Ψυχωτική κατάθλιψη
Η ψυχωτική κατάθλιψη είναι μία από τις πλέον σοβαρές και επικίνδυνες μορφές κατάθλιψης με υψηλό βαθμό αυτοκτονικότητας. Χαρακτηρίζεται από ένα κράμα καταθλιπτικών και ψυχωτικών συμπτωμάτων. Αν και υπάρχει επιστημονική συζήτηση για το αν αποτελεί ξεχωριστή οντότητα[1], η επικρατούσα θεώρηση είναι ότι πρόκειται για σοβαρό μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο στο οποίο εμφανίζονται παραληρητικές ιδέες συχνότερα ή ψευδαισθήσεις σπανιότερα.
Συχνότητα ψυχωτικής κατάθλιψης
ΕπεξεργασίαΟ συνολικός επιπολασμός της είναι 0,4% και εμφανίζεται στο 14% έως 20% των ατόμων με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή. Ακόμη υψηλότερη είναι η συχνότητά της στους νοσοκομειακούς ασθενείς όπου υπερβαίνει το 25% σε ενήλικες μεικτής ηλικίας και εμφανίζεται σε έως και 45% των καταθλιπτικών γηριατρικών ασθενών[2].
Συμπτώματα της ψυχωτικής κατάθλιψης (DSM V)[3]
ΕπεξεργασίαΤα βασικά συμπτώματα που οδηγούν στη διάγνωση ψυχωτικής κατάθλιψης είναι η ύπαρξη ψυχωτικής συμπτωματολογίας (συντονικής ή μη με τη διάθεση) και πιο συγκεκριμένα παραληρήματος ή διαταραχών αντίληψης (ψευδαισθήσεων) κατά τη διάρκεια της καταθλιπτικής διαταραχής. Επιπλέον μπορεί να υπάρχει πιο έντονη ψυχοκινητική διαταραχή και βαρύτερο αίσθημα ενοχής από την κατάθλιψη χωρίς ψυχωτικά στοιχεία. Υπέρμετρα ενοχικά στοιχεία και αίσθημα αναξιότητας συχνά χαρακτηρίζουν το θέμα των ψυχωτικών συμπτωμάτων (συντονικών με τη διάθεση). Εφόσον εμφανιστούν ψυχωτικά συμπτώματα, τείνουν να επανεμφανίζονται με κάθε μελλοντικό καταθλιπτικό επεισόδιο.
Στην ψυχωτική κατάθλιψη δύναται να εμφανιστούν κάποια από τα κλασικά συμπτώματα της μείζονος κατάθλιψης όπως αναφέρονται παρακάτω
- Καταθλιπτική διάθεση, μελαγχολία
- Απώλεια κινήτρου, μείωση ευχαρίστησης, ανηδονία
- Αλλαγή στην όρεξη ή το βάρος
- Διαταραχή ύπνου (αϋπνία ή λιγότερο συχνά υπερυπνία)
- Ψυχοκινητική ανησυχία ή ψυχοκινητική επιβράδυνση, άγχος
- Μειωμένη ενεργητικότητα
- Ιδέες αναξιότητας, αίσθημα ενοχής
- Μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης, βραδύτητα στη σκέψη και δυσχέρεια στη λήψη των αποφάσεων
- Επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου ή ιδέες αυτοκαταστροφής (αυτοκτονικός ιδεασμός)
Η παρουσία ψύχωσης κατά τη διάρκεια ενός μείζονος καταθλιπτικού επεισοδίου διπλασιάζει τον κίνδυνο απόπειρας αυτοκτονίας τόσο κατά τη διάρκεια της ζωής όσο και στην οξεία φάση της διαταραχής.[4]
Ψυχωτική κατάθλιψη μπορεί να παρουσιάσουν ασθενείς με ιστορικό μείζονος κατάθλιψης ή διπολικής διαταραχής. Ένας ισχυρός προγνωστικός παράγοντας της ψύχωσης κατά τη διάρκεια μιας διαταραχής της διάθεσης είναι η διπολικότητα.[5]
Νευροβιολογία
ΕπεξεργασίαΜειωμένο πάχος του φλοιού βρέθηκε σε πέντε δομικά νευρωνικά δίκτυα του εγκεφάλου σε ασθενείς με ψυχωτική κατάθλιψη σε ύφεση και παρατηρήθηκε συσχέτιση μεταξύ της βαρύτητας της νόσου και του δικτύου μεταιχμιακού συστήματος και νήσου.[6]
Διαφορική διάγνωση από ψυχωτική διαταραχή
ΕπεξεργασίαΣυχνά η κλινική εικόνα προσομοιάζει με εικόνα ψύχωσης. Στην ψυχωτική κατάθλιψη τα ψυχωτικά συμπτώματα εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της καταθλιπτικής διαταραχής, ενώ στις ψυχώσεις υφίστανται ανεξαρτήτως της συναισθηματικής κατάστασης και έχουν μεγαλύτερη χρονιότητα. Επιπλέον οι ψυχωτικές διαταραχές όπως η σχιζοφρένεια ξεχωρίζουν λόγω του ιστορικού εκδήλωσής τους.
