Χαράλαμπος Παπαστάθης

Ο Χαράλαμπος Παπαστάθης ήταν καθηγητής πανεπιστημίου (1940-2012)

Χαράλαμπος Παπαστάθης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	8  Ιουλίου 1940 Θεσσαλονίκη
Θάνατος	17  Ιουνίου 2012 Θεσσαλονίκη
Χώρα πολιτογράφησης	Ελλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	νέα ελληνική γλώσσα
Σπουδές	Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	διδάσκων πανεπιστημίου
Εργοδότης	Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Βίος

Ο Χαράλαμπος Κ. Παπαστάθης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1940 με καταγωγή από την Κρανιά Ασπροποτάμου. Στη Θεσσαλονίκη ολοκλήρωσε τον κύκλο των εγκύκλιων γραμμάτων και κατά τα έτη 1959-1964 σπούδασε Νομικά στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, από όπου πήρε το πτυχίο του. Συνέχισε τις μεταπτυχιακές σπουδές του στην ίδια σχολή αλλά και ως υπότροφος στο Ανατολικό Ινστιτούτο της Ρώμης, στην Ακαδημία Επιστημών της Πράγας και την ομώνυμη της Σόφιας καθώς και στο Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών DumbartonOaks της Ουάσινγκτον με υποτροφία του Ιδρύματος Fulbright. Το 1978 πήρε το διδακτορικό δίπλωμα από τη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, αφού από το 1974 και εξής υπηρετούσε ως βοηθός – ερευνητής στο Τμήμα Δικαίου του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών κατά την εποχή της ακμής αυτού του μοναδικού Επιστημονικού Ιδρύματος του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το 1982 εξελέγη υφηγητής του Εκκλησιαστικού Δικαίου στη Νομική Σχολή και το 1988 καθηγητής, θέση από την οποία υπηρέτησε ως την αφυπηρέτησή του με τον τίτλο του Ομότιμου Καθηγητή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Υπό την επίβλεψή του εκπονήθηκαν εννέα διδακτορικές διατριβές και μία διατριβή επί υφηγεσία καθώς και ένα πλήθος μεταπτυχιακών εργασιών. Στη Θεσσαλονίκη ήταν ενεργό μέλος της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, όπου υπήρξε αντιπρόεδρος και γενικός γραμματέας, συνεργάτης του Ιδρύματος Μελετών Χερσονήσου του Αίμου, όπου διετέλεσε πρόεδρος του Δ.Σ., και στέλεχος της Ελληνικής Εταιρείας Σλαβικών Μελετών,( μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου και Αντιπρόεδρός). Ο Χαράλαμπος Παπαστάθης λημματογραφήθηκε στην Κυριλλομεθοδιανή Εγκυκλοπαιδεία (τόμ. 3, σ. 92-95). Η σχέση του με τις Βαλκανικές Σπουδές και το πολιτιστικό έργο που αναπτύχθηκε στις σλαβικές χώρες τον οδήγησαν στην απόφαση να δεχτεί την Προεδρεία του Επιστημονικού Συμβουλίου του Κέντρου «Κύριλλος και Μεθόδιος» της Πολιτιστικής Εταιρείας Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδος. Υπήρξε μέλος της Ελληνικής Παλαιογραφικής Εταιρείας που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη. Συνέβαλέ στη δημιουργία του Κέντρου Ιστορίας της Θεσσαλονίκης και εργάστηκε με στο Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών και στο Μουσείο του Μακεδονικού Αγώνα. Στην Αθήνα κλήθηκε στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, όπου τοποθετήθηκε Γενικός Γραμματέας Θρησκευμάτων (1987-1988). Διετέλεσε, επίσης, Πρόεδρος της Εφορείας των Γενικών Αρχείων του Κράτους Ήταν ακόμη μέλος του Εφορευτικού Συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος. Στο ακαδημαϊκό επίπεδο δίδαξε ως επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας και στο Paris XI, καθώς επίσης και στο Καθολικό Ινστιτούτο του Παρισιού και το Ανατολικό Ινστιτούτο της Ρώμης. Τιμήθηκε με τη χορήγηση του τίτλου του επίτιμου διδάκτορα του Πανεπιστημίου της Σόφιας αλλά και στην παρουσία του σε διεθνή fora, όπως η Προεδρεία του στο European Consortium for Church and StateResearch που εδρεύει στο Μόναχο, και η επιλογή του ως εμπειρογνώμονος του Office for Democratic Institutions and Human Rights του OSCE. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο του απένειμε τον τίτλο του Άρχοντος Νομοφύλακος, και το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων τον τίμησε με τον τίτλο του Μεγάλου Λογοθέτη. Συμμετείχε ως τακτικό μέλος στη Συνοδική Επιτροπή επί των Δογματικών και Νομοκανονικών Ζητημάτων της Εκκλησίας της Ελλάδος (Μάρτιος 2012 κ.εξ) Πέθανε στις 17 Ιουνίου 2012.

