Ωρ (προφήτης)

Αυτό το λήμμα αφορά τον προφήτη. Για το όρος Ωρ, δείτε: Ωρ (όρος).

Ο Ωρ (εβραϊκά: חור‎‎, ή και Ουρ, προφορά στα αγγλικά Χουρ) ήταν ο σύντροφος του Μωυσή και του Ααρών στην Εβραϊκή Βίβλο. Ήταν μέλος της Φυλής του Ιούδα. Η ταυτότητά του περιγράφεται αχνά στην Τορά, αλλά περιγράφεται με περισσότερες λεπτομέρειες σε ραβινικούς σχολιασμούς.

Το έργο Νίκη ω Κύριε! (1871) του Τζων Έβερετ Μίλαι απεικονίζει τον Μωυσή να κρατάει ψηλά τα χέρια του κατά τη διάρκεια της μάχης του Ραφιδείν, υποβοηθούμενος από τον Ωρ (αριστερά) και τον Ααρών.

Στη Βίβλο υπάρχουν και άλλα πρόσωπα με όνομα παρόμοιο με αυτό του Ωρ.

Ωρ ο προφήτης, σύντροφος του Μωυσή

Στο Βιβλίο της Εξόδου ο Ωρ αναφέρεται πρώτη φορά ως σύντροφος του Μωυσή και του Ααρών να παρακολουθεί τη μάχη του Ραφιδείν εναντίον των Αμαληκιτών. Βοήθησε τον Ααρών να σηκώσει ψηλά τα χέρια του Μωυσή, όταν ο Μωυσής κατάλαβε ότι η Ισραηλίτες επικρατούσαν στη μάχη όσο αυτός είχε τα χέρια του υψωμένα: "τα χέρια του Μωυσή ήταν βαριά, και πήραν μια πέτρα και τον έβαλαν να καθίσει πάνω σ’ αυτήν, και ο Ααρών και ο Ωρ στήριζαν τα χέρια του, ένας από τη μία μεριά, και ο άλλος από την άλλη μεριά.". Αναφέρεται ακόμα μία φορά ως ο αφοσιωμένος σύμμαχος του Μωυσή όταν μένει συν-επικεφαλής με τον Ααρών των Ισραηλιτών, όταν ο Μωυσής έλειπε στο Όρος Σινά. Ο Μωυσής είπε στον λαό "Ο Ααρών και ο Ωρ είναι μαζί σας. Όποιος έχει λόγο, ας πάει σε εκείνους". Όμως, στην αφήγηση των μετέπειτα γεγονότων κατά την απουσία του Μωυσή και τη δημιουργία του Χρυσού Μόσχου.

Ο Ωρ αναφέρεται επίσης ως παππούς του Βεσελεήλ, ο οποίος είχε επιφορτιστεί από τον Θεό ως ο κύριος κατασκευαστής της Σκηνής και της Κιβωτού της Διαθήκης. Αν και δεν είναι εντελώς βέβαιο ότι αυτός ο Ωρ είναι το ίδιο άτομο, η εβραϊκή παράδοση τον έχει αντιμετωπίσει ως τέτοιο.

Στο Βιβλίο των Χρονικών (Βιβλίο των Παραλειπομένων), ο Ωρ είναι είτε ο γιος είτε ο πατέρας του Χαλέβ. Η γλώσσα είναι αρκετά αμφιλεγόμενη ώστε να επιτρέπει διαφορετικές ερμηνείες. Η Έκδοση King James της Βίβλου λέει "Αυτοί ήταν οι γιοι του Χαλέβ, του γιου του Ωρ, πρωτότοκου της Εφραθά. Σωβάλ πατέρας του Καριαθιαρίμ....". Η δεύτερη εκδοχή τοποθετεί τον Ωρ ως το πρώτο παιδί του Χαλέβ από τη δεύτερη γυναίκα του Εφραθά.

Ο Ωρ είχε τέσσερεις γιους, τον Ουρί, ο πατέρας του Βεσελεήλ, και άλλους τρεις, Σωβάλ, Σαλμά, και Χαλέβ, που λέγεται ότι ήταν οι ιδρυτές των πόλεων Καριαθιαρίμ (ή Κιριάθ-ιαρείμ), Βαιθλαέμ (Βηθλεέμ) και Βαιθγεδώρ αντίστοιχα. Τα Παραλειπόμενα Α΄ όμως ονομάζουν τον ίδιο τον Ωρ ως πατέρα της Βηθλεέμ.