Θεραπεία ψυχωτικής κατάθλιψης
ΕπεξεργασίαΟι περισσότερες των περιπτώσεων χρήζουν άμεσης ιατρικής θεραπείας λόγω του έντονου και άμεσου κινδύνου απόπειρας αυτοκτονίας από τον πάσχοντα. Η θεραπεία συνίσταται σε συνδυασμό αντικαταθλιπτικών και αντιψυχωτικών φαρμάκων[7]. Σε σοβαρές ή ανθεκτικές περιπτώσεις συνίσταται ηλεκτροσπασμοθεραπεία[5]. Ένας παράγοντας που τροφοδοτεί τη κατάθλιψη είναι το πρόβλημα της εξωστρέφειας και φυγής από τον πραγματικό εαυτό. Η αντιμετώπιση του εαυτού, ενώπιος ενωπίω, είναι μια λύση στο πρόβλημα της κατάθλιψης.[8]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Park, Seon-Cheol; Lee, Hwa-Young; Sakong, Jeong-Kyu; Jun, Tae-Youn; Lee, Min-Soo; Kim, Jae-Min; Kim, Jung-Bum; Yim, Hyeon-Woo και άλλοι. (2014-7). «Distinctive Clinical Correlates of Psychotic Major Depression: The CRESCEND Study». Psychiatry Investigation 11 (3): 281–289. doi: . ISSN 1738-3684. PMID 25110501. PMC 4124187. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4124187/.
- ↑ «Psychotic Depression: Underrecognized, Undertreated-and Dangerous». Psychiatric Times. Ανακτήθηκε στις 1 Μαΐου 2021.
- ↑ Internet Archive (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders : DSM-5. Arlington, VA : American Psychiatric Association. ISBN 978-0-89042-554-1.
- ↑ Gournellis, Rossetos; Tournikioti, Kalliopi; Touloumi, Giota; Thomadakis, Christos; Michalopoulou, Panayiota G.; Michopoulos, Ioannis; Christodoulou, Christos; Papadopoulou, Athanasia και άλλοι. (2018-09-21). «Psychotic (delusional) depression and completed suicide: a systematic review and meta-analysis». Annals of General Psychiatry 17 (1): 39. doi: . ISSN 1744-859X. PMID 30258483. PMC PMC6150953. https://doi.org/10.1186/s12991-018-0207-1.
- ↑ 5,0 5,1 Dubovsky, Steven L.; Ghosh, Biswarup M.; Serotte, Jordan C.; Cranwell, Victoria (2021). «Psychotic Depression: Diagnosis, Differential Diagnosis, and Treatment» (στα english). Psychotherapy and Psychosomatics 90 (3): 160–177. doi: . ISSN 0033-3190. PMID 33166960. https://www.karger.com/Article/FullText/511348.
- ↑ Neufeld, Nicholas H.; Kaczkurkin, Antonia N.; Sotiras, Aristeidis; Mulsant, Benoit H.; Dickie, Erin W.; Flint, Alastair J.; Meyers, Barnett S.; Alexopoulos, George S. και άλλοι. (2020-06). «Structural brain networks in remitted psychotic depression» (στα αγγλικά). Neuropsychopharmacology 45 (7): 1223–1231. doi: . ISSN 1740-634X. https://www.nature.com/articles/s41386-020-0646-7.
- ↑ Wijkstra, Jaap; Lijmer, Jeroen; Burger, Huibert; Cipriani, Andrea; Geddes, John; Nolen, Willem A. (2015-07-30). «Pharmacological treatment for psychotic depression». The Cochrane Database of Systematic Reviews (7): CD004044. doi: . ISSN 1469-493X. PMID 26225902. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26225902/.
- ↑ Κωστόπουλος, Κύριλλος, Αρχ., PhD (2002). Είσοδος στην Οντολογική Αλήθεια. Πάτρα: Πέτρος Κούλης. σελ. 140. ISBN 960-90505-5-7.