KDE

περιβάλλον εργασίας και γραφική διεπαφή χρήστη

Το KDE (K Desktop Environment - Περιβάλλον Εργασίας K) είναι ένα ελεύθερο γραφικό περιβάλλον εργασίας και περιβάλλον ανάπτυξης λογισμικού το οποίο δημιουργήθηκε με την πλατφόρμα Qt της Trolltech. Εκτελείται στα περισσότερα συστήματα Unix και Unix-συμβατά, όπως το Linux, BSD, AIX, Unixware, OpenServer και Solaris, ενώ επιλεγμένες εφαρμογές έχουν μεταφερθεί στο Mac OS X[2] και στα Microsoft Windows.[3]

K Desktop Environment
Στιγμιότυπο από την επιφάνεια εργασίας KDE της έκδοσης 5.26.
Γενικά
Ημερ. Δημιουργίας14 Οκτώβριος 1996
Είδοςκοινότητα ελεύθερου λογισμικού, μη κερδοσκοπικός οργανισμός, περιβάλλον επιφάνειας εργασίας
Διανομή
Έκδοση5.112.0 (Frameworks) (12 Νοέμβριος 2023)[1]
23.08.3 (Gear) (9 Νοέμβριος 2023)[1]
5.27.9 (Plasma) (24 Οκτώβριος 2023)[1]
Δοκιμαστική έκδοση6.0 Alpha (Plasma) (8 Νοέμβριος 2023)[1]
24.02 Alpha (Gear) (8 Νοέμβριος 2023)[1]
6.0 Alpha (Frameworks) (8 Νοέμβριος 2023)[1]
ΛειτουργικάLinux, Unix και συμβατά λειτουργικά συστήματα, Microsoft Windows (μέσω Cygwin), Mac OS X (μέσω Fink)
Ανάπτυξη
Γραμμένο σεC++
Σύνδεσμοι
Επίσημος ιστότοπος
https://kde.org/
Ελληνικός ιστότοπος
https://kde.org/el

Το γράμμα "K" στην αρχή αντιπροσώπευε το "Kool"[4] (όμως το "C" του "cool" χρησιμοποιούνταν ήδη για το ακρωνύμιο του Common Desktop Environment), άλλα αργότερα παρέμεινε απλώς ως "K".

Η μασκότ του έργου είναι ένας πράσινος δράκος ονόματι Konqi. Ο Konqi εμφανίζεται σε διάφορες εφαρμογές, συμπεριλαμβανομένου του παραθύρου "Σχετικά με το KDE".

Ιστορικό Επεξεργασία

 
Ο Konqi, η μασκώτ του KDE

Το εγχείρημα KDE ανακοινώθηκε από τον Matthias Ettrich (τότε φοιτητή του Πανεπιστημίου του Τύμπινγκεν) στις 14 Οκτωβρίου 1996, στις ομάδες συζήτησης comp.os.linux.development.apps, comp.os.linux.misc και de.comp.os.linux.misc.

Εκείνο το διάστημα, ο Matthias ήταν προβληματισμένος από ορισμένες πλευρές του UNIX desktop, σημειώνοντας πως καμία από τις εφαρμογές της εποχής δεν είχε συνέπεια στην όψη, στην αίσθηση ή στη λειτουργικότητα. Πρότεινε τη δημιουργία όχι μόνο μιας ομάδας εφαρμογών, αλλά ενός περιβάλλοντος εργασίας, όπου οι χρήστες μπορούν να περιμένουν συνέπεια στην όψη, στην αίσθηση και στη λειτουργικότητα. Επίσης ήθελε να δημιουργήσει ένα εύχρηστο περιβάλλον εργασίας. Ένα από τα παράπονα του με τις εφαρμογές της εποχής ήταν ότι η κοπέλα του δεν μπορούσε να τις χρησιμοποιήσει.[4][5]

Ο Matthias αποφάσισε να χρησιμοποιήσει τη γραφική βιβλιοθήκη Qt για την ανάπτυξη του KDE.[4] Άλλοι προγραμματιστές ξεκίνησαν άμεσα την ανάπτυξη KDE/Qt εφαρμογών, και στα τέλη του 1996, μεγάλες και σύνθετες εφαρμογές κυκλοφόρησαν.[6]

