Η διαγένεση, είναι η φάση μετατροπής των ασύνδετων ιζημάτων σε πραγματικά πετρώματα. Αυτό πετυχαίνεται με μία σειρά φυσικοχημικών και μηχανικών φαινομένων.

Διαδικασία

Επεξεργασία

Αυτό που συμβαίνει κατά την διαγένεση, είναι η συμπύκνωση των ιζημάτων και μερική απομάκρυνση νερού από αυτά. Στη συνέχεια, πήζουν/στερεοποιούνται και, σε χαμηλή θερμοκρασία επανεξισορροπούνται σε μία σταθερότερη χημική κατάσταση και κατάσταση ιστού.

  • Με την διαγένεση δεν προκαλείται μεταμορφισμός [Σημ 1].

Στάδια δημιουργίας ιζηματογενών πετρωμάτων

Επεξεργασία
  1. Η διάβρωση πετρωμάτων που υπήρχαν προηγουμένως (δηλ. πυριγενών, μεταμορφωμένων ή ιζηματογενών).
  2. Η μεταφορά των υλικών της διάβρωσης με τη βοήθεια του νερού ή του αέρα.
  3. Η απόθεση αυτών των υλικών στα βάθη των θαλασσών ή λιμνών.
  4. Η διαγένεση με τη βοήθεια της θερμοκρασίας, της πίεσης και το πέρασμα του χρόνου, μετατρέπει τον ιστό, την δομή και τη χημική σύσταση των ιζημάτων και με μια συνδετική ύλη δημιουργεί τα συμπαγή ιζηματογενή πετρώματα.··

Στάδια κύκλου διαγένεσης

Επεξεργασία
  1. Η συμπύκνωση των υλικών με τη δράση της πίεσης των «υπερκειμένων» κυρίως στρωμάτων (μηχανική δράση).
  2. Η δράση των μικροοργανισμών πάνω στις ανόργανες και οργανικές ουσίες των ιζημάτων (βιοχημική αντίδραση).
  3. Η σύνδεση των υλικών με τη δράση συνδετικών υλικών, που βρίσκονται μέσα στο θαλάσσιο νερό κυρίως. Τέτοια συνδετικά υλικά είναι ο ασβεστίτης, ο χαλαζίας τα αργιλούχα κ.α. (συγκόλληση).
  4. Η δευτερογενής αύξηση των ορυκτών (κρυστάλλωση).
  5. Η μετατροπή της οργανικής και ανόργανης ύλης σε ένα άλλο ανάλογο ορυκτό (μετασωμάτωση). Η μετατροπή αυτή, ανάλογα με το υλικό που κάνει την αντικατάσταση, λέγεται απασβέτωση, αποπυριτίωση, εξανθράκωση κ.λπ.

Στο τελευταίο αυτό στάδιο γίνεται και η απολίθωση των οργανισμών, δηλ. η σταδιακή αντικατάσταση των οργανικών ουσιών ενός οργανισμού που βρέθηκε μέσα στα υλικά των ιζημάτων, με το ανάλογο ορυκτολογικό υλικό.

  • Όλες οι παραπάνω διεργασίες πραγματοποιούνται μέσα στο νερό.

Σημειώσεις

Επεξεργασία
  1. Μεταμορφισμός, με την ανατομική έννοια, σημαίνει η μεταβολή/μετάλλαξη της βασικής κατάστασης της ουσίας ενός ιστού
  • Εγκυκλοπαίδεια «Επιστήμη και Ζωή» (τόμος 4, σελ. 289)
  • Εγκυκλοπαίδεια «Υδρία Cambridge Ήλιος» (σελ. 1191)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία

Κατάλογος με τα κυριότερα ιζηματογενή πετρώματα