Ντοκος Θανασης

Καλησπέρα σας.Θα ήθελα να σας παρακαλέσω επειδή δεν γνωρίζω την ηλεκτρονική λειτουργία της σελιδας (γι' αυτό) καιδεν μπόρεσα να επικοινωνήσω μαζί σας και να σας ευχαριστήσω που με δεχτήκατε την συνεργασία μου να με ενημερώνετε για κάτι που δεν πράττω σωστά.Έγραψα δύο κείμενα για τον Σολζενίτσιν.Στην αρχή συμπεριεληφθησαν στην παρουσίαση και μετά διαγράφτηκαν.Γιατι;Μπορεί κανένας να μαθαίνει γιατί διαγράφεται κάτι ώστε να καταλαβαίνει καλύτερα την λειτουργία της σελίδας;Αν θέλω να συζητήσω μαζί σας που θα πρέπει ν'απευθυνθώ; Εγώ είμαι μελετητής και κριτικός της λογοτεχνίας.Υπαρχει κάτι που μου προτείνεται ώστε να βοηθήσω.Ηδη έχω προσθέσει δυο εργογραφιες και δέκα βιβλία βιβλιογραφιας.Ενημερώστε με.Παρακαλώ να μου απευθύνεστε στα ελληνικά.

Καλησπέρα σας,σας γράφω σχετικά με τον σοσιαλιστικό ρεαλισμό.Ο καθηγητής Δημήτρης Κόκορης ( Παν/μιο Θεσσαλονίκης ) έχει γράψει 50 εργασίες για την ποίηση του Γιάννη Ρίτσου.Ειναι αυτός στον οποίο ανέθεσε ο Νάσος Βαγενάς να κάνει τον πρόλογο και την ανθολόγηση της μοναδικής στην Ελλάδα εισαγωγής στην ποίηση του Γιάννη Ρίτσου , δηλ.απο την απύθμενη βιβλιογραφία του Ρίτσου,την οποία,οχι μόνο κατέχει αλλα και χρησιμοποιεί 35 χρονια.Ταυτόχρονα, είναι ειδικός στο θέμα της προλεταριακης λογοτεχνίας και φυσικά κάτοχος του θέματοσ του σοσιαλιστικου ρεαλισμου.( Εισαγωγή στην ποίηση του Γιάννη Ρίτσου εκδ.Πανεπισημιακες Εκδόσεις Κρήτης )Επίσης έχει γράψει βιβλίο για την κατασταση της ελληνικής λογοτεχνίας στον μεσοπόλεμο.( που περιλαμβάνεται ο Ρίτσος.)

Το κειμενο στο οποιο θ αναφερθώ εκφωνήθηκε στο Πέμπτο Διεθνές Συνέδριο της Ευρωπαϊκης Εταιρειας Νεοελληνικων Σπουδων. Διοργανωθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 2-5/40/2014.Το κειμενο περιλαμβάνεται στα Πρακτικά του συνεδρίου και μετά από πληροφορία φίλου κατάφερα να το έχω στα χέρια μου.Εκει λοιπόν από τον καθ'ύλην αρμόδιο και αφού θέτει τους έξι όρους που περιλάμβανε το μανιφέστο του Σοσ.Ρεαλ που δημοσιευτηκαν στο Νέοι Πρωτοπόροι σε έκτακτη έκδοση Σεπτ.1934 (τόσο βιαστικό ήταν το θέμα ) [ πράγματα γνωστά,]και μια σειρά άλλων πιειστικών επιχειρημάτων ,καταλήγει :

#####. «  Ο Επιτάφιος συγκροτεί δείγμα στράτευσης στις αρχές του Σοσ.Ρεαλ.γιατι αποτυπώνει την πραγματικότητα στην επαναστατική της εξέλιξη ( συγκεκριμένο χωροχρονικό πλαίσιο , εργατική διαδήλωση , θανάτωση προλεταριάτου από το αστικό κράτος) [ Εδώ ο Δ.Κ. περιγράφει τις αρχές του Σοσ.Ρεαλ.1 "προσπάθεια για κατάκτηση της κομμουνιστικης κοινωνίας » ( γι'αυτο ειναι συγκεκριμενο το χωροχρονικο πλαισιο,οτι συνεβη ειναι γεγονός ) και 2. την " απορριψη του αστικού πολιτισμού " Οτιδήποτε κλείνω σε παρένθεση είναι αυτολεξεί από τις αρχές του μανιφέστου στο περιοδικό.

