλισμό που βρέθηκε στην πανεπιστημιούπολη υπήρξε προβληματική σύμφωνα με την υπεράσπιση· τα επιχειρήματά της αναπαράχθηκαν και σε ΜΜΕ. Σύμφωνα με αρθρο του δημοσιογράφου Σουλιώτη Γιάννη, το πρώτο πρόβλημα ήταν η ανεπαρκής ποσότητα του υλικού του DNA, κατώτερη και από το χαμηλότερο όριο για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων (ήταν 174 πικογραμμάρια, δηλαδή 174 τρισεκατομμυριοστά του γραμμαρίου, ενώ το ελάχιστο βάρος είναι τα 200). Αυτό οδήγησε στην χρήση όλου του δείγματος από το εργαστήριο και όταν ο δρ. Μοριακής Βιολογίας Γιώργος Φιτσιάλος (προσελήφθη από την υπεράσπιση της Ηριάννας) ζήτησε να επαναλάβει τον έλεγχο, δεν υπήρχε δείγμα να του δοθεί. Στην έκθεση του, πάντως, ο Φίτσιαλος, που πραγματοποίησε με βάση τον φάκελο που του παραδόθηκε ανέδειξε και άλλα προβληματικά στοιχεία της ταυτοποίησης όπως από τους 16 γενετικούς «τόπους» που ελέγχθησαν, υπήρχε ταύτιση μόνο στους επτά.[8]

Το πρόβλημα ταυτοποίησης ενός υπόπτου με την χρήση DNA έχει απασχολήσει προ καιρού την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο Καλφετζή Γρηγόριο, σε αρθρο του στο Βημα, ο Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων σε γνωμοδότησή του το 2008 (2008/C 89/01), αποφάνθηκε πως είναι δυνατόν ένας κατηγορούμενος να έχει συνδεθεί εσφαλμένα με συγκεκριμένο «προφίλ DNA». Οι λόγοι που μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο είναι αρκετοί: γιατί υπάρχει ανεπαρκής ποιότητα δειγμάτων DNA κατά τη συλλογή τους, είτε λόγω τεχνικών σφαλμάτων κατά την ανάλυση κ.λπ. Για να άρει ακριβώς αυτή την επικίνδυνη αμφιβολία η δικονομία παρέχει τη δυνατότητα μιας δεύτερης εξέτασης DNA, όταν η πρώτη αποβεί θετική (άρθρο 200Α ΚΠΔ), αλλά κάτι τέτοιο δεν έγινε στην περίπτωση της Ηριάννας.[9]

Το ζήτημα των κοινωνικών σχέσεων ως επιβαρυντικός παράγοντας Επεξεργασία

Τέλος, όπως σημειωσε ο Γιάννης Μπαμπουλιας, η απόφαση του δικαστηρίου για χρήση των κοινωνικών σχέσεων (φιλίες) της Ηριάννας για να συμπεράνει πως είναι αναρχική (ενώ δήλωσε πως δεν είναι) αποτελει προβληματικό στοιχείο. Επίσης, ένα ταξίδι στην Βαρκελώνη προσμετρήθηκε, καθώς στην Βαρκελώνη υπάρχει σημαντικός αναρχικός πυρήνας. Η σχέση της με τον αμετάκλητα αθωωμένο Γ. Παπαδόπουλο προσμετρήθηκε αρνητικά, ο δικαστής μάλιστα την ρώτησε «γιατί δεν τον χώρισες;»[10]

Αθώωση από το Εφετείο Επεξεργασία

Στις 28 Ιουνίου 2018, η Ηριάννα και ο συγκατηγορούμενος της Περικλής, αθωώθηκαν από το Πενταμελές Εφετείο Αθηνών το οποίο αποφάνθηκε ότι «Ηριάννα και Περικλής είναι ομόφωνα αθώοι, χωρίς αμφιβολίες». Σύμφωνα με το σκεπτικό του δικαστηρίου, το οποίο ανακοίνωσε ο πρόεδρος Βασίλης Κωστόπουλος, ο βασικός μάρτυρας δεν ήταν αξιόπιστος, οι φιλικές σχέσεις δεν μπορούν να εκληφθούν ως ποινικώς αξιόλογες συμπεριφορές, ενώ αποτύπωμα και δείγμα DNA ήταν χαμηλής ποιότητας και άρα αμφιλεγόμενης αξιοπιστίας. Επίσης, από την άρση του τηλεφωνικού απορρήτου των κατηγορουμένων δεν προέκυψαν αξιόποινες πράξεις. Η ανακοίνωση της απόφαση έγινε δεκτή με χειροκροτήματα από το κοινό.[11][12]

Αντιδράσεις Επεξεργασία

Η υπόθεση της Ηριάννας έχει απασχολήσει την κοινή γνώμη, ενώ έχει σχολιαστεί και από κυβερνητικούς παράγοντες.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Φιλοσοφίας και Δικαιου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Αριστείδη Χατζή ότι στη δίκη δεν αποδείχτηκε πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας η ενοχή της Ηριάννας και αυτό είναι προβληματικό για κάθε κράτος δικαίου. Ακόμη έχει αμφισβητηθεί ότι η διαδικασία ταυτοποίησης με DNA ήταν ορθή και έχει εκφραστεί η υποψία ότι η Ηριάννα καταδικάστηκε για τις κοινωνικές τις σχέσεις.[13]

