Φραγκοσυριανή
Η Φραγκοσυριανή είναι ένα τραγούδι του Μάρκου Βαμβακάρη που γράφτηκε και φωνογραφήθηκε από τον ίδιο, το 1935.[1] Πρόκειται για ένα από τα σπουδαιότερα και γνωστότερα τραγούδια του συνθέτη.[2][3] Το τραγούδι έχει ηχογραφηθεί και επανεκτελεστεί από πολλούς γνωστούς Έλληνες καλλιτέχνες. Η πιο γνωστή, πιθανώς, διασκευή θεωρείται αυτή του Γρηγόρη Μπιθικώτση, το 1960,[3] η οποία το έκανε και περισσότερο γνωστό.[4]
| "Φραγκοσυριανή" | |
|---|---|
| Τραγούδι από Μάρκος Βαμβακάρης | |
| Ηχογραφήθηκε | 1935 |
| Γλώσσα | Ελληνικά |
| Διάρκεια | 3:10 |
| Στιχουργός | Μάρκος Βαμβακάρης |
| Συνθέτης | Μάρκος Βαμβακάρης |
| Cover versions | |
| Γρηγόρης Μπιθικώτσης | |
Ιστορία Επεξεργασία
Τη δεκαετία του 1930, ο Μάρκος Βαμβακάρης, έκανε εμφανίσεις στη Σύρο, στη γενέτειρά του. Όπως ο ίδιος λέει, όταν έπαιζε, συνήθιζε να κοιτά χαμηλά και όχι το κοινό που τον παρακολουθούσε. Σε μία από αυτές τις περιπτώσεις, σήκωσε το κεφάλι του και είδε μία όμορφη κοπέλα. Συγκεκριμένα είπε:[4]
«Όλος ο κόσμος της Σύρου μ' αγαπούσε πολύ, διότι κι εγώ ήμουν Συριανός και το είχαν καμάρι οι Συριανοί. Κάθε καλοκαιράκι με περίμεναν να πάω στη Σύρα να παίξω και να γλεντήσει όλη η Σύρα μαζί μου. Το 1935 πήρα μαζί μου τον Μπάτη, τον αδερφό μου τον μικρό και τον πιανίστα Ροβερτάκη και πήγα για πρώτη φορά στη Σύρο, σχεδόν είκοσι χρόνια αφ' ότου έφυγα από το νησί. Πρωτόπαιξα, λοιπόν, σ' ένα μαγαζί στην παραλία, μαζεύτηκε όλος ο κόσμος. Κάθε βράδυ γέμιζε ο κόσμος το μαγαζί κι έκατσα περίπου δύο μήνες. Εγώ, όταν έπαιζα και τραγουδούσα, κοίταζα πάντα κάτω, αδύνατο να κοιτάξω τον κόσμο, τα έχανα. Εκεί όμως που έπαιζα, σηκώνω μια στιγμή το κεφάλι και βλέπω μια ωραία κοπέλα. Τα μάτια της ήταν μαύρα. Δεν ξανασήκωσα το κεφάλι, μόνο το βράδυ την σκεφτόμουν, την σκεφτόμουν... Πήρα, λοιπόν, μολύβι κι έγραψα πρόχειρα:
Μία φούντωση, μια φλόγα
έχω μέσα στην καρδιά
Λες και μάγια μου 'χεις κάνει
Φραγκοσυριανή γλυκιά...
Ούτε και ξέρω πώς την λέγανε ούτε κι εκείνη ξέρει πως γι ' αυτήν μιλάει το τραγούδι. Όταν γύρισα στον Πειραιά, έγραψα τη Φραγκοσυριανή».