Συνεχίζει τα τεκμήρια των αρχών του σοσ.ρεαλ. που ακολουθει ο Ρίτσος :####. « προωθεί το μοντέλο του ηρωικού και αγωνιστικού συμβόλου » [ εννοεί άλλες δύο αρχές 1."θετικος ήρωας προλετάριος, μέλος μια ομάδας,όχι μοναχικός ήρωας 2 στην επαναστατική του εξέλιξη ( διεκδικιση εργατων προλετάριων )

#####. « εγκολπωνεται μια έκφραση παραδοσιακής υφής ,ο Σοσ. Ρεάλ. προέβαλε το στόχο της εμβαπτισης των αριστερών ιδεών στα νάματα της λαϊκής παράδοσης  »

[ Αναφέρεται στην αρχή " Αποκατάσταση της αξίας της λαϊκής δημιουργίας " Και τώρα έρχομαι στο κεμενό μου εκτός από το δμοτικο τραγούδι και τον Ερωτόκριτο ( που το συνέκρινε μόλις τότε ο Βελουδής) εγώ προσθέτω και την Ερωφίλη δηλαδή αυξάνω την λαϊκή παράδοση που περιέχει,αφού η κριτική μέχρι τότε αναφερόταν μόνο στον Παλαμά , ο Ρίτσος εθεωρείτο παλαμικος ποιητης,τελεία.]

##### « ...και υψηλοβαθμης διαύγειας τόσο ιδεολογικης,οσο και συναισθηματικης ». [ εννοεί 1 " χρησιμοποιηση απλής μορφής,ώστε τα έργα να γίνονται κατανοητά από το λαό.Γι' αυτό ο Ρίτσος από τον ψυχρό Μαγιακόφσκι,[ ο Γκορκι στο βιβλίο Σοσιαλιστικος Ρεαλισμός εκδ.Μόρφωση 1957 αναφέρει σε κείμενο ακριβώς της χρονιάς αυτής ( 1934) « Να που τραβάει η υπερβολή του Μαγιακόφσκι» φερνοντας το παράδειγμα δυο ασήμαντων ποιητών που γράφουν ακαταλαβίστικα κι επομένως επηρεάστηκαν από τον Μαγιακόφσκι !!! Η Αλαφουζου του γραφει οτι πίσω απο το Φουτουρισμος κρύβεται ο Χριστιανισμός ( ΕΛΕΟΣ !!!) ]τον ειρωνικό Βάρναλη και τον πεισιθάνατο Καρυωτάκη μετακομίζει στην συγκινητική ποίηση της λαϊκής παραδοσης και του Παλαμά. ( τα παραπάνω επίθετα που χρησιμοποιώ μπορεί να είναι διφορουμενα αλλα οχι περιγελαστικα,οπως και στη συνέχεια ) 2 " αποτυπωση της πραγματικότητας όχι φωτογραφικά « υψηλόβαθμη διαύγεια » Όλα μέσα στον επιτάφιο κινούνται , αλλα με άξονα μόνο τον ηρωικό προλετάριο.] Επίσης αναφέρει « ότι η πρώτη έκδοση του Επιτάφιου φέρει.την ένδειξη " έκδοση Ριζοσπάστη".

