Άρθουρ Χέιστινγκς

φανταστικός χαρακτήρας που δημιούργησε η Αγκάθα Κρίστι ως φίλο και βοηθό του ντετέκτιβ Ηρακλή Πουαρό

Ο λοχαγός Άρθουρ Τζ. Μ. Χέιστινγκς, OBE, είναι ένας φανταστικός χαρακτήρας που δημιουργήθηκε από την Άγκαθα Κρίστι ως σύντροφος και καλύτερος φίλος του Βέλγου ντετέκτιβ Ηρακλή Πουαρό. Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο μυθιστόρημα του 1920 της Κρίστι με τίτλο Η μυστηριώδης υπόθεση στο Στάιλς (που γράφτηκε το 1916) και εμφανίζεται ως χαρακτήρας σε άλλα επτά μυθιστορήματα με ήρωα τον Πουαρό, μεταξύ των οποίων και το τελευταίο: Curtain: Poirot's Last Case (1975), σε ένα θεατρικό έργο και σε πολλά διηγήματα. Είναι και ο αφηγητής αρκετών από αυτά.

Λογοτεχνική λειτουργία

Επεξεργασία

Ο Χέιστινγκς συνδέεται έντονα με τον Πουαρό, περισσότερο λόγω των τηλεοπτικών διασκευών παρά των μυθιστορημάτων. Πολλά από τα πρώτα επεισόδια της σειράς Οι περιπέτειες του Ηρακλή Πουαρό ήταν διασκευές διηγημάτων. Στα περισσότερα, ο Χέιστινγκς εμφανιζόταν και σε έντυπη μορφή, ενώ σε άλλα, είχε γίνει προσαρμογή (για παράδειγμα, στο Φονικό στη Ρόδο). Στα πρωτότυπα γραπτά της Κρίστι, ωστόσο, ο Χέιστινγκς δεν υπάρχει σε όλα τα διηγήματα ή τα μυθιστορήματα. Δεν είναι χαρακτήρας ούτε στο Έγκλημα στον Νείλο ούτε στο Έγκλημα στο Οριάν Εξπρές, τα δύο πιο γνωστά μυθιστορήματα με ήρωα τον Πουαρό. Από τα είκοσι δύο τέτοια μυθιστορήματα που εκδόθηκαν μεταξύ 1920 και 1937, ο Χέιστινγκς εμφανίζεται στα επτά. Επιπλέον, όταν η Κρίστι διεύρυνε το έργο Οι πρώτες υποθέσεις του Πουαρό (1923) μετασχηματίζοντάς το σε Φονικό στη Ρόδο (1937), αφαίρεσε τον Χέιστινγκς.

Ο Χέιστινγκς φαίνεται να εισήχθη από την Κρίστι σύμφωνα με το πρότυπο του συνεργάτη του Σέρλοκ Χολμς, δρα Γουότσον, με τον οποίο έχει έντονη ομοιότητα. Και οι δύο αφηγούνται σε πρώτο πρόσωπο, και οι δύο αργούν να δουν τη σημασία των ενδείξεων, και οι δύο είναι μια μορφή υποκατάστατου για τον αναγνώστη. Υπάρχουν ακόμη και ομοιότητες στους ρόλους: Ο Χέιστινγκς είναι ο μόνος στενός φίλος του Πουαρό και οι δυο τους μοιράζονται ένα διαμέρισμα για λίγο, όταν ο Πουαρό ανοίγει το ερευνητικό του γραφείο. Όπως και ο Γουότσον, ο Χέιστινγκς έχει τάση προς την κερδοσκοπία και τα τυχερά παιχνίδια, καθώς και στρατιωτικό παρελθόν στη Μέση Ανατολή. Η παρουσία του αρχιεπιθεωρητή Τζαπ, ενός κοντινού «λογοτεχνικού απόγονου» του επιθεωρητή Λεστράντ στις ιστορίες του Χολμς, καταδεικνύει την υιοθέτηση του προτύπου του Χολμς από την Κρίστι.

Στα μυθιστορήματα, η λογοτεχνική λειτουργία του Χέιστινγκς αλλάζει ανάλογα με τη μέθοδο του Πουαρό. Στην πρώιμη φάση της καριέρας του, ο Χέιστινγκς εκτιμάται για την ευφάνταστη προσέγγισή του, που αναπόφευκτα γεννά φανταστικές υποθέσεις τις οποίες ο Πουαρό ειρωνεύται διακριτικά. Ο ίδιος ο Πουαρό χαρακτήρισε τον Χέιστινγκς έτσι στο "The Mystery of the Spanish Chest" (1932). Αργότερα, η Κρίστι περιορίζει πολύ την ευκαιρία για παρατραβηγμένες εικασίες από πλευράς του Χέιστινγκς. Όταν εμφανίζεται η ανάγκη για βοήθεια στα μεταγενέστερα μυθιστορήματα και διηγήματα, αυτή δίνεται επίσης μέσω:

  • ενός υπόπτου,
  • της δεσποινίδας Λέμον, η οποία, σε άμεση αντίθεση με τον Χέιστινγκς, δεν διαθέτει καθόλου φαντασία.
  • του κυρίου Σάτεργουεϊτ, σπουδαίου παρατηρητή της ανθρώπινης φύσης που αποφεύγει να κάνει κριτική.
  • της Αριάδνης Όλιβερ, μιας συγγραφέως αστυνομικών μυθιστορημάτων που έδωσε στην Κρίστι την ευκαιρία για αυτοσάτιρα.

Αν και ο Χέιστινγκς παραμένει δημοφιλέστερους από τους φίλους του Πουαρό, η εμφάνισή του σε μόλις οκτώ από τα τριάντα τρία μυθιστορήματα με ήρωα τον Πουαρό δείχνει ότι η χρησιμότητά του στους λογοτεχνικούς σκοπούς της Κρίστι ήταν κάπως περιορισμένη.

Όπως συμβαίνει και για τον φίλο του, τον Πουαρό, δεν αποκαλύπτονται στοιχεία της ζωής του Χέιστινγκς πριν από το 1916, αν και ο αναγνώστης μπορεί να υπολογίσει κατά προσέγγιση το έτος γέννησης του Χέιστινγκς ως το 1886 από το πρώτο κεφάλαιο της Μυστηριώδους υπόθεσης στο Στάιλς, καθώς αναφέρει ότι ο Τζον Κάβεντις ήταν «δεκαπέντε χρόνια μεγαλύτερός του», αν και σχεδόν δεν τον κάνεις για «σαράντα πέντε». Αυτό σημαίνει ότι ο Χέιστινγκς είναι τριάντα ετών στην αρχή του μυθιστορήματος. Επίσης, αναφέρεται αργότερα ότι εργαζόταν στην εταιρεία Lloyd πριν από τον πόλεμο. Ούτε το μικρό του όνομα ούτε ο βαθμός του αναφέρονται σε αυτό το μυθιστόρημα. Αλλού δηλώνει ότι φοίτησε στο Κολέγιο Ίτον.[1]

Ο Χέιστινγκς είχε συναντηθεί με τον Πουαρό στο Βέλγιο αρκετά χρόνια πριν από τη γνωριμία τους στις 16 Ιουλίου 1916,[2] στο Στάιλς Κορτ του Έσεξ, που είναι η πρώτη τους λογοτεχνική συνάντηση.[3] Οι δυο τους παραμένουν φίλοι μέχρι τον θάνατο του Πουαρό.

Ο Χέιστινγκς, ενώ δεν είναι σπουδαίος ερευνητής, εξυπηρετεί τον Πουαρό με πολλούς τρόπους. Ως πρώην αξιωματικός του βρετανικού στρατού στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, είναι γενναίος. Έχει θάρρος και χρησιμοποιείται συχνά από τον Πουαρό για σωματικές δουλειές όπως η σύλληψη ενός εγκληματία. Στον Πουαρό αρέσει να πειράζει τον Χέιστινγκς ότι κατά καιρούς είναι αφελής, αλλά απολαμβάνει ξεκάθαρα την παρέα του λοχαγού. Στα Η Μυστηριώδης Υπόθεση στο Στάιλς και Φόνοι με αλφαβητική σειρά, ο Χέιστινγκς παίζει εξέχοντα ρόλο στην επίλυση του μυστηρίου, με μια περιστασιακή παρατηρητικότητα που οδηγεί τον Πουαρό στον ένοχο.

Ο Χέιστινγκς είναι ο τύπος του παραδοσιακού Άγγλου τζέντλεμαν — όχι πολύ έξυπνος αλλά ιδιαίτερα σχολαστικός, μια αναδρομή στον τζέντλεμαν της βικτωριανής εποχής που πάντα τον απασχολεί η «ευγενής άμιλλα». Ο ίδιος ο Χέιστινγκς σημειώνει ότι είναι κάπως παλιομοδίτης. Ενώ ο Πουαρό, που δεν λέει ψέματα, διαβάζει κρυφά την ξένη αλληλογραφία ή κρυφακούει, ο Χέιστινγκς τρομοκρατείται από τέτοιες πράξεις και συνήθως αρνείται να τις κάνει για να βοηθήσει τον Πουαρό σε στις υποθέσεις του. Παρόλο που του λείπει η οξύνοια του Πουαρό, ο Πουαρό συχνά επαινεί την ικανότητα του Χέιστινγκς να θυμάται γεγονότα και λεπτομέρειες σχετικά με τις υποθέσεις τους, ακόμη κι αν κατά καιρούς αποδοκιμάζει τον τρόπο με τον οποίο ο Χέιστινγκς αφηγείται την ιστορία. Η εμφάνιση του Χέιστινγκς σπάνια περιγράφεται στα μυθιστορήματα επειδή συχνά είναι ο ίδιος αφηγητής. Ωστόσο, αναφέρεται ότι, όπως και ο Πουαρό, έχει μουστάκι, που γίνεται στόχος της κριτικής του ντετέκτιβ στο Peril at End House. [4] Αν και έχει υπηρετήσει στο στρατό, ο Χέιστινγκς δεν είναι βίαιος από τη φύση του, με τον Πουαρό να σημειώνει κατά την τελευταία του επιστολή προς τον Χέιστινγκς στο Curtain ότι γνωρίζει πως ο Χέιστινγκς δεν είναι δολοφόνος.

Η σχέση του με τις γυναίκες

Επεξεργασία

Ο Χέιστινγκς έχει αδυναμίας στις γυναίκες με κοκκινόξανθα μαλλιά. Στη Μυστηριώδη Υπόθεση στο Στάιλς, γοητεύεται από την κοκκινόξανθη Σίνθια Μέρντοχ και της κάνει πρόταση γάμου. Αυτό έκανε τον Πουαρό να πειράζει συχνά τον Χέιστινγκς. Κάθε φορά που ο Χέιστινγκς θεωρεί ότι μια νέα, όμορφη ύποπτη για φόνο είναι αθώα, ο Πουαρό ρωτάει πονηρά «Έχει κοκκινόξανθα μαλλιά;».[5] Αυτή η αδυναμία βάζει σε μπελάδες τον Χέιστινγκς και τον Πουαρό περισσότερες από μία φορές: στο Οι μεγάλοι τέσσερις, ενώ υποδύεται τον γραμματέα του εκατομμυριούχου Έιμπ Ράιλαντ, ο Χέιστινγκς πιστεύει ψευδείς πληροφορίες από μια γυναίκα με κοκκινόξανθα μαλλιά, ενώ στο Οι πρώτες υποθέσεις του Πουαρό ο Χέιστινγκς εμπιστεύεται την κοκκινόξανθη Μαίρη Ντουράντ.

Παρά την προτίμησή του για τα κοκκινόξανθα μαλλιά και τις βικτωριανές του ιδέες να μην παντρεύεται κανείς κοινωνικά κατώτερα άτομα, τελικά ερωτεύεται μια μελαχρινή ηθοποιό, τραγουδίστρια και ακροβάτισσα, τη Ντάλσι Ντουβίν. Συναντιούνται στο διήγημα The Murder on the Links , το δεύτερο μεγάλο μυθιστόρημα με ήρωα τον Πουαρό. Ο Πουαρό παίζει αρκετά σημαντικό ρόλο στην ένωση του ζευγαριού. Στη συνέχεια, ο Χέιστινγκς αποκτά ένα ράντσο στην Αργεντινή και εγκαθίσταται εκεί ως κτηνοτρόφος.

