Όρυξ (γένος)

Ο Όρυξ είναι γένος αντιλόπης το οποίο περιλαμβάνει τέσσερα είδη. Τα τρία από αυτά είναι ιθαγενή των ξηρών περιοχών της Αφρικής, ενώ το τρίτο στην Αραβική χερσόνησο. Το τρίχωμά τους είναι χλωμό με αντιθέσεις (σκούρα σημάδια στο πρόσωπο και στον λαιμό), και τα μακριά τους κέρατα είναι σχεδόν ίσια. Εξαίρεση αποτελεί ο Όρυξ Ντάμμα, που δεν φέρει σκούρα σημάδια στα πόδια, έχει μόνο αμυδρά σημάδια στο κεφάλι, έχει ωχρό λαιμό και κέρατα σαφώς κυρτά προς τα πίσω.

Όρυξ
Αρσενικό Γκέμσμποκ στο Εθνικό Πάρκο Ετόσα
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia) Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata) Ομοταξία: Θηλαστικά (Mammalia) Τάξη: Αρτιοδάκτυλα (Artiodactyla) Οικογένεια: Βοοειδή (Bovidae) Υποοικογένεια: Ιπποτραγίνες (Hippotraginae) Γένος: Όρυξ (Oryx) de Blainville, 1816
Είδη
Oryx beisa Rüppell, 1835 Oryx dammah Cretzschmar, 1827 Oryx gazella (Linnaeus, 1758) Oryx leucoryx Pallas, 1766

Ονοματολογία

Η λέξη Όρυξ είναι καθαρά ελληνικής προέλευσης. Προέρχεται από το αρχαίο Ὂρυξ, το οποίο μετατράπηκε στα αγγλικά σαν oryx. Στα ελληνικά ο πληθυντικός είναι όρυγες ενώ η μετατροπή στα αγγλικά είναι oryxes.

Οικολογία

Όρυγες της Ανατολικής Αφρικής στην Αιθιοπία

Όλα τα είδη όρυγα ζουν σε περιοχές κοντά στην έρημο, αντέχοντας χωρίς νερό για μακρές περιόδους. Ζουν σε κοπάδια το πολύ 600 ατόμων. Τα νεογέννητα είναι ικανά να τρέξουν αμέσως μετά την γέννησή τους. Και τα αρσενικά και τα θηλυκά φέρουν από ένα ζευγάρι κέρατα, τα οποία είναι στενά και ίσια, εκτός του Όρυγα Ντάμμα που είναι σαν γιαταγάνι, και μπορούν να ξεπεράσουν σε μήκος το 1 μέτρο. Αυτά τα κέρατα είναι θανατηφόρα - Έχουν σημειωθεί θάνατοι λιονταριών εξαιτίας τους. Επίσης αυτά τα κέρατα κάνουν τους όρυγες ένα τρόπαιο, που έχει οδηγήσει στην σχεδόν εξαφάνιση τα δύο βόρεια είδη.

Ταξινόμηση & Είδη

• ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΒΟΟΕΙΔΗ
  • Υποοικογένεια Ιππποτραγίνες
    • Γένος Ιππότραγος
    • Γένος Όρυξ
      • Όρυξ Ντάμμα O. dammah
      • Γκέμσμποκ O. gazella
      • Όρυγας της Ανατολικής Αφρικής O. beisa (προηγουμένως στο O. gazella)
        • Όρυγας της Ανατολικής Αφρικής O. b. beisa
        • Τσουλουφωτός όρυγας O. b. callotis
      • Αραβικός όρυγας O. leucoryx

• 
  Oryx leucoryx
• 
  Oryx dammah είναι ο μοναδικός όρυγας που έχει σαφώς κυρτά κέρατα, ωχρό λαιμό, και χωρίς σκούρα σημάδια στα πόδια.
• 
  Oryx beisa μοιάζει με τον στενά συγγενικό O. gazella, αλλά ο τελευταίος έχει μια πιο μαύρη ουρά, μια μαύρη κηλίδα στη βάση της ουράς και περισσότερο μαύρο στα πόδια και κάτω πλευρά.
• 
  Oryx gazella