Ραβινικοί σχολιασμοί

Σύμφωνα με τη ραβινική παράδοση, ο Ωρ ήταν ο γιος της Μαριάμ, και έτσι ανιψιός του Μωυσή και του Ααρών. Το Ταλμούδ (Sanhedrin 69b & Sotah 11b) αναφέρει ότι ο Χαλέβ, απόγονος του Ιούδα, παντρεύτηκε τη Μαριάμ και έκανε τον Ωρ. Στο Ταργκούμ (σχολιασμοί του Ταλμούδ) αυτό βασίζεται στο Χρονικών Α΄ 2:19: "...και ο Χαλέβ έλαβε την Εφραθά και εκείνη του γέννησε τον Ωρ". Εφραθά είναι ένα άλλο όνομα της Μιριάμ. Ο σχολιασμός της βίβλου του ραβίνου Rashi (Shlomo Yitzchaki, 1040-1105) δικαιολογεί αυτή τη θέση από τις άλλες δύο φορές που αναφέρεται ο Ωρ, Έξοδος 17:10 και 24:14. Όμως ο Ιώσηπος στην Αρχαιολογία Ιουδαίων αναφέρει ότι ο Ωρ ήταν ο σύζυγος της αδελφής του Μωυσή Μιριάμ.

Στην Ταλμουδική παράδοση η απότομη εξαφάνιση του Ωρ από τη διήγηση της Εξόδου εξηγείται από την υπόθεση ότι ο Ωρ σκοτώθηκε στην προσπάθειά του να αποτρέψει την κατασκευή του Χρυσού Μόσχου. Η δολοφονία του εκφόβισε τον Ααρών, ο οποίος συγκατένευσε στη λαϊκή απαίτηση να κατασκευαστεί το είδωλο. Η πίστη του Ωρ ανταμείφτηκε από τον Θεό με το να αναθέσει στον εγγονό του την κατασκευή της Σκηνής και της Κιβωτού.

Πρόσωπα με παρόμοιο όνομα

Η παραδοσιακή άποψη είναι ο Ωρ ο σύντροφος του Μωυσή είναι το ίδιο πρόσωπο με τον παππού του Βεσελεήλ, αλλά αυτό δεν είναι βέβαιο. Άλλα πρόσωπα που έχουν παρόμοιο όνομα με αυτό του Ωρ, τουλάχιστον όσον αφορά στην προφορά (Ουρ, Χουρ), περιλαμβάνουν:

Ουρ, (Χουρ σε άλλη απόδοση), βασιλιάς των Μαδιανιτών

Σκοτώθηκε με άλλους τέσσερεις βασιλιάδες της Μαδιάν (ή Μαδιάμ) σε μια Ισραηλινή επιδρομή που έστειλε ο Μωυσής με αρχηγό του Φινεές, γιος του Ελεάζαρ. Ο Βααλάμ γιος του Βεώρ, σκοτώθηκε επίσης από του Ισραηλίτες σε αυτήν την αποστολή (Αριθμοί 31:8 Αρχειοθετήθηκε 2016-08-10 στο Wayback Machine., Ιησούς του Ναυή 13:21-22 Αρχειοθετήθηκε 2016-08-09 στο Wayback Machine.).

Βενώρ (Χουρ σε άλλη απόδοση), πατέρας αξιωματούχου ή αξιωματούχος του Σολομώντα

Αναφέρεται μόνο σε αυτόν τον στίχο, στην Έκδοση King James της Βίβλου Βασιλέων Α΄ ως Hur, ως πατέρας αξιωματούχου του Σολομώντα (1 Kings 4:8). Στην Εβδομήκοντα της Χριστιανικής Βίβλου, αναφέρεται ως Βενώρ, και είναι ο ίδιος ο αξιωματούχος στο Βασιλέων Γ΄ (Βασιλέων Γ΄ 4:8 Αρχειοθετήθηκε 2016-02-13 στο Wayback Machine.). Δεν υπάρχουν άλλα στοιχεία για αυτό το άτομο.

Σουρ (Χουρ σε άλλη απόδοση), πατέρας του Ραφαΐα

Αναφέρεται μόνο σε σχέση με τον Ραφαΐα στο Βιβλίο του Νεεμία (Νεεμίας 3:9 Αρχειοθετήθηκε 2016-08-09 στο Wayback Machine.). Δεν υπάρχουν άλλα στοιχεία για αυτό το άτομο.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τον προφήτη Ωρ ως άγιο και εορτάζει τη μνήμη του την Κυριακή προ της Χριστού γεννήσεως ή Κυριακή των Προπατόρων.

Σὺν Ὤρ Ἀαρὼν προγράφει Χριστοῦ πάθος, Ὑψοῦντες ἄμφω σταυρικῶς τὸν Μωσέα.