1+2 και 1+2 και1+2 όπως έδειξα παραπάνω μας κάνουν τις έξι αρχές του ιδεολογικού μορφώματος του Σοσ.ρεαλισμού.Ο Δημ Κόκορης προσθετει

Αποσπάσματα του Επιταφίου δημοσιεύονται στον Ριζοσπάστη στις 12/5/1936 [ εννοεί αφού πέρασαν φυσικά από κριτική επιτροπή υπεύθυνη για τον Σοσ.Ρεαλ.και την εφαρμογή του.Η απόλυτη αυστηρότητα δεδομένη.Μην ξεχνάμε ότι το 1956 δικάστικαν και απολύθηκαν από την Επιθεώριση Τέχνης τρεις συντάκτες Ποτε;;; το 1956 τρία χρονια μετα την κατάργηση του Σοσ.Ρεαλ. γιατί το διήγημα ενός Ρώσου πεζογράφου που δημοσίευσαν δεν ανήκα στο ιδεολογικο αυτο μορφωμα και ειρωνευόταν τον Στάλιν σε εποχή αποσταλινοποιησης  !!! Στο βιβλίο που κυκλοφορεί από τον Καστανιώτη ο Κουλουφάκος δικαιολογει πλήρως τη στάση του και υποστηρίζει ότι ο Σοσ.Ρεαλισμος δεν σταμάτησε ούτε το 1956 στην Ελλάδα , κράτησε πολύ περισσότερο.Αποσταλινοποίηση στο ΚΚΕ δεν έγινε μέχρι σήμερα.Τρια κομματα παραμενουν σταλινικά,λέω εγώ,εκείνο της Βόρειας Κορέας,το Φωτεινό μονοπάτι στο Περού και το ΚΚΕ.Αυτο δεν είναι κατηγορία.Δικαιωμά τους.Κανεις στην Ελλάδα δεν διώκεται για τις πολιτικές του αποψεις.Επισης θυμηθείτε ότι ο Ρίτσος και ο Λειβαδίτης δημοσίευσαν δοξαστικα ποιηματα τους για το θάνατο του Στάλιν στην εφ. Η Αυγή στις 5 Μαρτίου του 1953 στις 8 Μαρτίου 1953.[ Στην περιπτωση του Επιτάφιου αποδείχτηκε ότι το αποτέλεσμα ξεπέρασε τις προθέσεις του ποιητή .Κι ότι όταν ένα λογοτεχνικό κειμενο γραφεται στηριγμενο σε μια θεωρεία δεν είναι πάντοτε καταδικασμένο σε αποτυχία.Το ίδιο συμβαίνει για ελάχιστα κειμενα του σοσιαλιστικου ρεαλισμου,π.χ. για την " Ξεχερσωμενη γη " του Σολόχοφ ( 1937 ,πρότυπο πεζογράφημα του Σοσ.Ρεαλ.με θέμα την προσπάθεια των αρχών να πείσουν τους αγρότες να αποδεχτούν τη δήμευση των κτημάτων τους και την κολλεκτιβοποίηση . Διαβάζεται και σήμερα με το ίδιο ενδιαφέρον.]

Ο Δημ. Κοκορης αναφερει ενταγμενους στον σοσιαλιστικό ρεαλισμό που συνέχισαν μετά τον Ρίτσο : τον Λειβαδίτη,τον Χατζή ,τον Κ.Κοτζια [ αυτούς ακριβώς τους τέσσερις αναφέρω στο κείμενό μου.και προσθέτει τον Φραγκιά και την Αξιωτη.Βλεπεται , λοιπόν,ότι έκανα οικονομία και στα ονόματα ] Μην περιμένεται φιλολογικο κειμενο να δημοσιευτεί.Οι εκδ οικοι μας έχουν γυρίσει την πλάτη.Λετε οτι αυτη η αποψη δεν υποστηρίζεται από πολλούς άλλους φιλολόγους.Σας απαντώ,αν στηριζομαστε στους πολλούς θα γράφαμε μια εγκυκλοπαίδεια και κάθε 100 χρονια θα προσθεταμε μερικα φυλλα για να προβάλλουμε μόνο τις απόψεις των πολλών.Και θα είχαμε Μαυσωλεια Πληροφορειων αντι για τη ζεουσα πραγματικοτητα.Παρ'ολα αυτά θα σας αναφέρω τον Χλωπτσιούδη που γράφει άρθρο με τίτλο τον Ρίτσο και τον σοσΡεαλ.,πριν δύο χρονια και φυσικά μετά το 2014 που γράφει ο Κοκορης και τον Θανάση Παπαθανασοπουλο που γράφει το 2008 "Τ.Λειβαδίτης Από τον σοσ.ρεαλ στη χριστιανική μεταφυσική " περιοδικό Πάροδος τχ.18 του 2008. Άρα όπως σας είπα είναι μια άποψη διαδεδομένη.