Ανησυχίες για το αν θα είχε δίκαιη δίκη εξέφρασε και η Διεθνής Αμνηστία.[14] [15]

Ο υπουργός Δικαιοσύνης Σταύρος Κοντονής επέκρινε την απόφαση της Δικαιοσύνης κάνοντας λόγο για ανισότητα στην απονομή της.[16] Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι δηλώσεις του Αλέξη Τσίπρα.[17]

Υπέρ της Ηριάννας είχε διεξαχθεί (στις 22 Σεπτεμβρίου 2017) συναυλία στο πάρκο Γουδή για κάλυψη των δικαστικών εξόδων της Ηριάννας.[18]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ «Ομόφωνα αθώοι κρίθηκαν Ηριάννα και Περικλής». LiFO. 28 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2022. 
  2. ↑ «Ομόφωνα αθώοι χωρίς αμφιβολίες Περικλής και Ηριάννα μετά από ένα έτος στη φυλακή». omniatv.com. 28 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2022. 
  3. ↑ Στέφου, Όλγα (28 Ιουνίου 2018). «Ηριάννα και Περικλής: Μια ιστορία… τρομονόμου έφτασε στο τέλος της». In.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2022. 
  4. ↑ Μουστάκα, Μίνα (6 Μαΐου 2019). «Αποζημίωση σε Ηριάννα και Περικλή για την άδικη φυλάκισή τους». Το Βήμα. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2022. «Τα στοιχεία δεν έδειξαν τίποτε. Δεν αποδείχτηκε παράνομη δραστηριότητα. Οι κοινωνικές συναναστροφές δεν ποινικοποιούνται. Το DNA είναι εργαλείο εντόνως αμφισβητούμενο», είπε ο πρόεδρος του δικαστηρίου, εξηγώντας το σκεπτικό της απόφασης. 
  5. ↑ «Υπόθεση «Ηριάννα»». TO BHMA. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2017. 
  6. ↑ «13 χρόνια ποινή από μια κατασκευασμένη υπόθεση». Η Εφημερίδα των Συντακτών. 2017-06-07. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2017-10-28. https://web.archive.org/web/20171028162856/http://www.efsyn.gr/arthro/13-hronia-poini-apo-mia-kataskeyasmeni-ypothesi. Ανακτήθηκε στις 2017-11-10. 
  7. ↑ «Αθώοι Ηριάννα και Περικλής - Αφήνονται ελεύθεροι». news247.gr. 28 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2022. 
  8. ↑ Σουλιώτης, Γιάννης. «Η Ηριάννα, ο Περικλής, οι «Πυρήνες» και το DNA». Η Καθημερινή. http://www.kathimerini.gr/919716/article/epikairothta/ellada/h-hrianna-o-periklhs-oi-pyrhnes-kai-to-dna. Ανακτήθηκε στις 2017-11-10. 
  9. ↑ Καλφετζής, Γρηγόριος. «tovima.gr - Υπόθεση «Ηριάννα»». TO BHMA. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2017. 
  10. ↑ Βaboulias, Yiannis (16 Ιουνίου 2017). «Iriana was an ordinary 29yo academic». Yiannis Βaboulias. Ανακτήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2019. 
  11. ↑ Μάνδρου, Ιωάννα (29 Ιουνίου 2018). «Αθώοι κρίθηκαν στο εφετείο η Ηριάννα και ο Περικλής». Η Καθημερινή. Ανακτήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2019. 
  12. ↑ Τέσση, Γιώτα (28 Ιουνίου 2018). «Ομόφωνα αθώοι Ηριάννα και Περικλής». Η Εφημερίδα των Συντακτών. Ανακτήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2019. 
  13. ↑ «Ηριάννα: Μία υπόθεση - ορόσημο για το κράτος δικαίου, ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΧΑΤΖΗΣ* | Kathimerini». http://www.kathimerini.gr/930770/opinion/epikairothta/politikh/hrianna-mia-ypo8esh---oroshmo-gia-to-kratos-dikaioy. Ανακτήθηκε στις 2017-11-10. 
  14. ↑ Newsroom. «Ανησυχία της Διεθνούς Αμνηστίας για το εάν θα τύχει δίκαιης δίκης η Ηριάννα | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2022. 
  15. ↑ «Ανησυχίες της Διεθνούς Αμνηστίας για δίκαιη δίκη για την υπόθεση της Ηριάννας». www.amnesty.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2022. 
  16. ↑ «Ηριάννα: Μία υπόθεση - ορόσημο για το κράτος δικαίου, ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΧΑΤΖΗΣ* | Kathimerini». http://www.kathimerini.gr/930770/opinion/epikairothta/politikh/hrianna-mia-ypo8esh---oroshmo-gia-to-kratos-dikaioy. Ανακτήθηκε στις 2017-11-10. 
  17. ↑ «Νέες βολές από Τσίπρα - Κοντονή κατά Δικαιοσύνης». www.kathimerini.gr. Η Καθημερινή. 17 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2019. 
  18. ↑ «Πλήθος κόσμου στην συναυλία αλληλεγγύης για την Ηριάννα». TO BHMA. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2017. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Υπόθεση_Ηριάννας_Β.Λ.&oldid=10206529"