Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης

Ίδρυμα για την Ιστορία της Τέχνης στην Ολλανδία
(Ανακατεύθυνση από RKD)

Το Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης (συντ. RKD, ολλανδικά: RKD-Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis βρίσκεται στη Χάγη της Ολλανδίας, πολύ κοντά στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό (Haag Centraal) και αποτελεί το μεγαλύτερο κέντρο ιστορίας της τέχνης στον κόσμο και ένα από τα σημαντικότερα παγκοσμίως.[4] Το Ίδρυμα ειδικεύεται στην τεκμηρίωση, την αρχειοθέτηση και στα; βιβλία που αφορούν στη Δυτική Τέχνη από τα τέλη του Μεσαίωνα ως σήμερα[5]. Όλο το υλικό του είναι διαθέσιμο στο κοινό και μεγάλο του μέρος έχει ψηφιοποιηθεί και είναι διαθέσιμο από τις ιστοσελίδες του. Βασικοί του στόχοι, όπως το ίδιο αναγράφει στην ιστοσελίδα του, είναι "να καταστήσει διαθέσιμη σε μελετητές, λογίους και στο γενικό κοινό ολόκληρου του κόσμου, διαθέσιμες τη γνώση και τις πληροφορίες σχετικά με την ολλανδική τέχνη σε διεθνές γενικό πλαίσιο".[5] Για το σκοπό αυτό συλλέγει, κατηγοριοποιεί και καθιστά διαθέσιμες στο κοινό τις έρευνες σχετικά με την ιστορία της τέχνης, και ιδιαίτερα σχετικά με τους Ολλανδούς "δασκάλους".

Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης
RKD-Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis
Όπως δείχνουν τα λογότυπα στο παράθυρο, το RKD μοιράζεται το ίδιο κτίριο με το Ολλανδικό Λογοτεχνικό Μουσείο (LM), το Ίδρυμα Χόυχενς Ολλανδικής Ιστορίας (Huygens ING), το Μουσικό Ίδρυμα της Ολλανδίας (NMI) και την Εθνική Βασιλική Βιβλιοθήκη της Ολλανδίας (Koninklijke Bibliotheek)
Χάρτης
Είδοςαρχείο[1], διαδικτυακή βάση δεδομένων[2] και ακαδημαϊκό ίδρυμα
ΔιεύθυνσηPrins Willem-Alexanderhof 5, 2595 BE Den Haag
Γεωγραφικές συντεταγμένες52°4′54″N 4°19′39″E
Διοικητική υπαγωγήΧάγη
ΧώραΟλλανδία
Βραβείαregistered museum[3]
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα

Μέσω των διαθέσιμων βάσεων δεδομένων, ο επισκέπτης μπορεί να δει την αρχειακή τεκμηρίωση για τη ζωή και το έργο πολλών καλλιτεχνών των περασμένων αιώνων. Η βιβλιοθήκη του διαθέτει περίπου 450.000 τίτλους, από τους οποίους οι 150.000 αφορούν σε καταλόγους δημοπρασιών. Διαθέτει, επίσης, περίπου 3.000 τίτλους περιοδικών, εξ ων οι 600 αφορούν σε τρέχουσες συνδρομές. Αν και μεγάλο τμήμα των πληροφοριών παρέχονται στα ολλανδικά, η τυποποιημένη μορφή καταγραφών περιλαμβάνει σύνδεσμο σε βιβλιογραφικές αναφορές και εικόνες, στις οποίες περιλαμβάνονται αγγλικό και ολλανδικό κείμενο.

Το RKD διαχειρίζεται επίσης την ολλανδική έκδοση του Θησαυρού Τέχνης και Αρχιτεκτονικής, ένα Θησαυρό όρων για τη διαχείριση πληροφοριών σχετικών με την τέχνη και την αρχιτεκτονική. Το πρωτότυπο αυτού του θησαυρού είναι μια πρωτοβουλία του Ιδρύματος Έρευνας Γκέτι του Λος Άντζελες στην Καλιφόρνια.

Ιστορικό

Επεξεργασία

Η συλλογή αυτή ξεκίνησε μέσω των κληροδοτημάτων του Φριτς Λουχτ (Frederik Johannes "Frits" Lugt, 1884-1970), αυτοδίδακτου συλλέκτη έργων τέχνης και ιστορικού τέχνης, ο οποίος κατείχε μεγάλη συλλογή σχεδίων και χαρακτικών, 22.000 καταλόγων δημοπρασιών και μερικών χιλιάδων βιβλίων. Εμπνευστής του όλου έργου ήταν ο Κορνέλις Χόφστεντε ντε Χρόοτ (Cornelis Hofstede de Groot, 1863–1930), ιστορικός τέχνης και έφορος στο Μουσείο Φρανς Χαλς και στο Gemeentemuseum Den Haag (Δημοτικό Μουσείο της Χάγης), ο οποίος διέθετε συλλογή 100.000 φωτογραφιών σχετικών με την τέχνη του 17ου αιώνα. Τα κληροδοτήματά τους αποτέλεσαν τη βάση και της συλλογής του Ιδρύματος και της βιβλιοθήκης του, η οποία σήμερα στεγάζεται μαζί με τη Βασιλική Εθνική Βιβλιοθήκη της Ολλανδίας (Koninklijke Bibliotheek). Η λειτουργία του RKD για το κοινό ξεκίνησε το 1932.[6]

Ιστότοπος ανοικτής πρόσβασης

Επεξεργασία

Μολονότι δεν είναι ψηφιοποιημένο, ακόμη, όλο το υλικό που κατέχει το RKD, τα περισσότερα μεταδεδομένα του είναι άμεσα προσβάσιμα μέσω του ιστοτόπου του. Οι ιστοσελίδες του είναι διαθέσιμες τόσο στα ολλανδικά όσο και στα αγγλικά.

Η βάση δεδομένων σχετικά με τους καλλιτέχνες έχει το όνομα "RKDArtists". Πρόκειται για βάση δεδομένων, στην οποία είναι καταχωρημένοι καλλιτέχνες, ως επί το πλείστον Ολλανδοί, αλλά και μη Ολλανδοί από το 1200 ως σήμερα. Η βάση περιέχει πληροφορίες σχετικά με καλλιτέχνες αλλά και άτομα που διαδραμάτισαν κάποιο ρόλο στον κόσμο της τέχνης, όπως έμποροι έργων τέχνης, συλλέκτες και ιστορικοί τέχνης. Λειτουργεί, επίσης, ως ευρετήριο για την εκτενή τεκμηρίωση ιστορίας της τέχνης που διαθέτει το Ίδρυμα.[7] Κάθε καλλιτέχνης διαθέτει αριθμό αναφοράς. Για την άμεση αναφορά στη σελίδα κάποιου καλλιτέχνη, χρησιμοποιείται αυτός ο αριθμός. Έτσι, για παράδειγμα, ο αριθμός αναφοράς για τον Σαλβαντόρ Νταλί στη βάση είναι 19752 και μπορεί να γίνει άμεση αναφορά σε αυτήν υπό τη μορφή: https://web.archive.org/web/20160310004955/https://rkd.nl/en/explore/artists ακολουθούμενη από τον αριθμό αναφοράς του καλλιτέχνη.[8]

Η βάση δεδομένων "RKDimages" περιέχει περιγραφή και εικόνες των έργων τέχνης που έχουν δημιουργηθεί κατά κύριο λόγο από Ολλανδούς και Φλαμανδούς καλλιτέχνες, από τον 14ο έως και τον 19ο αιώνα. Οι αριθμοί καταγραφής αφορούν στη φυσική τεκμηρίωση (εικόνες) που διαθέτει το RKD και, προς το παρόν, διαθέτει περίπου 85.000 καταγραφές έργων τέχνης, ενώ οι φωτογραφίες και οι ρεπροντυξιόν έργων τέχνης που διαθέτει το RKD ξεπερνούν τα έξι εκατομμύρια.[7] Οι αναφορές γίνονται με τον ίδιο τρόπο όπως παραπάνω.

Θησαυρός όρων τέχνης

Επεξεργασία

Ο Θησαυρός όρων Τέχνης και Αρχιτεκτονικής επίσης προσθέτει έναν αριθμό αναφοράς σε κάθε όρο, αλλά οι αναφορές σε αυτούς τους όρους δεν μπορούν να γίνουν απευθείας όπως στις πιο πάνω περιπτώσεις, με τον αριθμό αναφοράς. Αντίθετα, χρησιμοποιούνται στις βάσεις δεδομένων και με βάση τους όρους μπορούν να γίνουν αναζητήσεις σε αυτές. Για παράδειγμα, ο πίνακας Νυχτερινή περίπολος του Ρέμπραντ είναι πίνακας σχετικός με την Εθνοφρουρά (militia painting) και, επιλέγοντας αυτόν τον όρο ως λέξη-κλειδί (ολλανδικά: algemene trefwoord) μπορεί να γίνει η αναζήτηση ως εξής:

https://rkd.nl/en/explore/images#filters%5BRKD_algemene_trefwoorden%5D=militia%20painting

η οποία θα εμφανίσει όλες τις εικόνες της βάσης δεδομένων "RKDimages" που έχουν χαρακτηριστεί με τη λέξη-κλειδί "militia painting"

Ο Θησαυρός είναι μια ομάδα από γενικούς όρους, αλλά στο RKD υπάρχει μια ακόμη βάση δεδομένων για εναλλακτική μορφή περιγραφής έργων τέχνης, η οποία σήμερα έχει πληθυσμωθεί κατά κύριο λόγο με βιβλικές αναφορές. Πρόκειται για τη βάση "iconclass", που, στην πραγματικότητα, είναι ένας εξειδικευμένος τρόπος ταξινόμησης, σχεδιασμένος για την τέχνη και την εικονογραφία, επινόηση του Χένρι φαν ντε Βάαλ (Henri van de Waal), την οποία εξέλιξε μετά τον θάνατό του μια ομάδα μελετητών. Για να βρει ο ερευνητής όλες τις εικόνες στις οποίες απεικονίζεται "Ο χορός της Μαριάμ", βρίσκει πρώτα τον κωδικό iconclass που αντιστοιχεί στον όρο αυτόν (είναι 71E1232) και στη συνέχεια γράφει

https://rkd.nl/en/explore/images#filters%5Biconclass_code%5D=71E1232

που επιστρέφει όλες τις διαθέσιμες εικόνες της iconclass με κωδικό "71E1232"

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1186152001. Ανακτήθηκε στις 22  Αυγούστου 2023.
  2. 1024666301. Ανακτήθηκε στις 22  Αυγούστου 2023.
  3. Museumregister Nederland. www.museumregisternederland.nl/Geregistreerde-musea. Ανακτήθηκε στις 23  Φεβρουαρίου 2022.
  4. King Baudouin Foundation United States[νεκρός σύνδεσμος]
  5. 5,0 5,1 «Ιστοσελίδα του RKD». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2016. 
  6. «History of the RKD». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2016. 
  7. 7,0 7,1 «CODART: RKD (Netherlands Institute for Art History)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2016. 
  8. «Salvador Dalí». Netherlands Institute for Art History. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2015. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία

Συντεταγμένες: 52°04′54″N 4°19′39″E / 52.0816°N 4.3275°E / 52.0816; 4.3275