MariaKalf

Καπνομάγαζα - Νιγρίτα / Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων Κεντρικής Μακεδονίας

Η Νιγρίτα η δεύτερη σε μέγεθος πόλη του Νομού Σερρών αποκαλύπτει έναν κτιριακό αφανή πλούτο που αποτελεί την πορεία της ιστορίας της. Τα Καπνομάγαζα, οικοδομήματα ογκώδη και υπερμεγέθη που δεσπόζουν ακόμη και σήμερα αποτελούν ένδειξη της οικονομικής ευμάρειας της πόλης. Χαρακτηριστικές είναι οι περιηγητικές αφηγήσεις του Άγγλου λαογράφου Abbot που περιγράφει το 1900 την ακμή της πόλης.

Οι κάτοικοι της Νιγρίτας επιδόθηκαν στην καλλιέργεια του καπνού αφήνοντας πίσω τους τις γεωργικές καλλιέργειες, την μεταξουργία, το εμπόριο, την υφαντουργία. Σε αυτό βοήθησε η γεωγραφική θέση και οι κλιματικές συνθήκες καθώς τα χώματα δεν ήταν βαλτώδη. Οι έρευνες έχουν εντοπίσει δεκαπέντε (15) κτίρια καπνομάγαζων: των αδελφών Ρούντου, του πατρός Ρούντου, του Ιωάννου (Γκλέν), του Παλιούρα, του Ζαπριάνου, των αδελφών Βαδικόλιου, του Καρδίτσα, του Γκούμα, των αδελφών Τσιαΐρα, της αμερικάνικης εταιρείας Στάντερ, του Αβραμίδη, των αδελφών Μητρούση, τρεις των αδελφών Κωφοκώτσιου. Αξίζει να σημειωθεί ότι το καπνομάγαζο Κωφοκότσιου είναι ένα κτίριο με ιδιαίτερη ιστορική αξία για την πόλη της Νιγρίτας, ένα από τα τελευταία που έχουν διασωθεί. Είναι χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο (ΦΕΚ Δ 638/23-07-1997) και έχει παραχωρηθεί στο δήμο με σκοπό να λειτουργήσει ως "ΚΑΠΝΟΜΑΓΑΖΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΝΕΟΛΑΙΑΣ". Από το 2002 που ολοκληρώθηκαν οι εργασίες αποκατάστασης του κτιρίου έχει φιλοξενήσει διάφορες χρήσεις όπως σχολή Βυζαντινής Αγιογραφίας, μαθήματα Πληροφορικής, χορωδίες, φιλαρμονικές κ.ά. Σήμερα στεγάζει το Κ.Δ.Α.Π του Δήμου. Όλα τα καπνομάγαζα έχουν τη δικιά τους ιστορία στην εξέλιξη του χρόνου. Τα επιβλητικά αυτά κτίρια, περιφραγμένα εξωτερικά, συνήθως τριώροφα με μεγάλους ενιαίους χώρους, συμμετρικά ανοίγματα, τριγωνικά αετώματα στις στέγες που συχνά φέρουν φεγγίτες αποτέλεσαν καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας χώρους συγκέντρωσης κρατουμένων, στέγασης ένοπλων ομάδων και στρατιωτών. Πολλές από αυτές διατηρούνται όπως είναι και κάποιες λειτουργούν πλέον με νέα χρήση όπως καταστήματα, ξενοδοχεία, κινηματογράφο, τεχνικές σχολές μαθητείας.

Βιβλιογραφία

- Νίκος Λ. Πασχαλούδης, Η Βισαλτία του χθες.

- Νίκος Λ. Πασχαλούδης, Παραδοσιακά επαγγέλματα στη Νιγρίτα και την Τερπνή.

- Διπλωματική εργασία Γ. Δέλλιου/Αποκατάσαση Κωφοκωτσιου Νιγρίτας Σερρών και επανάχρση ωα μουσείο ιστορικών και φωτογραφικών τεκμηρίων Νιγρίτας/Προστασία συντήρηση και αποκατάσταση αρχιτεκτονικών μνημείων, 2014.

- Ιστοσελίδα Δήμου Νιγρίτας: http://www.nigrita.gr/