Εκείνη την εποχή, το Qt δεν βρισκόταν κάτω από άδεια ελευθέρου λογισμικού που να αναγνωρίζονταν από το GNU project, και έτσι τα μέλη του εκδήλωσαν την ανησυχία τους για τη χρήση του Qt στη δημιουργία ενός ελεύθερου περιβάλλοντος εργασίας και εφαρμογών. Για τον λόγο αυτό, ξεκίνησαν δύο νέα έργα: το Harmony, για τη δημιουργία ενός ελεύθερου υποκατάστατου των βιβλιοθηκών Qt, και το GNOME για τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος εργασίας χωρίς τη χρήση Qt και βασισμένο εξ ολοκλήρου σε ελεύθερο λογισμικό.[7]

Στις 25 Ιουνίου 1999 έγινε διαθέσιμη η έκδοση 2.0 της βιβλιοθήκης Qt, η οποία εκδόθηκε υπό την άδεια ανοικτού κώδικα Q Public License (QPL)[8], άλλα η αντιπαράθεση συνεχίστηκε σχετικά με τη συμβατότητα της άδειας με τη GNU General Public License (GPL). Στις 7 Δεκεμβρίου 2000 η Trolltech διέθεσε για το Unix την έκδοση 2.2 διαθέσιμη υπό την άδεια χρήσης GPL[9] για την εξάλειψη των ανησυχιών του Ιδρύματος Ελευθέρου Λογισμικού.

Για την αποτροπή της απωλείας του κώδικα των βιβλιοθηκών Qt, στην περίπτωση που η εταιρεία που είναι υπεύθυνη ανάπτυξης για το Qt[10] αποτύχει εμπορικώς, ιδρύεται τον Φεβρουάριο του 1997 η KDE-FreeQt Foundation, η οποία διασφαλίζει την αέναη ελεύθερη διαθεσιμότητα της βιβλιοθήκης για την ανάπτυξη ελεύθερου λογισμικού. Η κυριότητα του κώδικα κρατείται από το ίδρυμα ώστε να εκδοθεί κάτω από μιά άδεια BSD στην περίπτωση αυτή.[11][12]

Οργάνωση του εγχειρήματος KDE Επεξεργασία

Όπως πολλά εγχειρήματα ανοικτού κώδικα/ελεύθερου λογισμικού, το KDE αποτελεί κυρίως μία εθελοντική προσπάθεια, μολονότι διάφορες εταιρείες, όπως οι Novell (στη μορφή της SUSE), Trolltech, και Mandriva μισθοδοτούν ανθρώπους που ειδικεύονται στην ανάπτυξη λογισμικού για να εργάζονται πάνω του. Καθώς μεγάλος αριθμός ανθρώπων συνεισφέρουν στο KDE με διάφορους τρόπους (π.χ. κώδικας, μετάφραση, γραφιστικά), η οργάνωση είναι πολυσύνθετη. Τα περισσότερα προβλήματα συζητώνται σε αρκετούς καταλόγους αλληλογραφίας (mailing lists).

Οι σημαντικές αποφάσεις, όπως οι ημερομηνίες κυκλοφορίας και η περίληψη νέων εφαρμογών, λαμβάνονται στον κατάλογο αλληλογραφίας kde-core-devel από τους αποκαλούμενους προγραμματιστές πυρήνα. Αυτοί είναι προγραμματιστές που έχουν κάνει σημαντικές συνεισφορές στο KDE για μεγάλη χρονική περίοδο. Οι αποφάσεις δεν λαμβάνονται μέσω της τυπικής διαδικασίας ψηφοφορίας, αλλά μέσω συζητήσεων στους καταλόγους αλληλογραφίας. Στις περισσότερες περιπτώσεις αυτό φαίνεται να λειτουργεί καλά, και μείζονος σημασίας θέματα (όπως η ερώτηση εαν το KDE 2 API πρέπει να διακοπεί για χάρη του KDE 3) είναι σπάνια.

Ενώ οι προγραμματιστές και οι χρήστες βρίσκονται τώρα πια σε ολόκληρο τον κόσμο, το έργο διατηρεί την ισχυρή του βάση στη Γερμανία. Οι διακομιστές ιστοσελίδων βρίσκονται στα πανεπιστήμια του Τύμπιγκεν και του Καϊζερσλάουτερν, μία Γερμανική μη-κερδοσκοπική οργάνωση (KDE e.V.) κατέχει τα δικαιώματα του "KDE", και τα συνέδρια του KDE συχνά λαμβάνουν μέρος στη Γερμανία.

Κύκλος διάθεσης και αριθμοί έκδοσης Επεξεργασία

 
Μιά τυπική επιφάνεια εργασίας KDE, από τη διανομή SUSE, καθώς εκτελεί κοινές καθημερινές εφαρμογές.

Όπως φαίνεται από το ιστορικό του έργου παρακάτω, η ομάδα του KDE διαθέτει νέες εκδόσεις σε συχνή βάση. Είναι σπάνιο μια έκδοση να καθυστερήσει παραπάνω από μια με δύο εβδομάδες. Μια εξαίρεση ήταν το KDE 3.1, το οποίο καθυστέρησε για περισσότερο από ένα μήνα λόγω του αριθμού των ζητημάτων ασφαλείας στον κώδικά του.

Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι κυκλοφοριών:

Μείζων Κυκλοφορία Επεξεργασία

Μία μείζων κυκλοφορία του KDE έχει δύο αριθμούς στην έκδοση του, π.χ. KDE 1.1. Όλες οι κυκλοφορίες του KDE με τον ίδιο μείζονα αριθμό (π.χ. KDE1, KDE2 and KDE3) είναι συμβατά τα δυαδικά τους αρχεία και ο κώδικάς τους μαζί. Αυτό σημαίνει ότι για παράδειγμα το λογισμικό που αναπτύχθηκε για τις εκδόσεις KDE 3.0.x θα δουλεύει με όλες τις εκδόσεις του KDE3. Μόνο μία μείζων διανομή του KDE θα ενσωματώσει νέα χαρακτηριστικά.

Χρονολόγιο Επεξεργασία

  • 14 Οκτωβρίου 1996: Το έργο ανακοινώθηκε από τον Matthias Ettrich. [1]
  • 12 Ιουλίου 1998: KDE 1.0
  • 6 Φεβρουαρίου 1999: KDE 1.1
  • 15 Δεκεμβρίου 1999: KDE 1.89, κάτω από το όνομα Krash (ασταθές)
  • 23 Οκτωβρίου 2000: KDE 2.0
    • 5 Δεκεμβρίου 2000: KDE 2.0.1
  • 26 Φεβρουαρίου 2001: KDE 2.1
    • 27 Μαρτίου 2001: KDE 2.1.1
    • 30 Απριλίου 2001: KDE 2.1.2
  • 15 Αυγούστου 2001: KDE 2.2
    • 19 Σεπτεμβρίου 2001: KDE 2.2.1
    • 21 Νοεμβρίου 2001: KDE 2.2.2
  • 3 Απριλίου 2002: KDE 3.0
    • 22 Μαΐου 2002: KDE 3.0.1
    • 2 Ιουλίου 2002: KDE 3.0.2
    • 19 Αυγούστου 2002: KDE 3.0.3
    • 9 Οκτωβρίου 2002: KDE 3.0.4
    • 18 Νοεμβρίου 2002: KDE 3.0.5
    • 21 Δεκεμβρίου 2002: KDE 3.0.5a
  • 28 Ιανουαρίου 2003: KDE 3.1
    • 20 Μαρτίου 2003: KDE 3.1.1
    • 9 Απριλίου 2003: KDE 3.1.1a
    • 19 Μαΐου 2003: KDE 3.1.2
    • 29 Ιουλίου 2003: KDE 3.1.3
    • 16 Σεπτεμβρίου 2003: KDE 3.1.4
    • 14 Ιανουαρίου 2004: KDE 3.1.5
  • 3 Φεβρουαρίου 2004: KDE 3.2
    • 9 Μαρτίου 2004: KDE 3.2.1
    • 19 Απριλίου 2004: KDE 3.2.2
    • 9 Ιουνίου 2004: KDE 3.2.3
  • 19 Αυγούστου 2004: KDE 3.3
    • 12 Οκτωβρίου 2004: KDE 3.3.1
    • 8 Δεκεμβρίου 2004: KDE 3.3.2
  • 16 Μαρτίου 2005: KDE 3.4
    • 31 Μαΐου 2005: KDE 3.4.1
    • 27 Ιουλίου 2005: KDE 3.4.2
    • 13 Οκτωβρίου 2005: KDE 3.4.3
  • 29 Νοεμβρίου 2005: KDE 3.5
    • 31 Ιανουαρίου 2006: KDE 3.5.1
    • 28 Μαρτίου 2006: KDE 3.5.2
    • 31 Μαΐου 2006: KDE 3.5.3
    • 2 Αυγούστου 2006: KDE 3.5.4
  • 11 Ιανουαρίου του 2008: KDE 4.0
  • 29 Ιουλίου του 2008: KDE 4.1
  • 27 Ιανουαρίου του 2009: KDE 4.2
  • 4 Αυγούστου του 2009: KDE 4.3
  • 9 Φεβρουαρίου του 2010: KDE SC 4.4
  • 10 Αυγούστου του 2010: KDE SC 4.5
  • 26 Ιανουαρίου του 2011: KDE 4.6
  • 27 Ιουλίου του 2011: KDE SC 4.7
  • 25 Ιανουαρίου του 2012: KDE SC 4.8
  • 1 Αυγούστου του 2012: KDE SC 4.9
  • 15 Ιουλίου του 2014: KDE 5.0
  • 14 Οκτωβρίου του 2014: KDE 5.1
  • 28 Απριλίου του 2015: KDE 5.2

Ονοματοδοσία Επεξεργασία

Οι περισσότερες εφαρμογές του KDE, έχουν ως αρχικό γράμμα στο όνομά τους το κεφαλαίο "Κ". Παρόλα αυτά υπάρχουν και εξαιρέσεις όπως το kynaptic, του οποίου το "K" δεν είναι κεφαλαίο, και το Gwenview, το οποίο δεν περιλαμβάνει το "K" στο όνομά του. Σε αρκετές εφαρμογές του KDE, το αρχικό γράμμα "K" του ονόματός τους, αντικαθιστά το αρχικό γράμμα "C" ή "Q", που θα έπρεπε να είχε κανονικά η λέξη, όπως για παράδειγμα το Konsole και το Kuickshow, αντίστοιχα. Επίσης, σε μερικά ονόματα, απλά προστίθεται ένα "K" πριν από μια κοινά χρησιμοποιούμενη λέξη, π.χ. KOffice. Είναι άξιο αναφοράς ότι με κάποιους από αυτούς τους μετασχηματισμούς, τα ονόματα που προκύπτουν (όπως π.χ. το Konsole) είναι σωστά ορθογραφικά, στη Γερμανική γλώσσα.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  2. «Mac - KDE Community Wiki». community.kde.org. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2021. 
  3. «Windows - KDE Community Wiki». community.kde.org. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2021. 
  4. 4,0 4,1 4,2 «New Project: Kool Desktop Environment. Programmers wanted!». groups.google.com. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021. 
  5. «Slideshow - In the Beginning There was Usenet...». web.archive.org. 1 Νοεμβρίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Νοεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021. 
  6. «Slideshow - First Code». web.archive.org. 11 Φεβρουαρίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2021. 
  7. «Linux Today - Stallman on Qt, the GPL, KDE, and GNOME». www.linuxtoday.com. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2021. 
  8. «Qt version 2.0 released». Trolltech. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Αυγούστου 2000. 
  9. «Trolltech offers a choice in licensing with the addition of GPL licensing for the upcoming release of Qt». Trolltech. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Απριλίου 2003. 
  10. Trolltech, νυν The Qt Company
  11. «Slideshow - First Trouble». web.archive.org. 11 Φεβρουαρίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουνίου 2021. 
  12. «Announcement: KDE Free Qt Foundation». Trolltech. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 1999. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία