ΓαβριήλΧρ
Μονή Αγίου Δημητρίου Γριζάνου
Το Μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου βρίσκεται βορειοανατολικά του χωριού Γριζάνου[1] σε απόσταση περίπου 300 μέτρων. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση[2] το Μοναστήρι κτίστηκε το 14ο αιώνα και ανακαινίστηκε το 1710 κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας από τον Γέρο-Λίτσιο. Οι Τούρκοι φοβούμενοι ότι οι Έλληνες εκτελούσαν οχυρωματικά έργα θέλησαν να απαγορεύσουν την επισκευή της Ιεράς Μονής και ζητούσαν ένα θαύμα[3]. Πράγματι, σύμφωνα με μαρτυρίες των κατοίκων του χωριού όταν ένα από τα άλογα των Τούρκων έπεσε στον γκρεμό, ο Τούρκος Αγάς είπε στον Γέρο-Λίτσιο ότι μόνο αν βρίσκονταν το άλογο σώο θα συνεχίζονταν οι εργασίες. Το άλογο βρέθηκε ζωντανό και έτσι τα έργα ανακαίνισης της Ιεράς Μονής συνεχίστηκαν.
Το Μοναστήρι του Γριζάνου ήταν μετόχι της Μονής Βαρλαάμ των Μετεώρων[4] και το 1894 προσαρτήθηκαν στο Μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου ως μετόχια τρία άλλα γειτονικά μοναστήρια της Παναγίτσας, του Ζάρκου και του Ορφανού.
Το Μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου έχει δύο εισόδους και περιβάλλεται από ψηλές πέτρινες μάνδρες με πολεμίστρες στις δύο γωνίες του που περιλαμβάνει το καμπαναριό με τις ανάγλυφες επιγραφές του και στην κορυφή του βρίσκεται ο Σταυρός. Η αυλή είναι γεμάτη από δέντρα και δίπλα στην Εκκλησία υπάρχει φυσική βρύση που τρέχει άφθονο νερό που καταλήγει σε μια μικρή τεχνητή λίμνη με ψάρια. Σύμφωνα με τον Εζέ Λέοντα[5] πρόκειται για ένα μικρό Μοναστήρι με ανθισμένες ροδιές και κληματαριές με σταφύλια. Στο εσωτερικό του Ναού δεσπόζουν πλούσιες τοιχογραφίες, "το παλιό ξυλόγλυπτο βημόθυρο Ωραίας Πύλης, το Αντιμήνσιο με μικρογράμματη επιγραφή, ο Τόμος με ακολουθίες των Αγίων Χαραλάμπους (Ενετίηοιν 1774), Νικάνορος (Ενετίσιν 1774) Σπυρίδωνος (Ενετίηοιν 1775) και Βησσαρίωνος (εν Κωνσταντινούπολη 1800),
Το Μηναίο Φεβρουαρίου. Ενετίησιν 1732, που ανήκε στη μονή Παναγίας Ορφανού.
Το Μηναίο Φεβρουαρίου. Ενετίησιν 1732, που ανήκε στη μονή Παναγίας Ορφανού.
Το Μηναίο Απριλίου, Ενετίησιν 1732. Της Μονής Ζωοδόχου Πηγής Παναγίτσας.
Το Μηναίο Μαρτίου, Ενετίησιν 1740.
Το Μηναίο Σεπτεμβρίου. Ενετίησιν 1740.
Πεντηκοστάριο. Ενετίησιν 1769. Της Μονής Ζωοδόχου Πηγής Παναγίτσας.
Το Μηναίο Ιανουαρίου. Ενετίησιν 1795. Ευαγγέλιο, Ενετίησιν 1799.
Το Μηναίο Δεκεμβρίου. Ενετίησιν 1895. Ακέφαλα. Μηνιαία Οκτωβρίου 18ου αιώνα και Ωρολόγιο το Μέγα 19ου αιώνα και Ακέφαλα και κολοβά: Δυο Πεντηκοστάρια 18ου αιώνα και Μηναίο Μαΐου. Και η Λειψανοθήκη με την κεφαλαιογράμματη επιγραφή: Κιβώτιον της ιεράς μονής του Αγίου μεγα(λο)μάρτυρος Δημητρίου Γριζάνου δια συνδρομής συν τον πανοσιωτάτον ηγουμένου Προκοπίου 1866 Αύγουστος 20 δια χειρός Αθ(ανασίου) και Παύλου ΝΒΡ Χ(ωρίον) Καλαρρίτις"[6]
Σήμερα στο Μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου δεν διαμένουν πλέον καλόγεροι, αλλά λειτουργείται τέσσερις φορές το χρόνο.
https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:IMG_Monastery_of_Agios_Dimitrios_Grizanos~2.jpg
Παραπομπές
- ↑ Μπέη Βασιλείου, Η επαρχία Φαρκαδόνος και το Ζάρκον, Θεσσαλονίκη 1979, σελ.41
- ↑ Νήμα Θεοδώρου, Τρίκαλα- Καλαμπάκα- Μετέωρα.., Θεσσαλονίκη 1987, σελ.230
- ↑ Παπαζαφείρη Κωνσταντίνου, Τρία μικρά χειρόγραφα σημειώματα: Ιστορία του Γριζάνου και της Ιεράς Μονής Αγίου Δημητρίου, Γριζάνο, 10-2-1989, σελ.1-3
- ↑ Β.Δ. της 10-5-1901,ΦΕΚ 99 Α/ 14-5-1901, σελ. 391
- ↑ Εζέ Λέοντα, Οδοιπορικό στην Τουρκοκρατούμενη Θεσσαλία το 1858, Παρίσι 1927, σελ.51
- ↑ «Γριζάνο - Σύλλογος Απανταχού Διαμενόντων Γριζανιτών». Γριζάνο - Σύλλογος Απανταχού Διαμενόντων Γριζανιτών (στα Αγγλικά). 19 Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2024.