Στον Λειβαδιτη τωρα.Μιλαμε μόνο για τις τρεις πρώτες συλλογές " Αυτό το αστέρι είναι για όλους μας " 1952 ### " Φυσάει στα σταυροδρόμια του κόσμου" 1953 ###. " Ο άνθρωπος με το ταμπούρλο " 1956 .Προς τιμήν του το 1957 , αφού έμαθε για τα εγκλήματα του Στάλιν και ότι ο Σοσ Ρεάλ.αποκηρυχτηκε δήλωσε « μέχρι τώρα δεν έχω γράψει ποίηση».Το ποίημα Στάλιν το μετονόμασε σε "Συντροφικο τραγουδι " και ο Στάλιν μετονομαστηκε σε "Ανώνυμο νεκρό της ΕΣΣΔ στον Β παγκ πολεμο" και αφαιρούνται όλες οι αναφορές στον Στάλιν ( Μπενατσής "Η ποιητική μυθολογία του Τ. Λειβαδιτη εκδ.Επικαιροτητα).Ο Αργυρίου,ο ένας από τους δυο πιο επιφανείς κριτικούς του μεταπολεμου γραφει « Οσο βρισκω το σοσιαλρεαλιστικο φρόνημα φρόνημα περιοριζεται στην πρώτη φάση της ποίησης του Λειβαδίτη και αναφέρει τις τρεις πρώτες συλλογές.( Διαβάζω 228 σελ 43) »Ένας πολύ παλαιότερος ο Αντρέας Καραντώνης γραφει για τις τρεις πρώτες συλλογές « νατουραλισμος ανακατεμένος με σοσιαλιστικα αιτηματα » ( κοροϊδευτικά : "σοσιαλνατουραλισμος") [ Η ποίηση μας μετά το Σεφέρη σελ 223]Ενώ ένας Πολύ νεότερος ο Μπουκάλας « ...η τεχνοτροπία του Λεβαδίτη με ένα εκτεταμένο σοσιαλρεαλισμό». ( Ενδεχομένως εκδ Αγρα σελ 104) Η λεξη έχει τόσο εκτεταμένη χρήση που υπέστη διαφθορά και ενοποίηση .!!!! Ο Παρισης στο " Λεξικό λογοτεχνικών όρων " « Ο Γιάννης Ρίτσος έχει κατηγορηθεί για στρατευμένη κομματική λογοτεχνία.Και ποο κατω.»Σητν περίπτωση αυτή « στην περιπτωση αυτη ο συγγραφέας υποτασσει την τέχνη στις ιδέες και αφήνεται να καθοδηγηθει απο αυτες , με αποτέλεσμα να προδίδει τον βασικό στόχο του έργου τέχνης ,που είναι πάντοτε αισθητικής καλλιτεχνικης φύσεως » σελ 171 εκδ.ΟΕΔΒ / Πατάκης 2010

Μετά τη δικτατορία όλοι οι 6-7 αυτοκ ποιητες μπηκαν στην κολυμπήθρα του Σιλωάμ.Απο τα δέκα βιβλία για τον Ρίτσο που βγήκαν στον Κέδρο κανένα δεν αναφέρεται καν στην κομματική του ιδιοτητα,παρα μονον επαινετικα.Ο Πρεβελακης κανει μια ψυχρή φιλολογική ανάλυση σε 600 σελ βιβλιο για τον Ρίτσο χωρίς νύξη για την κομματική του ιδιοτητα (Ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος εκδ.Εστία) .

