Οι Χιούρον (γνωστοί και ως Ουάιαντοτ ή Γουέντατ),[1][α] είναι ιροκεζόφωνοι λαοί της Βόρειας Αμερικής που εξελίχθησαν σε φυλή που κατοικούσε περιοχές στην βόρεια ακτή της λίμνης Οντάριο.

Ουάιαντοτ
Ουεντάτ-Χιούρον
Υποδήματα των Ουάιαντοτ, π. 1880, Μουσείο Παπουτσιών Μπάτα
Συνολικός πληθυσμός
21.000
Περιοχές με σημαντικούς πληθυσμούς
Καναδάς
(νότιο Κεμπέκ)
3.000
Ηνωμένες Πολιτείες
(Κάνσας, Μίσιγκαν, Οκλαχόμα)
5.900
Γλώσσες
Αγγλική, Γαλλικά, Ουάιαντοτ
Θρησκεία
Χριστιανισμός, άλλες θρησκείες

Σήμερα, πολλά μέλη της εθνότητας των Ουάιαντοτ που ζει στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εγγραφεί στο μητρώο μελών του έθνους του Ουάιαντοτ, μια ομοσπονδιακώς αναγνωρισμένη φυλή με έδρα τον οικισμό Γουάιαντοτ της Οκλαχόμα.[3] Στον Καναδά, οι Ουάιαντοτ έχουν μια αυτόνομη περιοχή (εδαφική αυτονομία για τα Πρώτα Έθνη), το έθνος Χιούρον (Υρόν)-Ουεντάτ στο Κεμπέκ.[4]

Προς τον 15ο αιώνα, οι Ουάιαντοτ εγκαταστάθηκαν σε μια μεγάλη περιοχή που αποτελούταν από το μεγαλύτερο μέρος της βόρειας ακτής της Λίμνης Οντάριο και εκτείνονταν μέχρι και τις νοτιοανατολικές ακτές του Κόλπου της Γεωργίας. Ζώντας σε αυτή τη περιοχή, το 1615 ήρθαν σε επαφή με τον γάλλο εξερευνητή Σαμουέλ ντε Σαμπλαίν το 1615. Μιλούσαν την γλώσσα Ουάιαντοτ, μια βόρεια ιροκέζικη γλώσσα. Πιστεύεται ότι οι Χιούρον αριθμούσαν πάνω από 30.000 άτομα στην δεκαετία του 1610, όταν ήρθαν σε επαφή με Ευρωπαίους και ο πληθυσμός τους μειώθηκε.[1] 

Στα τέλη του 17ου αιώνα, η Ομοσπονδία των Χιούρον (Ουάιαντοτ) συγχωνεύθηκαν με το έθνος των Τιονοντάτι (γνωστοί ως Πετύν στα γαλλικά, επίσης γνωστοί ως το έθνος του καπνού από το κύριο εμπόρευμα τους). Αυτό μπορεί να ήταν αρχικά μια αυτόνομη αποικία των Χιούρον,[1] στα δυτικά της πατρίδας τους σχηματίζοντας τους ιστορικούς Ουάιαντοτ. Μετά το 1634 ο πληθυσμός τους μειώθηκε δραματικά λόγω ασθενειών και διασκορπίστηκαν από πολέμους το 1649 από τους Ιροκέζους (Χοντενοσάνι) με έδρα τότε την Νέα Υόρκη. Τα αρχαιολογικά στοιχεία αυτής της μετατόπισης έχουν αποκαλυφθεί στο Χώρο 2 του Ροκ Άιλαντ στην πολιτεία του Ουισκόνσιν των Ηνωμένων Πολιτειών. Μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα σημαντικό μέρος της φυλής είχε μεταναστεύσει προς τα νοτιοδυτικά, στην Οκλαχόμα.[5]

Υποσημειώσεις

Επεξεργασία
  1. Το Αμερικανικό Βιβλίο Κληρονομιάς των Ινδιάνων γράφει ότι ίσως το όνομα Ουάιαντοτ έχει προέλθει από την ένωση δύο συγγενών εθνών, των Τομπάκο (Πετύν) και των Χιούρον, οι οποίοι μετακινήθηκαν μετά τις κατακτήσεις και εισβολές της Ομοσπονδίας των Ιροκέζων από τη Νέα Υόρκη. Οι συντάκτες γράφουν ότι οι Τομπάκο σχετίζονταν με τους Χιούρον στενά και ότι πιθανώς ήταν μια αποικία που ανέπτυξε μια φυλή των Χιούρον/Ουάιαντοτ.[2]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 Brandon (1961).
  2. Brandon (1961), σελίδες 189, 194.
  3. «Wyandotte Nation». Southern Plains Tribal Health Board. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουνίου 2020. 
  4. «First Nations Culture Areas Index». Canadian Museum of Civilization. 
  5. Mason, Ronald J. (1986). Rock Island: Historical Indian Archaeology in the Northern Lake Michigan Basin. Kent State University Press. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Huron στο Wikimedia Commons