Αγορά Θεσπρωτίας

οικισμός της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 39°22′34″N 20°33′30″E / 39.37611°N 20.55833°E / 39.37611; 20.55833

Η Αγορά (πρώην Λιογκάτι) είναι χωριό του δήμου Σουλίου στο νομό Θεσπρωτίας της περιφέρειας Ηπείρου (Σχέδιο Καλλικράτης). Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 ο πληθυσμός της ανέρχεται στους 175 μόνιμους κατοίκους[1].

Αγορά
Αγορά is located in Greece
Αγορά
Αγορά
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΔήμοςΣουλίου
Γεωγραφία
ΝομόςΘεσπρωτίας
Υψόμετρο220 μ.
Πληθυσμός
Μόνιμος145
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΛιογκάτι

Γενικά στοιχεία

Επεξεργασία

Η Αγορά είναι κτισμένη νοτιοανατολικά της, πρωτεύουσας του νομού, Ηγουμενίτσας σε υψόμετρο 220 μέτρων[2] παρά τον ποταμό Κωκυτό στους πρόποδες του Κορύλα. Ο πληθυσμός της Αγοράς ασχολείται κατά κύριο λόγο με την κτηνοτροφία και τη γεωργία. Εκκλησιαστικά υπάγεται στη μητρόπολη Παραμυθίας, Φιλιατών, Γηρομερίου και Πάργας, ενώ η κεντρική εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος[3].

Ιστορικά στοιχεία

Επεξεργασία

Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας ήταν γνωστή ως Λιογκάτι ή Λιογκάτη, ονομασία που κράτησε μέχρι το 1928[2]. Κατά τις τελευταίες δεκαετίες της Τουρκοκρατίας υπαγόταν στον καζά Παραμυθιάς του σαντζακίου Ιωαννίνων[4]. Σύμφωνα με έκθεση του 1874 που συντάχτηκε από τον τότε επίσκοπο Παραμυθίας Άνθιμο με αποδέκτη τον Ηπειρωτικό Φιλεκπαιδευτικό Σύλλογο Κωνσταντινουπόλεως, στην Αγορά ζούσαν 12 οικογένειες[5], ενώ λίγα χρόνια αργότερα, σύμφωνα με την εκτίμηση του επιτελικού γραφείου του ελληνικού υπουργείου Στρατιωτικών, είχε 60 κατοίκους[6]. Το 1895 η επίσημη απογραφή που διενεργήθηκε από την οθωμανική διοίκηση αναφέρει την Αγορά ως ελεύθερο χωριό στο οποίο κατοικούσαν 27 άτομα (20 άνδρες και 7 γυναίκες) κατανεμημένα σε έξι φορολογικούς χανέδες[4]. Το 1910, σύμφωνα με στοιχεία της τοπικής μητρόπολης, είχε πληθυσμό 60 κατοίκων και παράλληλα διέθετε ελληνικό σχολείο με έναν δάσκαλο και δέκα μαθητές[7] και τρία χρόνια αργότερα, η πρώτη ελληνική απογραφή που πραγματοποιήθηκε στην Ήπειρο μετά την απελευθέρωσή της από τον ελληνικό στρατό κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους βρήκε στον οικισμό 83 κατοίκους[8].

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής υπολογίζεται πως καταστράφηκαν 17 οικήματα του χωριού. Παράλληλα τρεις κάτοικοί του σκοτώθηκαν από τις γερμανικές δυνάμεις και τις ένοπλες ομάδες Τσάμηδων δοσίλογων[9].

Διοικητικά, μετά την ενσωμάτωση στο ελληνικό κράτος, η Αγορά υπήχθη στην κοινότητα Σκανδάλου της επαρχίας Σουλίου του νομού Ιωαννίνων και το 1937 προσαρτήθηκε στο νεοσύστατο τότε νομό Θεσπρωτίας. Το 1997 υπήχθη στον καποδιστριακό δήμο Αχέροντα[2], ενώ από το 2011 υπάγεται στον διευρυμένο δήμο Σουλίου[1].

Απογραφές πληθυσμού

Επεξεργασία
Απογραφή 1895 1913 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός 27[4] 83[8] 131[2] 171[2] 246[2] 294[2] 223[2] 185[2] 184[2] 208 175[1]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 «Αγορά (η) Δήμου Σουλίου Τοπική Κοινότητα Σκανδάλου. Θεσπρωτία – Ήπειρος». dhmos.gr. Δήμοι, πόλεις και χωριά Ελλάδας. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2016. [νεκρός σύνδεσμος]
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 Μιχαήλ Σταματελάτος, Φωτεινή Βάμβα-Σταματελάτου, Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας, ΤΑ ΝΕΑ, 2012, Α΄ τόμος, σελ. 41.
  3. «Αγορά». imparamythias.gr. Ιερά Μητρόπολις Παραμυθίας, Φιλιατών, Γηρομερίου και Πάργας. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2016. 
  4. 4,0 4,1 4,2 Μιχάλης Κοκολάκης, Η τουρκική στατιστική της Ηπείρου στο Σαλναμέ του 1895, Τετράδια Εργασίας, τεύχος 18, Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών, Αθήνα 2008, σελ. 268.
  5. Χαράλαμπος Φούκης, Η βασική εκπαίδευση στη Θεσπρωτία ( ύστερη τουρκοκρατία, 1854 - 1913 ), Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Διδακτορική Διατριβή, Ιωάννινα 2008, σελ. 189.
  6. Ιφ. Κοκκίδης (επιμ.), Οδοιπορικά Ηπείρου και Θεσσαλίας. Υπό του παρά τω Υπουργείω των Στρατιωτικών Επιτελικού Γραφείου, Εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Αθήναι 1880, σελ. 38.
  7. Φούκης, 2008, σελ. 599.
  8. 8,0 8,1 Βασίλειον της Ελλάδος. Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Διεύθυνσις Στατιστικής, Απαρίθμησις των κατοίκων των νέων επαρχιών της Ελλάδος του έτους 1913, Εν Αθήναις, 1915, σελ. 66.
  9. Έκθεσις των γενομένων ζημιών εν γένει Ηπείρου από της κηρύξεως του Ελληνο-ιταλικού πολέμου (28-10-40) μέχρι της τελικής απελευθερώσεώς της, Οκτώβριος 1944, Βιβλιοθήκη Ηπειρωτικής Εταιρείας Αθηνών, Αθήνα 1987, σελ. 144 και 148.
  • "Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica" τομ.2ος, σελ.79.
  • "Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια" τομ.ΙΣΤ΄, σελ.158. (Λιογκάτι)