Στον Λειβαδίτη τώρα η Ιλίνσκαγια που γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Μόσχα,σπούδασε φιλολογία στον απόηχο του Σοσ.Ρεαλ.κι ενώ εξετάζει σε δεκάδες σελίδες τους αριστερούς ποιητές η μονη φραση που αναφέρει κι αυτή στο κειμενο για τον Λειβαδίτη που κάνει αναφορά στον Κουλουφακοειναι οτι « ΔΕΝ πρόκειται ασφαλώς για χειρωνομια υποχρεωτικη κατω απο την πίεση μιας κολεκτιβιστικης ψύχωσης »(Η μοίρα μιας γενιάς σελ 91 εκδ.Κεδρος 1976 ) Μια αναφορά στον κομμουνισμο κι αυτή σε αρνητική πρόταση.Η Ιλινσκαγια εφευρίσκει ένα νέο ορο Η ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟΥ ( εδώ χωράνε όλοι,αφού όλοι κάναν εξορία ) Η Δώρα Μέντη στο "Μεταπολεμική πολιτική ποιηση " ( Κεδρος 1995) ακολουθεί στην ρότα της Ιλίνσαγια μ'ενα αλλο ορο " Η ποίηση της δοκιμασίας"(αντί στρατοπεδου).Η οποιαδήποτε αναφορά σε κομμάτι,η ιδιότητα ποιητή αποτελεί επίθεση της συντηρητικης παραταξης καλυμμενη με πανεπιστημιακο μανδυα.Δεν θα πέραση κτλ κτλ.Ο Καρβέλης στο Δεύτερη ανάγνωση (Σοκόλης 1991) στα κείμενα του για τον Λειβαδιτη κουβεντα για πολιτικη.Το ίδιο κι ο πολύ νεότερος Κουβαρας.ΜΕ ΑΠΟΚΟΡΥΦΩΜΑ την γνώμη του Κώστα Παπαγεωργίου " Το μεταιχμιο της αλλαγής στην ποίηση του Λειβαδίτη " ( Περ.Αντί 59/1976 σελ.34-35 ) « ...η ποίηση του Λειβαδίτη δεν υπήρξε ποτέ πολιτική.Η αλλαγή του μετά το 1972 είναι αποτέλεσμα βιολογικών μεταβολών και διαταραξης της ισορροπίας με το περιβαλλον» ενώ είναι 38 χρονια μέλος του ΚΚΕ σε κάθε σελίδα γραφει " σύντροφε" ( 1952-1957) έχει κάνει εξορία αναμορφωσης κι έχει γράψει οοιημα για τον Στάλιν.(αυτός έσπασε όλα τα κοντέρ  !!!! ) Φυσικά ο Λειβαδίτης παλαιψε για την ιδεολογία του και μπράβο του.Η προπαγάνδα τον κράταγε στα σκοτάδια.Ποιος τον κατηγόρησε;;; Ας λαβει υπόψη του κανεις μονο τουτο.Κανενας αλλα κανενας στα Γκουλαγκ δεν κατηγόρησε τον Στάλιν ότι γνώριζε για τον εγκλεισμό τους μέχρι που πέθανε.Ολοι πίστευαν ότι το κάνουν σκοτεινοί κύκλοι εν αγνοια του.Το μαρτυρα εκτος απο τον Σολζενιτσιν αλλοι 10 Ρώσοι συγγραφεις που έχω διαβάσει εγώ προσωπικα.

Για τον Μπρεχτ τώρα.Δεν σας κάνει εντύπωση ότι το θεατρικό που η " Μάνα κουραάγιο και τα παιδιά της" βασιζεται στη " Μάνα " του Γκορκι, το μέγα προτυπο του Σοσ.Ρεαλ. και η χρονολογια δεν σας λέει τίποτα 1936-1939.Η μήπως ο " Γαλιλαιος " 1937-39,ο οποιος βριθει λαθών γιατί γράφτηκε βιαστικά για να υπηρετισει στενά κομματικους σκοπους.Ποιος κομματικους συγγραφεις μπορουσε να γράψει αγνοώντας το ιδεολογικό αυτό μόρφωμα και να μην αποβληθεί από το κόμμα.Πεστε μου ένα όνομα και να το συζητήσουμε.

Τον Λουκατς τον χρησιμοποίησα γιατί ήταν ο μόνος που αντέδρασε πρώτος έστω και μετά την αρχική εφαρμογή του σοσιαλιστικού ρεαλισμού,το 1948,στο βαθμό που μπόρεσε.Ζητώντας επιτακτικά την εκπαίδευση των νεων συγγραφέων στον παραδοσιακό ρεαλισμό σ ένα βιβλίο που έμεινε κλασικό.Το να διαφωνησεις ανοιχτά εκεινο τον καιρό ήταν σα να έπαιζες με τη ζωή σου.Αντι να θεωρητικολογησει έγραψε το βιβλίο " Ευρωπαϊκός Ρεαλισμός ",όπου ανέλυσε διεξοδικά τον τρόπο χειρισμού των θεμάτων και μέσα από αυτόν και την τεχνοτροποια ( ζήτημα απαγορευτοκο για του σοβιετικους συγγραφεις) των Μπαλζακ,Τολστόι ,Ντοστογιέφσκι και Γκόρκι σε αντίθεση με τον " νατουραλισμό " του Ζολα,δηλαδή τον πρόγονο του Σοσ.Ρεαλ.Με αυτήν την αντίθεση χτυπάει τη λογική του δόγματος αυτού.Στον πρόλογό του και μόνο φαίνεται αυτό.Ξεχωριζει από μιας αρχής την ιδεολογία από την αισθητική « το κέντρο βάρους σε τούτες τις μελέτες βρίσκεται στην αισθητική κι όχι στην κοινωνική ανάλυση » ( σελ 33 ).Για να παίξει η λογοτεχνία το ρολο που τηα υπαγορεύει η Ιστορία προϋποθέτει μια φιλοσοφική και πολιτική αναγγεννηση των συγγραφεων που τη φτιάχνουν ,στην ίδια σελίδα Οι μεγάλοι ρεαλιστες γραφει « διεισδύουν μέσα στα μεγάλα ,καθολικά προβλήματα του καιρού τους και απεικονίζουν αδυσώπητα την αληθινη ουσια της πραγματικότητας (σελ 28).Ο πραγματικός ρεαλιστής «απεικονίζει τον άνθρωπο και την κοινωνία σαν αρτιωμένες οντότητες,αντί να δείχνουν τη μια ή την αλλη όψη τους.» ( σελ.19)Ότι την εξέλιξη ενός συγγραφέα την « καθορίζει η γραμμή μιας κοινωνιας»(σελ 26)κι όχι η γραμμή του κόμματος, αν καταλάβαμε τον υπαινιγμό !!! Ένας συγγραφέας δεν είναι ποτέ αληθινός « άμα δεν μπορεί να κατευθύνει την εξέλιξη των χαρακτήρων του σύμφωνα με τη θέλησή του» ( σελ15 ) κι όχι σύμφωνα με ιδεολογικά μορφώματα όπως ο Σοσ.Ρεαλ.,το λέει καθαρά.Καθε επιχειρημα ειναι κι ένα χαστούκι στο δόγμα.Ο Λουκατς ειναι ο πρώτος που δέχτηκε με ανακουφιση την αποσταλινοποιηση γραφοντας ενα ολοκληρο βιβλιο για τα μυθιστορήματα του Σολζενίτσιν ακριβώς γιατί ήταν ο απόλυτος ρεαλιστής,αλλα υψηλης τεχνοτροπίας και αισθητικής αξιας.Κι έγινε ένας από τους πιο ουσιαστικους κριτικους αυτου του συγγραφέα.Ταυτόχρονα στην εισαγωγή του ξεθελιώνει το μόρφωμα με αλλα ατρανταχτα επιχειρηματα μεσα απο την εφαρμογή του.

Έγραψα όπως πάντα με συγχωνευμενες παραπομπες σε κείμενα σαν λήμμα εγκυκλοπαίδειας.Χρησιμοποιησα 25 βιβλία και άρθρα σε περιοδικά ή Πρακτικά (από τα 50 που συμβουλεύτηκα),όπως κάνω πάντα όταν γράφω μελέτη για ένα θεμα .Συγγνώμη για τυχόν λάθη.Κουράστηκα .