Συγγραφικό έργο

Διακρίνουμε στις επιμέρους εργασίες του Χ. Παπαστάθη διάφορα πλαίσια, στα οποία εντάσσονται οι μελέτες του ανάλογα με τα ενδιαφέροντα και τους στόχους του συντάκτη τους: α) Μελέτες για τη Θεσσαλονίκη (τυπογραφεία, εκδόσεις, πρόσωπα και ιστορικά γεγονότα), β) Μελέτες για το Άγιο Όρος και τη Μακεδονία, γ) Μελέτες για τις ελληνικές κοινότητες και την πνευματική ακτινοβολία του Ελληνισμού, δ) Μελέτες εκκλησιαστικού, νομοκανονικού και εθιμικού δικαίου στη διαδρομή της ελληνικής ιστορίας και ιδίως στην Τουρκοκρατία, ε) Το επικρατήσαν δίκαιο σε διάφορες περιοχές του ελληνικού χώρου και στ) Μελέτες σχετικές με την αρχειακή έρευνα.

• Η διδακτορική του διατριβή με τίτλο Το νομοθετικόν έργον της Κυριλλομεθοδιανής Ιεραποστολής εν Μεγάλη Μοραβία(Θεσσαλονίκη 1978)
• η διατριβή επί υφηγεσία που πραγματεύεται τα Περί την διοικητικήν οργάνωσιν της Εκκλησίας της Κύπρου (Θεσσαλονίκη 1982)
• Οι Κανονισμοί των Ορθοδόξων Ελληνικών Κοινοτήτων του Οθωμανικού Κράτους και της Διασποράς (Θεσσαλονίκη 1984)
• Εσωτερικοί κανονισμοί του Αγίου Όρους (Αθήνα 2004).
• «Ο Νομοκάνων του Γεωργίου Τραπεζουντίου» (έκδοση της Ακαδημίας Αθηνών)
• «Η ειδική νομική μεταχείριση των Αγιορειτών» (Θεσσαλονίκη 1988)
• «Νομοκανονική Βιβλιογραφία του Αγίου Όρους Άθω» (Άγιον Όρος 2007)
• «Το Χρονικό της Ορμύλιας» (Θεσσαλονίκη 2004)
• συμμετοχή στην εκπόνηση του: «Κατάλογος των Ελληνικών Νομικών Χειρογράφων των αποκειμένων στο Κέντρο Σλαβοβυζαντινών Σπουδών “Ivan Dujčev” του Πανεπιστημίου “S. Kliment Ohridski” της Σόφιας» (Θεσσαλονίκη 1994)
• «Θεσσαλονίκεια και Μακεδονικά Ανάλεκτα» (Θεσσαλονίκη 1999), όπου περιέχονται 22 μελέτες σχετικές με θέματα που σχετίζονται με την πόλη της Θεσσαλονίκης και την ευρύτερη περιφέρεια και πνευματική ακτινοβολία της Μακεδονίας
• «Νομοκανονικές Μελέτες» (Τρίκαλα-Αθήνα 2009), όπου περιλαμβάνονται μελέτες και γνωματεύσεις του σχετικές με το εκκλησιαστικό και νομοκανονικό δίκαιο
• Εκκλησιαστικό Δίκαιο, Θεσσαλονίκη 2007).

Διηύθυνε τη σειρά (Βιβλιοθήκη Ιστορικών Μελετών, University Studio Press – Θεσσαλονίκη, τόμ. 1-3) είτε ως ουσιαστικές συμβολές, όπως π.χ. η Σειρά των Δημοσιευμάτων του Προγράμματος Επιστημονικής Συνεργασίας μεταξύ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Πανεπιστημίου Σόφιας ή τα Πρακτικά Επιστημονικών Συνεδρίων, στο πλαίσιο της Κοινοτικής Πρωτοβουλίας INTERREG II (βλ. Θεσσαλονίκη και Φιλιππούπολη σε παράλληλους δρόμους – 18ος-20ός αιώνας, Θεσσαλονίκη 2000). Η συμβολή του στο κριτικό έργο των Επιτροπών των ξενόγλωσσων επιστημονικών περιοδικών, Balkan Studies, Cyrillomethodianum, Daimon, Derecho y Religion και Hilandarski Zbornik, καθώς και των Ελληνικά, Μακεδονικά, Νομοκανονικά, Θεσσαλονίκη και Θεσσαλονικέων Πόλις,

Πηγές

• Β.Κ.Κατσαρός, «Δ' Νεκρολογίες:Χαράλαμπος Παπαστάθης », Βυζαντιακά, τομ.30 (2012-2013), σελ.410-414
• Βιογραφικό Χαράλαμπου Κ. Παπαστάθη [1]
• Professor Mark Hill QC President, European Consortium for Church and State Research «Charalambos K Papastathis 1940-2012 Emeritus Professor of Ecclesiastical Law, Department of Law,Aristotle University of Thessaloniki An Appreciation»[2]
• Συνοδική Επιτροπή επί των Δογματικών και Νομοκανονικών Ζητημάτων [3]

1. Αντικείμενο αριθμημένης λίστας