Μεταγενέστερες εμφανίσεις

Επεξεργασία

Οι εμφανίσεις του Χέιστινγκς στα μεταγενέστερα μυθιστορήματα με ήρωα τον Πουαρό περιορίζονται σε μερικές περιπτώσεις στις οποίες αυτός συμμετέχει σε περιοδικές επιστροφές στην Αγγλία από την Αργεντινή. Ο Πουαρό σχολιάζει στο Φόνοι με αλφαβητική σειρά ότι απολαμβάνει τις επισκέψεις του Χέιστινγκς επειδή έχει πάντα τις πιο ενδιαφέρουσες υποθέσεις όταν ο Χέιστινγκς είναι μαζί του. Στο Οι Μεγάλοι Τέσσερις, η ζωή της Ντάλσι απειλείται από τα μέλη μιας διεθνούς συνωμοσίας. Ο Χέιστινγκς αναγκάζεται να ρισκάρει τη ζωή του Πουαρό σε αντάλλαγμα για την ασφάλειά της. Εκτός αυτού, υπάρχουν ελάχιστα προσωπικά στοιχεία σχετικά με τον Χέιστινγκς σε αυτά τα μυθιστορήματα, μέχρι το Curtain: Poirot's Last Case, που διαδραματίζεται μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Σε αυτό, ο χήρος πλέον Χέιστινγκς ξαναβρίσκει τον Πουαρό στο Στάιλς για να βοηθήσει σε μια τελευταία υπόθεση. Το μυθιστόρημα κορυφώνεται με τον Πουαρό να πεθαίνει από καρδιακή προσβολή, αφήνοντας στον Χέιστινγκς μια ομολογία που εξηγεί τον ρόλο του στα γεγονότα καθώς παρακολουθούσε έναν εγκληματία που χειραγωγούσε άλλους για να διαπράξουν φόνο για λογαριασμό του. Η προσπάθεια του δολοφόνου να χειραγωγήσει τον Χέιστινγκς με τέτοιο τρόπο πείθει τον Πουαρό να σκοτώσει τον αντίπαλό του, παρά την αποδοκιμασία του για τον φόνο, όπως και ο φίλος του ήξερε ότι κανονικά δεν θα έκανε ποτέ κάτι τέτοιο.

Τελική εμφάνιση

Επεξεργασία

Το Curtain παρέχει πρόσθετες λεπτομέρειες για την οικογένεια του Χέιστινγκς: Αυτός και η Ντάλσι αποκτούν δύο γιους και δύο κόρες. Ο ένας γιος εντάσσεται στο Βασιλικό Ναυτικό, ενώ ο άλλος και η γυναίκα του διαχειρίζονται το ράντσο μετά τον θάνατο της Ντάλσι. Η κόρη του Χέιστινγκς, Γκρέις, είναι παντρεμένη με έναν Βρετανό αξιωματικό που έχει μετατεθεί στην Ινδία. Η άλλη κόρη του, η Τζούντιθ, εμφανίζεται ως χαρακτήρας στο Curtain. Η Τζούντιθ είναι το μικρότερο παιδί του Χέιστινγκς και το αγαπημένο του, αν και είναι επίσης το παιδί που καταλαβαίνει λιγότερο. Παντρεύεται τον δρα Τζον Φράνκλιν, ιατρικό ερευνητή, και μετακομίζει μαζί του στην Αφρική. Στο υστερόγραφο του Curtain, ο Πουαρό προτείνει στον Χέιστινγκς να σκεφτεί να κάνει δεύτερο γάμο με την Ελίζαμπεθ Λίτσφιλντ, τη μικρότερη αδερφή μιας γυναίκας που χειραγωγήθηκε για να σκοτώσει τον καταπιεστικό πατέρα της από τον αντίπαλο του μυθιστορήματος. Ο Πουαρό σημειώνει ότι η Ελίζαμπεθ δεν έχει μολυνθεί από τις πράξεις της αδερφής της και ότι ο Χέιστινγκς δεν παραμένει ελκυστικός στις γυναίκες. Η ηλικία του Χέιστινγκς δεν αναφέρεται μετά το πρώτο βιβλίο. Λέγεται ότι είναι 30 στο Η μυστηριώδης υπόθεση στο Στάιλς, κάτι που θα τον έκανε τουλάχιστον 60 ετών στην πρώτη σκηνή του Curtain. Αυτό το μυθιστόρημα δημοσιεύτηκε το 1975, αν και γράφτηκε κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Καμία συγκεκριμένη χρονιά δεν είναι ξεκάθαρη στο Curtain, σε αντίθεση με τις περισσότερες ιστορίες του Πουαρό, ωστόσο όταν ο Πουαρό λέει «το φαγητό είναι αηδιαστικό», ο Χέιστινγκς απαντά «θα φταίει το δελτίο». Το δελτίο τροφίμων ίσχυε στη Βρετανία μέχρι τα μεσάνυχτα της 4ης Ιουλίου 1954, εννέα χρόνια μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Επιπλέον, είναι σαφές ότι η ιστορία διαδραματίζεται όταν η θανατική ποινή με απαγχονισμό συνέβαινε ακόμα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο τελευταίος απαγχονισμός γυναίκας στο Ηνωμένο Βασίλειο έγινε το 1955. Αυτά τα δύο τοποθετούν τα γεγονότα του Curtain στο χρόνο το αργότερο το 1954, που βρίσκει τον Χέιστινγκς (με τέσσερα ενήλικα παιδιά και έχοντας πολεμήσει στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο) στα 60 του.

