Ιστορία1,2

Το 1905 η εταιρία «Καπαντζής-Καζάζης και Σία»,ίδρυσε στη Θεσσαλονίκη ένα μεγάλο υφαντουργείο το οποίο περιλάμβανε υφαντήριο,βαφείο και φεσοποιείο.Διέθετε μια ανθρακιτομηχανή και αργαλειούς ενώ χρησιμοποιούσε ως πρώτη ύλη την έτοιμη μάλλινη κλωστή.Το 1909 το εργοστάσιο κάηκε και στη συνέχεια το 1910 μετατράπηκε σε «Ανώνυμος Οθωμανική Εταιρία Υφασμάτων και Φεσιών». Μετέπειτα το εργοστάσιο εκσυγχρονίστηκε και ως πρώτη ύλη χρησιμοποιούσε το ακατέργαστο μαλλί,αλλά τελικά έκλεισε λόγω έλλειψης κεφαλαίων και εξειδικευμένου προσωπικού.Το 1925 επαναλειτουργεί με την επωνυμία «Εργάνη» υπό τον Μακεδόνα έμπορο Αθανάσιο Μακρή.Το 1926 συγχωνεύτηκε η "Εργάνη" σε Α.Ε.Η «Ανώνυμος Εταιρία Βιομηχανίας Υφασμάτων ΥΦΑΝΕΤ» βρισκόταν στη συμβολή των οδών Ομήρου και Παπάφη της περιοχής Αγίου Φανουρίου στις εγκαταστάσεις της παλιάς Οθωμανικής Εταιρίας Υφασμάτων και Φεσίων.Ιδρυτής της ήταν ο Αθανάσιος Μακρής αλλά συμμετείχε και η Τράπεζα Αθηνών με ποσοστό 25%.Το 1936 η παραγωγή του εργοστασίου ανερχόταν σε 300.000 μ. ύφασμα και απασχολούσε 550 εργαζόμενους.Με την έναρξη του πολέμου,η παραγωγή του εργοστασίου αξιοποιείται για ανάγκες του στρατού και κατά την περίοδο της Κατοχής υπολειτουργεί.Μεταπολεμικά,η επιχείρηση απασχολεί 1300 άτομα προσωπικό και αποτελεί μια από τις σημαντικότερες βιομηχανίες στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια.Το 1951 μετά από μια μεγάλη πυρκαγιά ,το μεγαλύτερο τμήμα του εργοστασίου καίγεται και από τότε δημιουργήθηκαν πολλαπλά προβλήματα τα οποία δεν ξεπεράστηκαν,με συνέπεια το οριστικό κλείσιμο του εργοστασίου το Δεκέμβριο του 1964.

Κατάληψη ΥΦΑΝΕΤ1,2,3,4

 Στη συνέχεια το εργοστάσιο έρχεται στην κυριότητα της Εθνικής Τράπεζας.Το 1993,το Υπουργείο Πολιτισμού το χαρακτηρίζει ως «ιστορικό διατηρητέο μνημείο».Το 1996 ιδρύεται το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης με έδρα την ΥΦΑΝΕΤ.Επίσης υπήρχαν προτάσεις  αξιοποίησης του μνημείου από τον Οργανισμό Πολιτιστικής Πρωτεύουσας Θεσσαλονίκη 97’.1 Παράλληλα  το 1998 αγοράζεται η συλλογή Κωστάκη από το Μουσείο και εγκαθίσταται προσωρινά στο χώρο της Μονής Λαζαριστών, στο καταστατικό όμως του οποίου αναφέρεται ως στέγη της συλλογής η ΥΦΑΝΕΤ ,με αποτέλεσμα την εξαγορά του συγκροτήματος του εργοστασίου το 2006 από το Υπουργείο Πολιτισμού  .Δεν υπήρξε στη συνέχεια οποιασδήποτε μορφής αξιοποίηση, με αποτέλεσμα οι εγκαταστάσεις του εργοστασίου οι οποίες στο σύνολό τους είναι 19.500 τ.μ. σε ένα οικόπεδο 13 στρεμμάτων,να παραμένουν εγκαταλειμμένες και ανεκμετάλλευτες μέχρι σήμερα.Τον Μάρτιο του 2004 ορισμένες "συλλογικότητες αναρχοαυτόνομων"1,κάνουν κατάληψη στο παλιό εργοστάσιο της ΥΦΑΝΕΤ και  δημιουργούν κατά τους ίδιους  μια «κατάληψη ανατρεπτικών προθέσεων» 1,με σκοπό την αξιοποίηση  αυτού του μεγάλου σε έκταση χώρου ο οποίος παραμένει ανεκμετάλλευτος ενώ παράλληλα η 'υπερσυγκέντρωση' πληθυσμού σε άλλους χώρους της πόλης είναι γεγονός.Στο πλαίσιο της κατάληψης,οργανώνονται από τους ίδιους ανοιχτές προς το κοινό, συναυλίες,εκθέσεις,ομιλίες,προβολές,μουσικές εκδηλώσεις,καθώς και συλλογική κουζίνα,θεατρικά δρώμενα, το «πάρκο BMX»  εξαιτίας του οποίου συγκεντρώνονται και νέα παιδιά στο χώρο.Επίσης  λειτουργεί δανειστική βιβλιοθήκη,κινηματικό βιβλιοπωλείο κ.α. Ανοιχτές συνελεύσεις πραγματοποιούνται κάθε βδομάδα.Στους χώρους που χρησιμοποιούνται ,έχουν πραγματοποιηθεί από τους ίδιους παρεμβάσεις συντήρησης ενώ κάποιοι καταληψίες διαμένουν στο χώρο δημιουργώντας μικρές εστίες οίκησης,μετατρέποντας τον χώρο σε ένα οικιστικό κοινό με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

1.https://parallaximag.gr/thessaloniki/o-xartis-tis-polis-ergostasio-ifanet

2.https://parallaximag.gr/featured/kati-trechei-me-tin-yfanet

3.https://cityportal.gr/place/famprika-yfanet-170160-1316-1072-0/

4.https://yfanet.espivblogs.net/