Σύνθεση Επεξεργασία
Μουσική Επεξεργασία
Το τραγούδι παίζεται στον ρυθμό 4/4 (ή και 2/4) και οι συγχορδίες έχουν την ακολουθία 1-4-5, με τις πιο διαδεδομένες αποδόσεις να είναι Ρε Μινόρε - Σολ Μινορε - Λα Ματζόρε και Σολ Μίνόρε - Ντο Μινόρε - Ρε Ματζόρε, ενώ χρησιμοποιείται η Λα# Ματζόρε στην πρώτη περίπτωση ή Ρε# Ματζόρε στη δεύτερη περίπτωση, οι οποίες χρησιμοποιούνται στη δεύτερη και στην τέταρτη στροφή κάθε στίχου. Σε κάποιες περιπτώσεις αντί για Ματζόρε παίζεται η Λα# Ματζόρε 7ης ή η Ρε# Ματζόρε 7ης, αντιστοίχως.[5]
Στίχοι Επεξεργασία
Οι στίχοι είναι κυρίως ερωτικοί, και αναφέρονται σε μία γυναίκα, της οποίας δε γίνεται γνωστό το όνομα, παρά μόνο ότι είναι Φραγκοσυριανή. Και ο έρωτας που ζει ο ήρωας του τραγουδιού ζωντανεύει σε διάφορες περιοχές της Σύρου. Το κομμάτι αναφέρει 8 περιοχές του νησιού: Φοίνικα, Παρακοπή, Γαλησσά, Nτελαγκράτσια (ή Ποσειδωνία), Πατέλι, Νιχώρι, Αληθινή, Πισκοπιό.[6][7]
Διασκευές και πρόσληψη Επεξεργασία
Το τραγούδι έχει διασκευαστεί από αμέτρητους Έλληνες τραγουδιστές. Η πιο γνωστή πρέπει να θεωρείται αυτή του Γρηγόρη Μπιθικώτση, η οποία, πιθανώς, είναι αυτή που το έκανε γνωστό στο ευρύ κοινό, το 1960. Την έχουν διασκευάσει κι άλλοι καλλιτέχνες, όπως ο Γιώργος Νταλάρας. Αξιοσημείωτη είναι και η διασκευή του ελληνικού ρέγκε συγκροτήματος Locomondo, η οποία του αλλάζει εντελώς ύφος και το εκτελεί με ρέγκε ρυθμό. Επίσης, το κομμάτι διασκευάστηκε και από τον Ιταλό περφόρμερ Βινίσιο Καποσέλα, υπό τον τίτλο Contrato Per Karelias, στον δίσκο του Rebetiko Gymnastas, όπου διασκευάζονται κι άλλα ρεμπέτικα τραγούδια.[8]
Πέρα από διασκευές έχουν γίνει σε ταινίες αλλά και σε τραγούδια μερικές αναφορές για το κομμάτι. Για παράδειγμα, ακούγεται στη γερμανική ταινία Soul Kitchen, του Φατίχ Ακίν.[9] Ή στο Άπονη ζωή, στο οποίο το ερμηνεύει ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης. Αναφορά στο τραγούδι γίνεται και σε ένα νοσταλγικό τραγούδι του ελληνικού χιπ χοπ συγκροτήματος, Στίχοιμα, με συμμετοχή Χρήστου Θηβαίου, ονόματι Λευκό πανί, το οποίο αναφέρει: «Θέλω να πάω σε ένα κουτούκι μια μέρα και ξάφνου να βρω τον Μάρκο Βαμβακάρη να παίζει με το κοινό [...] μία φορά ν’ ακούσω έστω τη Φραγκοσυριανή».[10]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Αντιγόνη Κάραλη (19 Ιουνίου 2012). «Η Φραγκοσυριανή στο Ηρώδειο». Έθνος. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2016.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ «Η ΦΡΑΓΚΟΣΥΡΙΑΝΗ - Μάρκος Βαμβακάρης». ApoTis4Stis5.com. 10 Μαΐου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιουλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2016.
- ↑ 3,0 3,1 «Φραγκοσυριανή - Το τραγούδι του Μάρκου Βαμβακάρη που παρέδωσε στην αθανασία τη Σύρο». Syrosinfo.gr. Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2016.
- ↑ 4,0 4,1 ΘΑΝΟΣ ΚΟΦΙΝΑΣ (30 Ιανουαρίου 2015). «Η ιστορία της "Φραγκοσυριανής του Μάρκου Βαμβακάρη - Η φραγκοσυριανή». Μentality10.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2016.
- ↑ «Φραγκοσυριανή (Εικόνα)». Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2016.
- ↑ Νίκος Θρασυβούλου (8 Απριλίου 2013). «Ο Μάνος Ελευθερίου για τον Μάρκο Βαμβακάρη». Οanagnostis.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2016.
- ↑ «Φραγκοσυριανή - 1935». Stixoi.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2016.
- ↑ «Βινίσιο Καποσέλα: Ρεμπέτικο α λα ιταλικά!». Star.gr. 27 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2016.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ ΜΑΡΙΑ ΡΙΤΖΑΛΕΟΥ (13 Νοεμβρίου 2009). «Ο Ελληνας ταβερνιάρης και η Φραγκοσυριανή». Έθνος. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2016.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ «Λευκό πανί - 2006». Stixoi.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2016.
