Ακρολίμνη Πέλλας

οικισμός της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 40°40′49″N 22°15′52″E / 40.68028°N 22.26444°E / 40.68028; 22.26444

Η Ακρολίμνη (πρώην Γκόλο Σέλο και Γυμνά[1]) είναι χωριό του δήμου Πέλλας, στον ομώνυμο νομό της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, στο βόρειο τμήμα της Ελλάδας. Είναι κτισμένη σε υψόμετρο 10 μέτρων[1] και με βάση την απογραφή του 2021, ο πληθυσμός της ανέρχεται σε 940 κατοίκους[2].

Ακρολίμνη
Ακρολίμνη is located in Greece
Ακρολίμνη
Ακρολίμνη
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚεντρικής Μακεδονίας
Περιφερειακή ΕνότηταΠέλλας
ΔήμοςΠέλλας
Δημοτική ΕνότηταΚρύας Βρύσης
Γεωγραφία
Υψόμετρο10
Πληθυσμός
Μόνιμος940
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας583 00
Τηλ. κωδικός23820

Γενικά και ιστορικά στοιχεία

Επεξεργασία

Σύμφωνα με βουλγαρική στατιστική που δημοσιεύθηκε το 1905, στην Ακρολίμνη (γνωστή τότε ως Γκόλο Σέλο) κατοικούσαν 400 «Βούλγαροι γραικομάνοι»[3]. Την περίοδο του

Αγώνα, κοντά στον οικισμό βρισκόταν το αρχηγείο των Βουλγάρων κομιτατζήδων που δρούσαν στον βάλτο των Γιαννιτσών[4], εναντίον των οποίων κινήθηκε στα μέσα του 1905 τμήμα μακεδονομάχων υπό τον Κωνσταντίνο Μπουκουβάλα, προξενώντας τους, κατά τις ελληνικές πηγές, σημαντικές απώλειες[5].

Κατά τα τελευταία χρόνια της Τουρκοκρατίας, ο οικισμός αποτελούσε τσιφλίκι και βρισκόταν υπό τον έλεγχο Αλβανών μουσουλμάνων μπέηδων, οι οποίοι συνέχισαν να ασκούν πιέσεις στους κατοίκους του και για μικρό χρονικό διάστημα μετά το 1912, έτος κατά το οποίο το - τότε - Γκόλο Σέλο εντάχθηκε στο ελληνικό κράτος ως αποτέλεσμα των Βαλκανικών Πολέμων[6]. Σύμφωνα με μια εκτίμηση, το 1913 κατοικείτο από περίπου 60 οικογένειες, εκ των οποίων οι 25 ήταν σλαβόφωνοι Έλληνες και οι υπόλοιποι αθίγγανοι (με τους δεύτερους να μένουν εποχικά στον οικισμό). Ως ιδιοκτήτες του τσιφλικιού αναφέρονταν οι Γ. Γιαμαλής και αδελφοί Μαρκομπίτση από τη Νάουσα, καθώς και ο μουσουλμάνος Ασήμ μπέης από τα Γιαννιτσά[7]. Μετά τη συμφωνία ανταλλαγής πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας του 1923, εγκαταστάθηκαν στον οικισμό Πόντιοι πρόσφυγες από την περιοχή της Σεβάστειας[8], ενώ μετά το τέλος της Κατοχής και του Εμφυλίου ακολούθησε και η εγκατάσταση μερικών βλαχόφωνων οικογενειών από το Κιλκίς και την Ήπειρο. Σύμφωνα με μια εκτίμηση, στη σύγχρονη εποχή, ο πληθυσμός της Ακρολίμνης αποτελείται από 50-60 οικογένειες Μακεδόνων, ελαφρώς λιγότερες οικογένειες Ποντίων και περίπου 20 οικογένειες Βλάχων[9]. Μέχρι και τη δεκαετία του 1950, οι γάμοι μεταξύ ατόμων από διαφορετικές πληθυσμιακές ομάδες ήταν εξαιρετικά σπάνιοι[6]. Στην Ακρολίμνη γεννήθηκε ο Χρήστος Σταυρίδης, δάσκαλος[6][10] επί σειρά ετών στην ευρύτερη περιοχή των Γιαννιτσών και μακεδονομάχος[10].

Μετά την ένταξή του στο ελληνικό κράτος, το χωριό ορίστηκε το 1918 έδρα κοινότητας. Το 1926 μετονομάστηκε σε Γυμνά, ενώ το 1966 έλαβε τη σημερινή του ονομασία[11]. Μέχρι το 1997 υπαγόταν στην επαρχία Γιαννιτσών. Ακολούθησε η ένταξη στον καποδιστριακό δήμο Κρύας Βρύσης[1], ενώ από το 2011 ανήκει στον καλλικρατικό δήμο Πέλλας.

Απογραφές πληθυσμού

Επεξεργασία
Απογραφή 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011 2021
Πληθυσμός[1] 425 738 884 1.003 1.089 1.139 1.192 1.340 1.100[2] 940

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Μιχαήλ Σταματελάτος, Φωτεινή Βάμβα-Σταματελάτου, Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας, ΤΑ ΝΕΑ, 2012, Α' τόμος, σελ. 56.
  2. 2,0 2,1 Λάζαρος Η. Κενανίδης, Η εκκλησιαστική, εκπαιδευτική, πνευματική και κοινωνική ζωή των προσφυγικών εγκαταστάσεων στην πόλη και την επαρχία Γιαννιτσών, ΑΠΘ - Διδακτορική Διατριβή, Θεσσαλονίκη 2015, σελ. 41.
  3. D. M. Brancoff, La Macédoine et sa Population Chrétienne, Paris 1905, σελ. 102.
  4. Παύλου Λ. Τσάμη, Μακεδονικός Αγών, ΕΜΣ, Θεσσαλονίκη 1975, σελ. 335, 356-357.
  5. Τσάμη, 1975, σελ. 294.
  6. 6,0 6,1 6,2 Κενανίδης, 2015, σελ. 203.
  7. Παναγιώτου Α. Δεκάζου, Η Νάουσα της Μακεδονίας - Οικονομολογική μελέτη της γεωργίας, κτηνοτροφίας και δασών της περιφερείας ταύτης, Εκ του Τυπογραφείου των Καταστημάτων Μιχ. Μαντζεβελάκη, Εν Αθήναις, 1913, σελ. 37.
  8. Κενανίδης, 2015, σελ. 9.
  9. Κενανίδης, 2015, σελ. 201.
  10. 10,0 10,1 Ιωάννης Σ. Κολιόπουλος (επιστημονική επιμέλεια), Αφανείς γηγενείς Μακεδονομάχοι, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2008, σελ. 121.
  11. «ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ - ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ: Ακρολίμνη (Πέλλης)». eetaa.gr. ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2020.