Απεικονίσεις

Επεξεργασία

Ο Χέιστινγκς έχει απεικονιστεί στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση από αρκετούς ηθοποιούς, τον Ρίτσαρντ Κούπερ στα Black Coffee (1931) και Lord Edgware Dies (1934), τον Ρόμπερτ Μόρλεϊ στο Μεσάνυχτα στο Πικαντίλι (1965); τον Τζόναθαν Σέσιλ σε τρεις τηλεοπτικές ταινίες – Thirteen at Dinner (1985), Dead Man's Folly (1986) και Murder in Three Acts (1986). Τον Ντμίτρι Κρίλοφ στη σοβιετική ταινία Mystery Endhauz (1989, σκηνοθεσία Βαντίμ Ντερμπένιοφ). και τον Χιου Φρέιζερ, ο οποίος υποδύθηκε τον Χέιστινγκς δίπλα στον Πουαρό του Ντέιβιντ Σουσέι στα 43 από τα 70 επεισόδια της σειράς Οι περιπέτειες του Ηρακλή Πουαρό. Είναι επίσης κύριος χαρακτήρας του anime Agatha Christie's Great Detectives Poirot and Marple.

Στις εκπομπές του BBC Radio 4 με πρωταγωνιστή τον Τζον Μόφατ ως Πουαρό, τον λοχαγό Χέιστινγκς έπαιξε ο Τζέρεμι Κλάιντ στο Murder on the Links (1990),[6] και ο Σάιμον Γουίλιαμς στα Lord Edgware Dies (1992), The ABC Murders (2000), Peril at End House (2000), The Mysterious Affair at Styles (2005) και Dumb Witness (2006).[7]

Τα μυθιστορήματα του Χέιστινγκς

Επεξεργασία

Ο Χέιστινγκς αφηγείται την πλειονότητα των διηγημάτων με ήρωα τον Πουαρό, αλλά εμφανίζεται μόνο σε οκτώ μυθιστορήματα, επτά από τα οποία γράφτηκαν πριν από το 1940:

Ο Χέιστινγκς είναι ο αφηγητής όλων των ιστοριών στη συλλογή διηγημάτων Poirot Investigates (1924). Ο Χέιστινγκς είναι επίσης παρών στο θεατρικό έργο της Κρίστι Black Coffee (1930).

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Κρίστι, Άγκαθα (1992) [1937]. «Bezoek aan juffrouw Peabody». Brief van een Dode (στα Ολλανδικά). A.W. Sijthoff's Uitgeversmaatschappij bv. σελ. 81. ISBN 9024511828. 
  2. Curtain: Poirot's Last Case, Chapter 1.
  3. The Mysterious Affair at Styles, Chapter 2.
  4. Peril at End House, Chapter 6.
  5. Zemboy, James (2008). «The Big Four (1927)». The Detective Novels of Agatha Christie: A Reader's Guide. McFarland & Company. σελίδες 43–47. ISBN 978-0786451685. 
  6. «Saturday-Night Theatre: Agatha Christie's Murder on the Links». BBC Genome: Radio Times. BBC. 2020. Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2020. 
  7. «Afternoon Play: Agatha Christie's Dumb Witness». BBC Genome: Radio Times. BBC. 2020. Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2020.  See also Lord Edgware Dies, The ABC Murders, Peril at End House, and The Mysterious Affair at Styles.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία